Symulacja jedynym lekarstwem

Jeżeli chcemy zrozumieć PRL, musimy inaczej na niego spojrzeć. Punkt widzenia ofiary, niczego nie wyjaśnia, ba, zamyka ją w swoistym kokonie, a z tej pozycji nie można niczego wyjaśnić. Swoje żale będziemy więc powielać do końca świata lub zupełnego unicestwienia. Hitleryzm został rozliczony, komunizm jeszcze nie, bezkarny może powrócić w formie jeszcze bardziej brutalnej, niż był.

***
Porównanie robotniczej stołówki w zakładzie pracy z suto zastawionym stołem i wódeczką, budzi niesmak i złość patriotów, a zazdrość kunktatorów. Usadowienie przy jednym stole strony solidarnościowej i najwyższych władz PZPR i bezpieki wiele mówi, ale nadal niewiele wyjaśnia. Większość z nas zdaje sobie sprawę, że układ magdalenkowy miał krótki żywot. Obaliły go wybory do Senatu i akt wyprowadzenia sztandaru PZPR z Sejmu Polskiego; przypieczętował wyjazd armii sowieckiej z Polski – gwaranta byłego ustroju. Te symboliczne wydarzenia powinny wyznaczyć koniec tamtej klasy politycznej, a nie wyznaczył.

Najgorzej jednak wypada porównanie obu przeciwników. Mapa tej rozgrywki z jednej strony stawia siłę robotniczego protestu (swoisty bunt robotów) i niewiarę jego liderów w sukces, a z drugiej, władze, które dysponują wszelkimi środkami państwowego przymusu. Każdy rzut oka na tę mapę musi rodzić pytanie o kondycje intelektualną polskiego społeczeństwa i jego siłę kulturową, bez której nie utrzyma się żaden protest.

Jeżeli chcemy przymierzyć się do zrozumienia mechanizmów działających w PRL, musimy wznieść się o kilka poziomów wyżej i swoim spojrzeniem objąć nie tylko kondycję ZSRS, rolę USA (poparcie dla Jaruzelskiego na prezydenta), ale również brak przygotowania „S” do przyjęcia władzy oraz system obronny dawnych aparatczyków komunistycznej, na który im pozwolono. Ale to jeszcze nie koniec, bo gdy spojrzymy na karty historii, to syndrom tej niewiary towarzyszył polskim przywódcom prawie przez cały okres zaborów. Większość dyktatorów powstań narodowych, także nie wierzyła w możliwość zwycięstwa. Dopiero, dzięki rozwojowi polskiej matematyki, udało się rozszyfrować kody rosyjskich armii. Resztę dokonali znakomici dowódcy i ofiarni polscy żołnierze.

Zwycięstwo pod Warszawą i nad Niemnem pozwoliło zbudować bardzo silną polska świadomość i zjednoczyło poczucie tożsamości. Nie trwało to długo, bo porozumienie niemiecko-rosyjskie w II wojnie było wymierzone głównie przeciw tak sformułowanej polskości. To nie zemsta kierowała Stalinem i Hitlerem, lecz wspólna potrzeba likwidacji polskiego zagrożenia. Polska inteligencja w Katyniu i Oświęcimiu ginęła nie za to, że miała średnie i wyższe wykształcenie, lecz dlatego, że potrafiła myśleć po polsku w sposób niezależny.

W 1981 r. tych ludzi zabrakło i można postawić wstępne założenie, że cała rzecz polegała na tym, iż po wyborach do Senatu, wyprowadzeniu sztandaru z Sejmu i wyjeździe wojsk sowieckich, nie było komu objąć władzy w Polsce. Czystka dokonana w II wojnie oraz w PRL wyjałowiła niemal do szczętu polska scenę polityczną. A wielu spadkobierców II RP okazała się unieruchomiona przez UB/SB – z różnych przyczyn. Na ogólnopolskiej scenie pozostały dwie wielkie postacie – obydwie duchowne: Prymas Stefan Wyszyński i Karol Wojtyła. Mimo to, polska szansa w 1989 r., wykorzystana być nie mogła, bo poza tymi mężami stanu pozostały tylko dzieci PRL-u.

Jeżeli dokumenty Wałęsy z okresu współpracy z SB są oryginałami, to sprawa wygląda fatalnie. Ale mimo to, największy grzech popełnił on w okresie swojej prezydentury ponieważ owa pustka polityczna została ukoronowana i przyjęła formę „opatrznościową”. Oczywiście Wałęsa pompowany blichtrem mógł tego nie zauważyć, ale jeżeli zauważył i pokrył ją cwaniactwem, to wystawił nam wszystkim rachunek, który jeszcze długo będziemy płacić.

***
Chcąc więc zrozumieć PRL, a bez tego wszelkie wyroki będą jakby nieprawomocne, musimy poddać go wielu ścieżkom symulacyjnym, bez oglądania się na stereotypy. I tylko taka metoda może w miarę szybko sformułować odpowiedź na ważne pytania, które należałoby obudować treścią w oparciu o świadków tamtej epoki. Przy czym należy zaznaczyć, że symulacja nie jest rodzajem filmu lub zabawy, lecz wymaga dużej wiedzy faktograficznej i pozaźródłowej oraz poczucia odpowiedzialności.

Forum jest miejscem wymiany opinii użytkowników, myśli, informacji, komentarzy, nawiązywania kontaktów i rodzenia się inicjatyw. Dlatego eliminowane będą wszelkie wpisy wielokrotne, zawierające wulgarne słowa i wyrażenia, groźby karalne, obrzucanie się obelgami, obrażanie forumowiczów, członków redakcji i innych osób. Bezwzględnie będziemy zwalczali trollowanie, wszczynanie awantur i prowokowanie. Jeśli czyjaś opinia nie została dopuszczona, to znaczy, że zaliczona została do jednej z wymienionych kategorii. Jednocześnie podkreślamy, iż rozumiemy, że nasze środowisko chce mieć miejsce odreagowywania wielu lat poniżania i ciągłej nagonki na nas przez obóz "miłości", ale nie upoważnia to do stosowania wulgarnego języka. Dopuszczalna jest natomiast nawet najostrzejsza krytyka, ale bez wycieczek osobistych.

Komentarze

Obrazek użytkownika Valdi

28-02-2016 [03:28] - Valdi | Link:

Zapomniał Pan chyba o braciach K. , którzy przeprowadzili nas przez postkomunistyczne grzęzawisko niczym Mojzesz Żydów przez Morze Czerwone.
Jeden z nich został za to zamordowany nawiasem mówiąc.
Może napisze Pan o tym następnym razem ...

Obrazek użytkownika Goral Supreme

28-02-2016 [17:36] - Goral Supreme | Link:

Witam panie Ryszardzie.
Jak zwykle, ciekawa i cenna refleksja.
Zgoda co do unikania stereotypow w ocenach :-))
"aby lepiej zrozumiec PRL"...
Zbyt wiele rozumu w koncepcji PRL to nigdy nie bylo za wiele.Jakiez koncepcje mogl wymyslic pijak,zlodziej,paser ?
Jedynym spoiwem dla nich to bylo podloze ideologiczne.
Skonczylo sie ono razem z Gomulka..
PO nim pozostaly tylko zlodzieje,adminstracyjne pasozyty i oportunisci.Taka prymitywna i archaiczna forma pozniejszej PO.
Czyli z historycznej perspektywy Ojcowie Zalozyciele PO i NOWOCZESNEJ obecnie.
Jak to uzdrowic ?
Ano wprowadzajac w Polsce status Stalego Mieszkanca..:-))
Odebrac obywatelstwo zdrajcom ,przyznac im status Stalego Mieszkanca ,ktory nie posiada tych samych politycznych przywilejow jak Polscy Obywatele i po klopocie ;-))
Pzdr.

Obrazek użytkownika Ryszard Surmacz

28-02-2016 [20:10] - Ryszard Surmacz | Link:

Witam,
Gdyby było tak prosto, jak Pan pisze, bolszewicy nigdy nie podbiliby Polski. Działania UB, niezależnie od tego jak ich oceniamy, były w swojej tyranii profesjonalne. Zbyt dużo jeszcze naiwności w polskim narodzie, aby ten okres puścić ot tak sobie. Pijak złodziej i paser już poruszali się w tym systemie, jak we własnym domu. Nawet dziś sytuacja nie jest taka prosta, jak Pan sugeruje.
Pozdrawiam