Pozorowane działania władz w walce z szarą strefą

Tzw. szara strefa w Polsce rokrocznie generuje obroty rzędu 400 mld zł. Takie szacunki opublikował jeden ze stałych współpracowników Banku Światowego, Friedrich Schneider.
Za taką kwotę można by wybudować np. 10 tys. km autostrad. Jednak zmniejszając rozmiary szarej strefy, rząd mógłby odzyskane środki przeznaczyć choćby na finansowanie służby zdrowia, oświaty czy rozwój nauki. Specjaliści przyznają, że walka z szarą strefą stanowi również jeden z najlepszych sposobów na załatanie dziury budżetowej.
Przedsiębiorcy z Krajowej Izy Gospodarczej zwracają uwagę na fakt, że polskie prawo powinno być skutecznym narzędziem w walce z szarą strefą. Tymczasem problem ten nadal nie jest wystarczająco ważnym czynnikiem przy decyzjach legislacyjnych czy wykonawczych.
Jako przykład przedsiębiorcy przytaczają nowelizację ustawy VAT z października 2013 r. Nowe przepisy wprowadzają odpowiedzialność nabywcy za zobowiązania w podatku VAT sprzedawcy tzw. wyrobów wrażliwych. Chodzi o paliwa, nieobrobione złoto i niektóre wyroby stalowe. Przepisy te nie zdają egzaminu. O ile oficjalne dane z gospodarki wskazują, że odnotowuje ona pewien, co prawda wciąż niewielki, rozwój, to sprzedaż paliw maleje. Zdaniem ekspertów oznacza to wzrost szarej strefy i większe wyłudzanie podatkowe. Według nich straty wynikające z nielegalnego obrotu wyrobami wrażliwymi szacowane na kilka miliardów zł to dopiero czubek góry lodowej, jaką stanowi szara strefa.
Jednak polski rząd w ub. roku nie zrobił praktycznie nic by się jej przeciwstawić - przyznają przedsiębiorcy. Dotyczy to np. polskiego rynku nielegalnych bukmacherów, którzy generują 91% obrotu w branży zakładów wzajemnych on-line. Zamiast walczyć z tym procederem rząd woli łatać dziurę budżetową np. poprzez podnoszenie akcyzy na alkohol, co przynosi skutki odwrotne do zamierzonych.
Szacuje się, że podniesienie o 15 proc. akcyzy na mocne trunki – zamiast zasilić państwową kasę kwotą rzędu 746 mln zł – pobudzi tylko szarą strefę. Przedsiębiorcy przytaczają przykład Litwy, gdzie w 2009 r. podwyższono akcyzę o 13 proc., a w rezultacie wpływy z legalnej sprzedaży alkoholu spadły o 20 proc., a w kolejnym roku - jeszcze o 10 proc.
Specjaliści uważają, że walkę z szarą strefą powinno się rozpocząć od obniżenia wysokich stawek podatków. Ważne są także jasne przepisy, które zachęcałyby przedsiębiorców do przejścia do oficjalnej gospodarki oraz wszelkie działania związane z podnoszeniem świadomości ogólnospołecznej.
Tymczasem rząd jest zajęty czymś zgoła innym. Rozpoczęła się przecież nabierająca rumieńców kampania przed wyborami do europarlamentu. Niestety władze najbardziej koncentrują się w tym okresie piarowskim pudrowaniem własnego wizerunku nadszarpniętego rozlicznymi aferami, w tym ostatnim „popisem” na lotnisku europosła Protasiewicza.