O tym, jak jednostronne rozbrojenie kończy się kolonizacją, a kopalnia Silesia pokazuje prawdę, której ideolodzy nie chcą widzieć.

Ideologia czystych rąk w brudnym świecie.

   Zawsze, gdy system zaczyna trzeszczeć, pojawiają się ludzie z prostą odpowiedzią: „To przez państwo. Wystarczy uwolnić rynek”. Szkoła austriacka ekonomii wraca wtedy jak religijna obietnica: zero dotacji, zero interwencji, zero osłon, zero litości. W teorii - pięknie. W praktyce - śmiertelnie niebezpiecznie. Bo to nie jest propozycja reformy. To jest propozycja jednostronnego rozbrojenia kraju w świecie, który prowadzi permanentną wojnę gospodarczą.

ASE nie opisuje świata. ASE opisuje marzenie.

   Trzeba powiedzieć to wprost, bez owijania w bawełnę: ASE nie opisuje realnie istniejącego kapitalizmu. Opisuje model: bez państw, bez geopolityki, bez subsydiów, bez asymetrii siły. Tylko że my nie żyjemy w modelu, tylko w świecie: niemieckiego kapitalizmu państwowego, francuskiej ochrony narodowych czempionów, amerykańskich gigantycznych subsydiów i chińskiej pełnej kontroli państwa nad rynkiem. To nie są „odstępstwa”. To jest główna linia rozwoju kapitalizmu XXI wieku.

Wolny rynek w jednym kraju, to prezent dla silniejszych.

   Teraz zróbmy eksperyment myślowy, dokładnie taki, jaki postulują niektórzy w Polsce. Polska likwiduje dotacje, kończy osłony społeczne, wycofuje się z polityki przemysłowej, pozwala rynkowi „zdecydować”. Niemcy, Francja, USA robią dokładnie odwrotnie. Efekt? To nie jest wolny rynek. To jest zaproszenie do przejęcia gospodarki.

Niemiecki kapitał nie musi być agresywny. Wystarczy, że istnieje.

   Nie trzeba złych intencji. Nie trzeba spisków. Nie trzeba teorii o „złej Brukseli”. Wystarczy, że niemiecka firma ma tańszy kredyt, tańszą energię, wsparcie państwowego banku, ochronę dyplomatyczną i gwarancje eksportowe. Polska firma płaci rynkowy koszt kapitału, rynkowy koszt energii i rynkowy koszt ryzyka. Kto wygrywa? Zawsze ten, kto może dłużej sprzedawać poniżej kosztów. ASE nie ma na to odpowiedzi, bo ideologia nie ma tarczy.

ASE jako narzędzie selekcji frajerów.

   W praktyce wdrożenie ASE w jednym kraju oznacza bankructwa lokalnych firm, wykup aktywów po kryzysowych cenach, przenoszenie centrów decyzyjnych za granicę i totalny drenaż zysków. A potem słyszymy: „Rynek zdecydował”. Nie. Zdecydowała asymetria siły. Wolny rynek w nierównym świecie nie nagradza pracowitych, tylko karze naiwnych.  

Polska nie ma problemu z rynkiem. Polska ma problem z brakiem tarczy

   Polska gospodarka nie jest zbyt etatystyczna. Jest zbyt słaba kapitałowo, by pozwolić sobie na luksus czystości ideologicznej. Nie mamy własnych banków rozwojowych na skalę Niemiec, własnych czempionów przemysłowych, własnego taniego kapitału i własnej autonomii energetycznej. ASE w takim kraju nie jest „reformą”. Jest aktem wiary przeciw faktom.

Kopalnia Silesia, czyli eksperyment przeprowadzony na żywych ludziach.

   I teraz przejdźmy do faktów, nie teorii. Kopalnia Silesia. Prywatna, bez dotacji, bez państwowego parasola, działająca dokładnie tak, jak chcieliby zwolennicy ASE. Przez lata służyła jako argument: „Da się bez państwa”. Aż przestało się dawać.

Zderzenie z dotowanym sektorem państwowym.

   Silesia konkuruje z państwowymi kopalniami, dotowanym węglem i cenami oderwanymi od kosztów. Gdy przychodzi kryzys, państwowe kopalnie dostają osłony.  Górnicy dostają pakiety a straty są uspołeczniane. Silesia nie dostaje nic, bo „rynek”. To nie jest konkurencja. To jest systemowa dyskryminacja tych, którzy grali uczciwie.

Strajk, który obnaża kłamstwo.

   Górnicy Silesii strajkują, bo widzą, że inni są chronieni. Wiedzą, że państwo może, ale nie chce. Nie chcą być ofiarami ideologii. To jest moment, w którym ASE zostaje obnażona. Nie w podręczniku. Nie w debacie akademickiej. Tylko na poziomie ludzkiego życia.

To nie rynek zawiódł. Zawiodła symetria.

   Silesia nie upada dlatego, że była nieefektywna. Upada, bo nie miała państwa za plecami. Konkurowała z dotowanym sektorem i została zostawiona sama. Dokładnie tak samo, jak zostałaby zostawiona cała gospodarka w modelu ASE.

Największe kłamstwo ASE.

   Największym kłamstwem nie jest teoria. Największym kłamstwem jest przemilczenie świata, w którym ta teoria miałaby działać. ASE ignoruje państwa, ignoruje siłę, ignoruje geopolitykę, ignoruje asymetrię. A potem dziwi się, że przegrywa z rzeczywistością.

Wolny rynek bez państwa to luksus imperiów.

Na czysty wolny rynek mogą sobie pozwolić imperia, hegemonie i państwa dominujące. Państwa peryferyjne, półperyferyjne - nie.

Dla nich ASE nie jest drogą do dobrobytu. Jest instrukcją, jak zostać zapleczem cudzej gospodarki. Kopalnia Silesia nie jest wyjątkiem. Jest ostrzeżeniem.

A każdy, kto dziś w Polsce nawołuje do czystej szkoły austriackiej, powinien mieć odwagę powiedzieć jedno:

Tak, to będzie boleć. I nie tych na górze. Tylko tych, którzy zostaną bez osłon w świecie, który osłony uważa za broń.