Dzień Polskiego Państwa Podziemnego

„Przysięgam być wiernym Ojczyźnie […]

Stać na straży Jej honoru

i o wyzwolenie Jej z niewoli walczyć […]

Aż do ofiary życia”

z roty przysięgi składanej przez żołnierzy AK

Dzień Polskiego Państwa Podziemnego

            Po raz jedenasty w tym roku obchodzimy 27 września Dzień Polskiego Państwa Podziemnego. Stało się to za przyczyną uchwały Sejmu z 11 września 1998 r. w sprawie ustanowienia Dnia Polskiego Państwa Podziemnego.

W uchwale tej czytamy:

„W dniu 27 września 1939 r., w obliczu kapitulacji stolicy, powstała pierwsza konspiracyjna organizacja niepodległościowa - Służba Zwycięstwu Polski. To historyczne wydarzenie zapoczątkowało budowę Podziemnego Państwa Polskiego, fenomenu w dziejach nie tylko - II Wojny Światowej. Obok pionu wojskowego - Armii Krajowej - i współpracujących z nią innych formacji Polski Walczącej, istotną rolę odegrał podziemny parlament - Rada Jedności Narodowej, a zwłaszcza rozległa, obejmująca cały obszar Rzeczypospolitej i obie okupacje, działalność Delegatury Rządu na Kraj. To ona stworzyła ogromny, nie mający odpowiednika nigdy i nigdzie aparat rzeczywiście Polskiego Państwa Podziemnego - od spraw wewnętrznych, poprzez tajną oświatę i kulturę, wymiar sprawiedliwości, aż po komórki przygotowujące akty legislacyjne dla przyszłego niepodległego państwa.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wyraża szczególną wdzięczność i szacunek twórcom, ofiarnym działaczom podziemnych struktur Państwa Polskiego, a także tym wszystkim, którzy w wyjątkowo trudnych warunkach, z narażeniem własnego życia walczyli o niepodległość Ojczyzny.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, pamiętając o ich poświęceniu, walce i umiłowaniu Ojczyzny, ustanawia dzień 27 września - Dniem Podziemnego Państwa Polskiego”.

            W dniu dzisiejszym, w dniu Polskiego Państwa Podziemnego, a jednocześnie w 69 rocznicę powstanie Służby Zwycięstwu Polski, która stała się zaczątkiem późniejszej Armii Krajowej, w Toruniu odsłonięty został obelisk z tablicą w hołdzie dowódcom Okręgu Pomorskiego ZWZ – AK. Byli nimi:

Mjr Józef Ratajczak, ps. Karol (1897 – 1942)

Ppłk Rudolf Ostrihansky, ps. Aureliusz, Ludwik, Gaweł (1895 – 1963)

Płk Jan Pałubicki, ps. Grom, Janusz, Piorun (1897 – 1982)

Mjr Franciszek Trojanowski, ps. Fala, Toruńczyk, Trojańczyk (1988 – 1957)

Ppłk Józef Chyliński, ps. Kamień, Rekin, Wicher (1904 – 1985)

Odsłonięty obelisk znajduje się na Placu Św. Katarzyny obok Kościoła Garnizonowego w Toruniu.

Uroczystość odbyła się dzięki działającej z inicjatywy pani generał prof. Elżbiety Zawackiej Fundacji Archiwum i Muzeum Pomorskie Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polekw Toruniu.

Wszystkich mieszkańców Torunia i odwiedzających nasze miasto zachęcam zarówno do odwiedzania tego miejsca, jak i do odwiedzania Archiwum i Muzeum Pomorskiego Armii Krajowej oraz Wojskowej Służby Polek mieszczących się w Toruniu przy ul. Podmurna 93.

Informacje na temat tych ważnych instytucji są także dostępne w internecie pod adresem:

www.um.torun.pl/AK

            Warto zawsze, a w takim dniu jak dzisiejszy szczególnie, pamiętać o żołnierzach Polskiego Państwa Podziemnego. Poniżej zamieszczam pełen tekst roty przysięgi składanej przez żołnierzy AK, której fragment zaczerpnięty z odsłoniętej w dniu dzisiejszym tablicy stanowi motto mojego dzisiejszego wpisu.

Przyjmowany:

„W obliczu Boga Wszechmogącego i Najświętszej Maryi Panny, Królowej Korony Polskiej kładę swe ręce na ten Święty Krzyż, znak Męki i Zbawienia, i przysięgam być wiernym Ojczyźnie mej, Rzeczypospolitej Polskiej, stać nieugięcie na straży Jej honoru i o wyzwolenie Jej z niewoli walczyć ze wszystkich sił - aż do ofiary życia mego.Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej i rozkazom Naczelnego Wodza oraz wyznaczonemu przezeń Dowódcy Armii Krajowej będę bezwzględnie posłuszny, a tajemnicy niezłomnie dochowam, cokolwiek by mnie spotkać miało. Tak mi dopomóż Bóg”.

Przyjmujący:

„Przyjmuję Cię w szeregi Armii Polskiej, walczącej z wrogiem w konspiracji o wyzwolenie Ojczyzny. Twym obowiązkiem będzie walczyć z bronią w ręku. Zwycięstwo będzie Twoją nagrodą. Zdrada karana jest śmiercią”.