Niekompetentni czy marionetki

Właściwie każdą dyskusję można sprowadzić do jakiejś kwadratury koła czy do zasadniczego pytania: co było pierwsze – jajko czy kura? Rozmowa w takim momencie staje się bezsensowna gdy jedna osoba uznaje, że pierwsza była kura, a druga że jednak jajko. Niby rozmawiają o tym samym, a jednak są to dwie całkowicie odmienne rozmowy z których można wyciągnąć dwa całkowicie odmienne wnioski.

Odnoszę wrażenie, że w taką kwadraturę koła prowadzi nas tekst Szanownego Szczura Biurowego http://szczurbiurowy.sal… w którym odpowiadając na zarzuty „marionetkowości” Pana Premiera Tuska czy Pana Prezydenta Komorowskiego stwierdza, że fatalność Rządów PO bierze się z ich nieprzygotowania merytorycznego do rządzenia państwem wykorzystywanego przez machinę biurokratyczną. Przykłady pod Twoją tezę dobrał Szczur Biurowy starannie i według mnie są to przykłady jak najbardziej zgodne z prawdą, tyle że to nie są przykłady obalające tezę marionetkowości.

Ponadto nie powinniśmy szykować tutaj linii obrony dla Tuska polegającej na tym, że za kilka lat stanie Pan Premier przed nami i powie, że on miał bardzo dobre intencje, chciał jak najlepiej dla Polski, chciał ją modernizować, był pełen dobrej wiary, tyko zabrakło mu trochę kompetencji (na których naukę dostał za mało czasu) i odpowiednich ludzi (których próbował sobie dobrać) co zostało wykorzystane przez machinę biurokratyczną, i tak naprawdę on za nic nie ponosi teraz odpowiedzialności, bo to wina tych właśnie urzędników. Formułuje Szczur Biurowy tezę, że działalność Tuska jest tylko odpowiedzią na to co wcześniej wymyślą media i biurokraci: „W istocie w Polsce nie rządzi Tusk (ten czasem chce przejąć inicjatywę, ale nieskutecznie), ale media i biurokracja.” Teza znów jak najbardziej prawdziwa ale i o tyle niebezpieczna, że na jej podstawie Tusk ucieknie przed jakąkolwiek odpowiedzialnością za swoje rządy. Próbując obalić tą tezę stwierdziłbym, że jednak odpowiada ona prawdzie tylko w jakimś tam, co prawda sporym, ale jednak wycinku polityki, bo przecież coś ten nasz Premier jednak robi i nad czymś jednak myśli. I to powinno być głównym przedmiotem naszych dociekań – czyli to co konkretnie robi Premier (rzecz widoczna) tudzież o czym i jak myśli (rzecz trudniejsza, bo niewidoczna), a nie wyłożenie stwierdzenia, że rządzą media i biurokracja.

Nie wszystko jest schowane w kompetencjach. Bo to może nas doprowadzić do wniosku, że ktoś kto zarządzał dobrze dużą firmą ma lepsze kompetencje do rządzenia od kogoś kto zarządzał tylko małą biedną bieszczadzką gminą i w związku z tym mam mniejsze sukcesy. Pytanie jakie to są kompetencje. Ja bym się obawiał w rządzeniu państwem menagerów z dużych firm, dla których liczy się tylko maksymalizacja zysków i minimalizacja strat. Oczywiście, że ma to sens przy firmach, które nastawiają się na szybki zysk, a potem rozprowadzenie tego zysku pomiędzy akcjonariuszy i ucieczką z działalności. Państwo, jeżeli już porównujemy je z zarządzeniem firmami, to jest coś w rodzaju firmy rodzinnej, które nie tyle co ma przynosić zyski, ale przede wszystkim dawać pracę członkom rodziny, dbać o markę swojej firmy na wzgląd przeszłości i widzieć zyski nie tylko dzisiaj, ale przede wszystkim jutro, pojutrze czy za tydzień. Jeżeli sięgamy po słowo kompetencje – to jednak trzeba dokładnie opisać o jakie kompetencje nam chodzi. Kompetencje zawsze można nabyć, tylko trzeba wiedzieć jakich konkretnie kompetencji i do czego nam potrzeba. I wypada też zawsze pytać w jakim kontekście te kompetencje funkcjonowały.

Za łatwo Szczur Biurowy rozgrzesza Tuska retroaktywnością. Z resztą zarzuty marionetkowości Tuska et consortes bardziej dotyczą polityki zagranicznej niż polityki krajowej. Jeśli jeszcze w polityce krajowej mechanizm decydowania politycznego jest ściśle sformalizowany i dający olbrzymią rolę machinie biurokratycznej, to jednak sfera polityki zagranicznej pozostawia duże pole do popisu czynnikowi ludzkiemu. Tutaj też jest odpowiedź na prawdziwość/fałszywość zarzutów o marionetkowości Tuska. Rzecz jasna, że formułując swoje zarzuty człowiek jest ich pewien, ale też doskonale sobie zdaje sprawę, że dowody potwierdzające lub je obalające leżą w odpowiedziach na pytanie: o czym i jak rozmawiał Tusk z Putinem na molo w Sopocie, co miał na myśli Tusk mówiąc w Sejmie, że „lepiej jest znać prawdę i nie mieć wojny”, o co chodziło Komorowskiemu „Prezydent gdzieś poleci i wszystko się zmieni”, jak dokładnie przebiegała narada Ławrowa z naszymi ambasadorami, dlaczego Tusk wypowiedział tarczę rakietową w dniu 4 lipca? Odpowiedź na te pytania to klucz do marionetkowości PO, dyskutowanie o roli biurokracji i kompetencji, to jednak ścieżka w całkiem inną stronę prowadząca.