Szkolnictwo branżowe z coraz większymi szansami na rozwój

To w końcu jeszcze nie tak dawno temu, bo w poprzedniej dekadzie, szkolnictwo zawodowe (branżowe) znalazło się w naszym kraju w kryzysie. Coraz mniej uczniów kończyło średnie szkoły techniczne, zawodowe czy branżowe. A jednocześnie polscy pracodawcy w coraz większym stopniu zaczęli odczuwać braki kadrowe. Zjawisko to obejmowało coraz większą liczbę branż.
Jak niedawno przypominało ministerstwo edukacji i nauki, pracownicy z branży budowlanej, wykończeniowej, transportowej czy hotelarskiej emigrowali do krajów UE, z powodzeniem odnajdując się na rynku pracy w Wlk. Brytanii, Irlandii, Holandii, Belgii czy Szwecji. A jednocześnie absolwenci zawodówek nie znajdowali zatrudnienia w Polsce – wielu z nich po zakończeniu edukacji obejmowało bezrobocie.
Tymczasem zmniejszenie rozmiarów emigracji zarobkowej młodych Polaków w obecnej dekadzie przy coraz bardziej dostosowanym do faktycznego zapotrzebowania na rynku pracy kształcie naszego szkolnictwa zawodowego (m.in. dzięki powstaniu tzw. branżowych centrów umiejętności) sprawiło, że, wg danych MEiN, w 2020 r. kształciło się u nas w szkołach branżowych 58 proc. uczniów szkół ponadpodstawowych, przy średniej UE na poziomie 52 proc. Dla porównania co prawda w Niemczech wskaźnik ten wynosił wówczas 59,6 proc., ale we Francji i Hiszpanii odpowiednio: 39,7 proc. i 37,1 proc.
Jak niedawno, w rozmowie z agencją Newseria Biznes, wskazywał Wojciech Ratajczyk, prezes Trenkwalder Polska, firmy specjalizującej się w rekrutacjach, outsourcingu i doradztwie personalnym, priorytetem nowego rządu powinno być m.in. większe wsparcie dla szkolnictwa zawodowego i wypełnienie tzw. luki kompetencyjnej, która powoduje że obecnie umiejętności potencjalnych pracowników nie odpowiadają potrzebom biznesu i rynku pracy.
– Kompetencje młodzieży opuszczającej szkoły branżowe, a nawet wyższe uczelnie, nie są dokładnie tymi kompetencjami, których potrzebuje biznes czy przemysł. Dlatego będzie trzeba wrócić do tego, aby szkolnictwo branżowe – na podstawie istniejącej już, niezłej ustawy – zaczęło rzeczywiście szkolić w kooperacji z biznesem takie kadry, które będą odpowiadały potrzebom rynku pracy - podkreślał ekspert.
Ostatnich kilka lat zaczęło na szczęście przynosić pozytywne zmiany w tym względzie. Okazało się, że Polacy chcą rozwijać swoje kompetencje zawodowe i kształcić się.
Tym bardziej, że wesprzeć ich w tym może jeden z największych, strategicznych programów unijnych Erasmus+. A kończący się 2023 rok okazał się w Polsce rekordowy pod względem liczby złożonych wniosków w ramach tego programu.
Jak poinformowała Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji (FRSE), która jest realizatorem Erasmus+ w Polsce i w 2023 r. była też gospodarzem europejskiej edycji zawodów – międzynarodowych mistrzostw umiejętności branżowych EuroSkills 2023 Gdańsk, w tym roku wnioskodawcy złożyli łącznie ponad 6 tysięcy wniosków dotyczących Erasmus+.
To wzrost o 50 proc. w porównaniu z 2022 r. i aż o 130 proc. więcej niż w 2021 r.  Łącznie w ciągu trzech lat polscy beneficjenci złożyli ponad 12 tys. wniosków, przewidzianych do realizacji w perspektywie programu na lata 2021-2027.
A generalnie pomaga on w realizowaniu międzynarodowych projektów służących podnoszeniu kompetencji. Wnioski w ramach programu składać mogą nie tylko instytucje edukacyjne. Wnioskować mogą również organizacje młodzieżowe, instytucje publiczne, przedsiębiorstwa, a także inne organizacje, takie jak np. centra badawcze, instytucje kulturalne czy organizacje sportowe.
- Erasmus+ jest flagową inicjatywą UE na rzecz wspierania współpracy między uczelniami z rożnych krajów i ułatwiania mobilności w celu zdobywania dalszego wykształcenia lub podejmowania pracy. W ramach tego programu w latach 2014-2023 zrealizowano prawie 21 tys. projektów, w których wzięło udział 830 tys. uczestników, a kwota dofinasowania przekroczyła 1,6 mld euro. Otwieramy polską młodzież na świat, pomagamy im w zdobyciu nie tylko teoretycznego, ale także praktycznego wykształcenia, poznania innych kultur i zdobycia cennych znajomości – mówi Dawid Solak, z-ca dyrektora generalnego FRSE.
Łączny budżet Erasmus+ na lata 2021–2027 wynosi 26,2 mld euro.
Jak się okazuje rozwój programu będzie miał też kluczowe znaczenie dla planowanego do 2025 r. utworzenia Europejskiego Obszaru Edukacji, dzięki któremu UE zamierza m.in. zapewnić wszystkim młodym ludziom dostęp do edukacji i szkoleń jak najwyższej jakości, umożliwić osobom uczącym się łatwe przemieszczanie się między systemami edukacji w różnych krajach, a także dać im możliwość znalezienia pracy w całej Europie.