Gdzie tkwi błąd?

Od czasu zakończenia II wojny trzy pokolenia zapisało swoją kartę. Każde z nich dochodziło do swoich wniosków. I co ciekawe, że na końcu tej drogi, każde z nich, znalazło się tam, gdzie byli ich dziadkowie i ojcowie. To reguła. Wyjątek stanowią postkomuniści.

Dlaczego tak jest? Bo został przerwany ciąg mistrz- uczeń. Po 1945 r. przekaz, poprzez wymianę elit, przerwali komuniści. Nowa „elita” początkowo nie miała nic do powiedzenia. Mówiła za nią tuba propagandowa: „sanacja”, „zapluty karzeł reakcji”, „nie matura, lecz chęć szczera zrobi z ciebie oficera” itd. Te hasła miały swoich wykonawców, którzy dostali do ręki broń i pieniądze. Władza, tylko formalnie, była po ich stronie. Ale to oni „zasadzali nowe dęby”, to oni spulchniali glebę pod nimi, to oni zrywali żołędzie i to oni zmienili legendę o Lechu Czechu i Rusie. Stworzyli swojego mistrza i sformułowali przekaz, który wszedł do programów szkolnych i do ramówek środków masowego przekazu. A więc PRL ponad wszystko!. Co było poza nim, było złe i wrogie.
Ten przekaz niewiele się zmienił do dziś. Nosimy go w sobie jak żołądek i płuca. Wmówiono nam, że duszy nie ma, a więc ważne jest tylko to, co jest dziś, tu i teraz; że Boga nie ma, a więc to, co było jest zabobonem. Stary mistrz jest więc starym dziadem, którego nie warto słuchać. Mistrzem i mędrcem była Partia (PZPR).

Część polskiego społeczeństwa oparła się tej narracji i zachowała przekaz ojców, ale ci z reguły zamknięci byli w małych miasteczkach, wsiach i rodzinach tradycyjnie katolickich, a więc tam, gdzie mieszkała lub okopała się „ciemnota”. W latach 80. poprzedniego wieku stan świadomości nie wyglądał jeszcze tak źle jak dzisiaj. Ale marksizm, który wyszedł z Zachodu, zaczął tam powracać. Działo się to poza świadomością zdecydowanej części polskiego społeczeństwa.

Marksizm doszedł tam i pozostał, jako neomarksizm. Komunistyczni aparadczykowie wysyłali swoje dzieci zagranicę do lepszych szkól, tak jak robiła to dawniej polska szlachta, i mieli zbudować lepszy świat. Dziś nie możemy uwierzyć, że system, w którym dominuje tania siła robocza i wolny rynek, dogorywa i, gorzej, bo nie ma dla niego alternatywy. Dzieci zostały wyedukowane lepiej niż w Moskwie, ale nikt już nie docieka czy inaczej? Prawie wszyscy bardziej tęsknią za bożkiem mamony, niż za prawdą i spokojem własnych dzieci.

Ale nie byłoby jeszcze tak źle, gdyby nie rewolucyjny wynalazek, jakim okazał się komputer. To on, owszem, zrewolucjonizował całe nasze życie, biurokrację, informatykę ale przy okazji dokończył destabilizację naszego pokoleniowego przekazu i wszystko, co trzymało nas w racjonalnych, wypracowanych przez tysiąclecia, ramach kulturowych. Wówczas do końca uwierzyliśmy, że zbyteczna jest relacja mistrz-uczeń, bo wszystko możemy wyczytać w internecie; że to, co ma do powiedzenia starsze pokolenie, nie ma znaczenia, że znajomość posługiwania się komputerem przybliża nas do najgłębszych tajemnic świata. Nie przewidziano jednego, że nabytą wiedzę trzeba jeszcze umieć syntetyzować, a do tego potrzebne są zupełnie inne umiejętności, niż bezmyślne przeglądanie.

Dziś wiemy, że na tym polu nie wygrała przyzwoitość, prawość, nie wygrał szacunek dla mądrości, lecz zwycięstwo odniosła bylejakość, miernota i instynkty. Zwycięstwo odniósł najniższy poziom, ten, który nie wymaga wysiłku. Wygrało to, co lekkie, łatwe i przyjemne. Wykorzystanie rewelacyjnych wynalazków poszło bardziej w kierunku patologii i wykorzystywania człowieka przez człowieka, tego z czym walczyła tzw. lewica, niż dla pożytku ogólnego.

Zachowanie kontaktu mistrz-uczeń pozwalało zachować nie tylko ciągłość tradycji, przekazu, uchronić się od powtarzanie tych samych błędów, ale również zbudować takie ramy przyszłości, w których wszyscy będziemy się czuli dobrze i wszyscy będziemy w swoim domu. Zachowanie ciągłości myśli eliminuje dyletantyzm, bylejakość, izolację pokoleń, przekazuje to, co najważniejsze i podnosi całe społeczeństwo na wyższy poziom, który przekłada się na odpowiednie miejsca na giełdzie myśli politycznej oraz w hierarchii kulturowej poszczególnych państw. Dziś płacimy cenę kiepskiej edukacji w całym okresie ostatniego 70-lecia i braku umiejętności racjonalnego wykorzystania nowinek technicznych. Płacimy za brak odpowiednich elit, za kiepską znajomość własnej historii i brak poczucia państwa. Czy to jest zrozumiałe – nie wiem?!! Ale, że się nie chce, to wiem. Błąd jest więc już genetyczny i siedzi głęboko w peerelowskich kieszeniach.