Powrót Polaków do sklepów

Choć podobno „jedna jaskółka wiosny nie czyni” to i tak w przyrodzie wiosna się rozpoczęła i to w br. wcześniej niż zwykle. W danych statystycznych dotyczącej naszej gospodarki natomiast za taką „jaskółkę” można uznać ogłoszone przez GUS wyniki dotyczące sprzedaży detalicznej w lutym br.
Otóż sprzedaż detaliczna w cenach stałych w lutym była wyższa niż przed rokiem o 6,1% (wobec spadku o 5,0% w lutym 2023 r.). Zaś w styczniu-lutym br. łącznie sprzedaż wzrosła w porównaniu ze styczniem-lutym ub.r. o 4,6%. Tak duży, ponad 6-procentowy wzrost w samym lutym br. nastąpił po raz pierwszy od maja 2022 roku. Od tamtej bowiem pory w kolejnych miesiącach 2022 r. nie przekraczał 4%, a przez większą część ub. roku odnotowywał nawet spadki – i to do 6-7%.
Stanowiło to pokłosie rosnącej wówczas inflacji i tendencji raczej do oszczędzania przez gospodarstwa domowe, a nie do wydawania zarobionych pieniędzy. I to nawet, gdy wynagrodzenia rosły realnie, a więc ponad poziom inflacji. Wystarczy powołać się w tym miejscu również na ostatnie dane GUS, z których wynika, że w lutym br. średnie wynagrodzenie miesięczne w przedsiębiorstwach wyniosło niecałe 8 tys. zł, podczas, gdy rok wcześniej  - ok. 7 tys. zł, natomiast w lutym 2022 r. nieco ponad 6,2 tys. zł, a zatem w ciągu dwóch lat wzrosło o niecałe 30%.

Tymczasem jeszcze w 2022 r., jak i w ub.r. sytuacja wydawała się na tyle niepewna, że nasze społeczeństwo raczej powstrzymywało się od kupowania towarów trwałego użytku (m.in. artykułów AGD, RTV, samochodów itd.). Teraz, jak widać, to się zmieniło. W lutym br. najbardziej znaczący wzrost sprzedaży detalicznej r/r, jak poinformował GUS, odnotowano w odniesieniu do: pojazdów samochodowych, motocykli i części do nich (o 26,6%), a także wobec paliw stałych, ciekłych i gazowych (o 13,4%).

Także żywność, napoje i wyroby tytoniowe wykazały wzrost sprzedaży w lutym br. (o 1,3%) choć już nie tak znaczący, jak dobra trwałego użytku. Jednocześnie znacznie bardziej spektakularne wzrosty sprzedaży odnotowano w lutym br. w sprzedaży przez sklepy internetowe takich dóbr „tekstylia, odzież, obuwie” (o 24,8%), czy meble, RTV i AGD (o 19,0%).

Zwiększony popyt nieprzypadkowo wiąże się ze znaczącą obniżką wysokości inflacji w ciągu ostatniego roku, która – jak pisałem w poprzednim blogu - spadła w lutym do poziomu 2,8%, podczas gdy jeszcze rok wcześniej sięgała 18,4%, była więc ponad sześciokrotnie wyższa i stanowiła jeden z większych problemów społecznych.

W opinii analityków z PKO Banku Polskiego obecny wzrost sprzedaży detalicznej wynika z faktu, że „dzięki silnemu wzrostowi realnych wynagrodzeń konsumenci mają możliwość zwiększać zakupy, pomimo jednoczesnego odbudowywania oszczędności. Oczekujemy, że solidny wzrost sprzedaży zapowiada solidne wyniki konsumpcji prywatnej w obecnym kwartale”.

Eksperci z tego samego banku dodają: „Po 13 miesiącach spadków powrócił wzrost realnej sprzedaży żywności (+1,3% r/r), ponadto utrzymał się wzrost pozostałej sprzedaży w niewyspecjalizowanych sklepach, która obejmuje największą sieć dyskontową. Obie te kategorie notują w ostatnim czasie silne hamowanie dynamiki sprzedaży w ujęciu nominalnym – z ponad 25% r/r w połowie 2022 do około 5-10% r/r obecnie. Próby utrzymania przez największe sieci handlowe nominalnego wzrostu przychodów na wysokim poziomie, kosztem spadku marży, są jedną z przyczyn silnej presji dezinflacyjnej w sklepach”.
„Poprawę rocznej stopy wzrostu zarejestrowano w niemal wszystkich kategoriach sprzedaży w tym szczególnie w dobrach trwałego użytku. To już drugie pozytywne zaskoczenie sprzedażą z rzędu. Wg nas marzec będzie jeszcze mocniejszy, dodatkowo wsparty efektem świąt i zakupami przed podwyżką VAT-u na żywność. Dane wyraźnie wspierają naszą prognozę ożywienia gospodarczego w 2024 r. napędzanego konsumpcją” – zwracają z kolei uwagę analitycy Santander Banku Polska.

Na koniec zła wiadomość. Choć, w związku ze zwiększeniem popytu i „runem na sklepy” dużej części naszego społeczeństwa, powiało optymizmem mogą go jednak w kolejnych miesiącach zmącić zapowiadające wzrost cen posunięcia ogłoszone przez obecne władze: zwiększenie VAT na artykuły żywnościowe z obecnego 0 do 5%, a od lipca br. – odmrożenie zamrożonych dotąd cen na prąd i gaz dla gospodarstw domowych.