Za 10 lat dogonimy Niemcy?

Optymizmem powiało podczas dzisiejszej, comiesięcznej konferencji prasowej prezesa NBP, Adama Glapińskiego. Oprócz komentarza nt. ostatniej decyzji Rady Polityki Pieniężnej NBP, która zdecydowała o pozostawieniu na dotychczasowym poziomie stóp procentowych, jednym z tematów wystąpienia prezesa Glapińskiego było porównanie wzrostu PKB naszego kraju na przestrzeni od IV kwartału 2019 r. do IV kwartału ub.r.
Szef NBP, powołując się na dane Międzynarodowego Funduszu Walutowego (World Economic Outlook, kwiecień 2024 r.), poinformował, że w tym okresie, mimo kryzysu związanego z pandemią koronawirusa, ogromnym wzrostem cen energii, a wreszcie – z wojną na Ukrainie, realny Produkt Krajowy Brutto w Polsce per capita, według parytetu siły nabywczej w międzynarodowych dolarach z 2017 r., (w przeliczeniu na jednego mieszkańca) wzrósł aż o 10,3%.
W tym samym czasie PKB per capita krajów strefy euro wzrosło o 3,0%, Węgier – 5,1%, Słowacji – o 5%, Włoch – 4,2%, Hiszpanii – 3,0%, Francji – 1,9%, Czech (spadł) - o -1,0%, a Niemiec – wzrósł zaledwie 0,1%. Jednocześnie, na koniec ub.r. Polska osiągnęła poziom 80% PKB per capita państw strefy euro.
Co jednak najbardziej interesujące, według danych przedstawionych przez prezesa Glapińskiego, już za dwa lata - w 2026 r. pod względem wysokości PKB per capita wyprzedzimy Hiszpanię, ok. 2030 r. dościgniemy Francję (2031 r.), Wielką Brytanię (2030 r.) i Włochy (2029 r.), a w 2034 r., a więc za 10 lat – Niemcy. Już obecnie wskaźnik ten mamy wyższy m.in. od Grecji i Portugalii.
Choć Niemcy to czołowa gospodarka w skali Europy, ze znacząco większym od naszego PKB, od kilku lat, pogrążone są w recesji (bądź co najmniej stagnacji). Jak oceniała to niedawno Grażyna Śleszyńska na portalu obserwatorfinansowy.pl, „słaby popyt zewnętrzny, ostrożność konsumentów i wciąż relatywnie wysokie stopy procentowe, które hamują inwestycje krajowe, to zjawiska charakteryzujące obecny stan gospodarki Niemiec.
Pierwszym pełnym rokiem od 2020 r., w którym niemiecka gospodarka się skurczyła (o 0,3 proc. rdr), był 2023 r. W tym samym okresie PKB Francji wzrósł o 0,8 proc., Chin – o 5,2 proc., a USA – o 2,5 proc. Istnieją sygnały świadczące o tym, że w pierwszym kwartale 2024 r. produkcja może ponownie nieznacznie zmaleć. Jednym z czynników,  przemawiających za taką prognozą, jest przybierająca na sile fala bankructw. W 2023 r. liczba wniosków o ogłoszenie upadłości wzrosła o 23,5 proc. do 18,1 tys. Przewiduje się, że w 2024 r. nadal będzie rosła”.
Z kolei rządowy „Informator ekonomiczny”, dodawał, że Niemcy okazali się w 2023 r. trzecią na świecie gospodarką (za USA i Chinami) pod względem wielkości PKB (4,46 bln USD), wyprzedzając Japonię (4,21 bln USD). A jednak, według danych Federalnego Urzędu Statystycznego (Destatis) PKB Niemiec w 2023 r. spadł o 0,1% w stosunku do poprzedniego roku. Przy czym produkcja w przemyśle wytwórczym (z wyłączeniem budownictwa) spadła o 2,0%.
Według „Informatora ekonomicznego” decydującym czynnikiem była tu znacznie niższa niż w 2022 r. produkcja przedsiębiorstw energetycznych. „Produkcja w przemyśle przetwórczym stanowiąca w Niemczech ok. 85% produkcji przemysłu wytwórczego (z wyłączeniem budownictwa) spadła o 0,4%. Główną przyczyną tego spadku były wciąż wysokie ceny i niekorzystne warunki finansowania. Negatywny wpływ miał także słaby popyt w kraju i za granicą” – dodawał „Informator ekonomiczny”.
W wywiadzie dla portalu filarybiznesu.pl Piotr Bujak, główny ekonomista PKO Banku Polskiego, pytany przez mnie o to czy faktycznie w ciągu najbliższej dekady Polska ma szansę dogonić Niemcy pod względem PKB per capita, zwrócił m.in. uwagę na fakt, iż tego typu projekcje biorą pod uwagę rozmaite czynniki i wychodzą z różnych założeń. Zdaniem eksperta „Polska ma szansę dogonić kraje zachodnioeuropejskie w ciągu kilku-kilkunastu lat, pod względem PKB per capita, jednak pamiętajmy, że nie oznacza to wyrównania poziomu rozwoju gospodarczego i zamożności w danym kraju. Dlatego, że ten wskaźnik oznacza jednoroczny strumień dochodu w przeliczeniu na mieszkańca. Natomiast poziom życia, generalny poziom rozwoju gospodarczego zależy bardziej od zakumulowanego majątku produkcyjnego, aktywów finansowych przedsiębiorstw i gospodarstw domowych, nieruchomości, aktywów majątku w postaci infrastruktury, która mocno wpływa na poziom życia: transportowej, czy teleinformatycznej.
Jak podkreśla Bujak: „Zaczniemy więc gonić Europę pod względem zakumulowanych zasobów, kiedy nasze PKB per capita przekroczy 100% średniej unijnej, czy 100% dla poszczególnych europejskich gospodarek. Wówczas będziemy w stanie mieć porównywalny do nich bieżący poziom konsumpcji”.