Zgoda buduje, niezgoda...

Przełom stycznia i lutego przyniósł dwa rozstrzygnięcia, które kończą spory z naszymi sąsiadami: wielotygodniowy (jak w przypadku tranzytu polskich pociągów towarowych przez Ukrainę) i wielomiesięczny (konflikt z Czechami o Turów).
Po raz kolejny okazało się, że w tego typu sytuacjach cierpliwe, choć nierzadko długotrwałe negocjacje - i to możliwie na najwyższym stopniu - są najlepszym rozwiązaniem. Tym bardziej, gdy takim sprawom towarzyszy szerszy kontekst międzynarodowy.
W przypadku blokady kolejowych przewozów towarowych przez naszego wschodniego sąsiada konflikt o dostęp do ukraińskich torów odbywa się w cieniu potencjalnej (jak na razie - i oby tak pozostało) wojny, którą grozi Wielki (rosyjski) Brat. Z kolei konfliktowi z Czechami w związku z negatywnymi skutkami eksploatacji polskiej kopalni węgla brunatnego i elektrowni Turów dla czeskich mieszkańców okolicznych miejscowości, towarzyszyło wniesienie przez Pragę skargi na Polskę do Trybunału Sprawiedliwości UE. A miało to przy okazji negatywny dla nas kontekst finansowy: groźbę kar - i to liczonych w milionach euro.
Na szczęście wygląda na to, że obie sprawy kończą się happy endem.
W przypadku sprawy ukraińskiej 31 stycznia z inicjatywy prezydentów: Andrzeja Dudy i Wołodymyra Zełenskiego odbyło się spotkanie ministrów infrastruktury obu krajów: Andrzeja Adamczyka i Oleksandra Kubrakowa. Obie strony podpisały wspólne, kilkupunktowe oświadczenie. Co najważniejsze to fakt, że „strony doszły do porozumienia w sprawie jak najszybszego zniesienia ograniczeń tranzytowych towarowych przewozów kolejowych przez terytorium Ukrainy do Polski. Ukraińcy mają wkrótce poinformować stronę polską o konkretnym terminie wznowienia tranzytu kolejowego przez terytorium Ukrainy. 
Jednocześnie obie strony doszły do porozumienia w sprawie znacznego zwiększenia zezwoleń na wykonywanie międzynarodowych przewozów drogowych z uwzględnieniem potrzeb polskich i ukraińskich przewoźników drogowych”.
Ponadto do jutra obie strony powinny ustalić datę posiedzenia komisji mieszanej ds. międzynarodowych przewozów drogowych, która powinna ustalić terminy przekazania oraz ilość dodatkowych zezwoleń na wykonywanie międzynarodowych przewozów drogowych. 
To nie wszystko, bowiem przy okazji tego porozumienia spółki PGNIG i PKN Orlen wyraziły zainteresowanie inwestycjami w ukraiński sektor petrochemiczny oraz porozumiały się co do wspierania ich współpracy z NAK Naftohaz Ukraina. Z kolei KGHM wyraził gotowość do rozpoczęcia rozmów o wspólnej eksploatacji złóż metali kolorowych.
W odniesieniu do konfliktu z Czechami o Turów w Pradze podpisano umowę, która go zakończyła. To, co dla nas najważniejsze to jednoczesne zobowiązanie Czech do wycofania swojej skargi w tej sprawie, którą złożyły do TSUE. Dzięki porozumieniu kopalnia i elektrownia Turów będą mogły więc działać dalej.
Według naszego rządu „co ważne, porozumienie wynegocjowane przez premiera Mateusza Morawieckiego jest dla Polski dużo korzystniejsze niż pierwotna wersja umowy zaproponowana przez Czechy”. Polska minister klimatu środowiska Anna Moskwa zwróciła przy tym uwagę, że „polska oferta zawiera konkretne kwoty, które zostaną przeznaczone na realizację projektów w Kraju Libereckim. Przedstawiliśmy w niej również propozycję naszych zobowiązań do wzmocnienia monitorowania środowiskowego funkcjonowania KWB Turów. Zaoferowaliśmy też zacieśnienie współpracy właściwych służb obydwu państw w tym zakresie oraz ustalenie ścieżki działania w przypadku stwierdzenia przekroczeń obowiązujących norm”.
Dla polskiej strony podpisana umowa zakłada konieczność poniesienia wynegocjowanych kosztów. Polska ma zapłacić 35 mln euro rekompensaty, natomiast Fundacja PGE ma przekazać kolejne 10 mln euro krajowi (województwu) libereckiemu. Ponadto umowa przewiduje dokończenie budowy bariery zapobiegającej odpływowi wód podziemnych, wału ziemnego, monitoring środowiskowy oraz fundusz na projekty lokalne.
Gdyby tak jeszcze udało się doprowadzić do rozwiązania kolejnego konfliktu: odblokowania blokowanych dotąd przez Brukselę należnych nam funduszy z Krajowego Planu Odbudowy przyniosłoby to konkretne i przeliczalne dla naszej gospodarki korzyści. Ma to ułatwić propozycja projektu ustawy zaproponowana przez prezydenta Dudę, przewidująca m.in. likwidację Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego.
Główny ekonomista PKO BP Piotr Bujak pytany przez mnie w wywiadzie dla portalu filarybiznesu.pl o znaczenie KPO powiedział m.in., że jego przyjęcie: - przełoży się m.in. na wzrost PKB w skali rocznej o 1% w przyszłym roku. To także tysiące nowych miejsc pracy, wyższe wynagrodzenia. Jak również polepszenie warunków życia w Polsce. Te pieniądze są naprawdę bardzo istotne z punktu widzenia modernizacji polskiej gospodarki, także dostosowywania się do tych ambitnych celów klimatycznych UE. Więc byłoby szkoda z tych pieniędzy nie skorzystać.