Platforma dialogu na zasadach transparentności i równości

Koszty pandemii (lockdowny, ogromne potrzeby służby zdrowia), rozbudowane programy socjalne wpłynęły znacząco na budżet państwa. Nic więc dziwnego, że resort finansów szuka nowych środków do pozyskania - np. z akcyzy.
Niedawno powołano więc specjalne Forum Akcyzowe, które powstało by wypracować rozwiązania podatkowe dla branży tytoniowej oraz „w celu zachowania transparentności dialogu przedstawicielami rynku i administracji”. Wszystko to godne pochwały - szkoda tylko, że wyszło jak zwykle czyli nie do końca według wcześniej ustanowionych zasad.
W ramach powołanego Forum Akcyzowego postanowiono wyłonić cztery grupy robocze, które w kluczowych obszarach mają przedstawiać rekomendacje konkretnych rozwiązań. Nabór do grup postanowiono zrealizować według zasady „kto pierwszy, ten lepszy”), poprzez specjalny formularz internetowy (w każdej grupie było 10 miejsc). I, tak jak donoszą media i przedstawiciele branży, którzy chcieli uczestniczyć w pracach, gdy ów e-formularz został uruchomiony o g. 15:00, tzn., że wszyscy zainteresowani mogli odtąd zgłaszać swoje kandydatury uczestnictwa w Forum, zaledwie po kilkunastu sekundach - od 15:01 stało się to już niemożliwe.
Padają podejrzenia o atak hackerski przy pomocy programów podobnych do tych jakie stosuje się na aukcjach internetowych. Ministerstwo zaprzecza. Trudno się jednak nie zgodzić, że z prawnego punktu widzenia należałoby powołać te grupy ponownie i wcale nie chodzi o niepotwierdzone informacje - tylko o zasady. Bo niestety to, co jest, nie zgadza się z punktami zarządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 14 maja 2021 r. ws. Forum Akcyzowego.
Zacznijmy więc od początku czyli powołania grup roboczych. Zgodnie par. 4 ust. 1 owego zarządzenia zadaniem przewodniczącego Forum jest m.in. tworzenie grupy roboczej oraz zapraszanie do udziału w posiedzeniu Forum osób, innych niż te, które zgłosiły swój udział w pracach Forum poprzez formularz elektroniczny i otrzymały potwierdzenie tego uczestnictwa, w przypadku gdy ich udział jest uzasadniony zakresem prac Forum.
Dodatkowo w każdej grupie roboczej maksymalnie dwie osoby mogą reprezentować jeden podmiot. Z drugiej strony Zasady powoływania grup roboczych wskazują dokładnie, że „jeden podmiot może być reprezentowany w grupie roboczej przez nie więcej niż jedną osobę”.
Dwie czy jedna to może drobny szczegół - więc idźmy dalej do par. 10 Zarządzenia, gdzie mamy informację, że grupy robocze mają liczyć nie więcej niż 10 osób nie licząc obserwatorów MF i KAS. W ust. 2 pkt. 1 znów mamy informację, że to przewodniczący wskazuje uczestników Forum biorących udział w pracach grupy roboczej. Jak to się ma do zastosowania zasady - kto pierwszy wypełni formularz online?
Ale być może to także szczegół. Znacznie ciekawszy jest ust. 3, który brzmi „Wskazując uczestników grupy roboczej Przewodniczący Forum uwzględnia równą reprezentację różnych środowisk uczestniczących w pracach Forum”. Co więcej, jak napisało MF na swojej stronie internetowej „zasady uczestnictwa w Forum były znane od samego początku, jeszcze na długo przed jego rozpoczęciem. Zgodnie z ogłoszonym z wyprzedzeniem regulaminem Forum, o składzie grup decydowała kolejność zgłoszeń. Dzięki temu każdy uczestnik Forum Akcyzowego pierwszej edycji i każdej następnej, ma taką samą możliwość zgłoszenia chęci udziału w dyskusji prowadzonej w grupach roboczych, niezależnie od pozycji rynkowej czy wielkości prowadzonej działalności”.
I tu się zaczynają schody - bo mimo, że na stronach MF możemy także przeczytać, że  „nadrzędną wartością Forum Akcyzowego są jego uczestnicy, którzy są traktowani w jednakowy, sprawiedliwy, równoprawny i obiektywny sposób, a ich głos jest dla nas równie wartościowy”, to niestety w grupach roboczych zabrakło przedstawicieli małych i średnich przedsiębiorstw, a dominują przedstawiciele związani z dużym koncernem tytoniowym - czyli jednym podmiotem.
Końcowy skład grup łamie więc podstawową wartość Forum i konkretne punkty Zarządzenia Ministra Finansów. Tak ważna platforma dialogu powinna opierać się na zasadach transparentności i równości. Miejmy więc nadzieję, że ktoś naprawi pomyłkę - bo przecież nikt nie sugeruje działań celowych - i ponownie ogłosi nabór do grup, tym razem w zgodzie z zasadą transparentności i równości.