Fundusz Dróg Samorządowych już działa

1. Premier Mateusz Morawiecki spotyka się w kolejnych województwach z wojewodami i samorządowcami, żeby wręczyć im symboliczne czeki na realizację inwestycji i remontów dróg lokalnych ze środków pochodzących z Funduszu Dróg Samorządowych.

Jak podkreślił premier, Fundusz Dróg Samorządowych (FDS) ma zmienić "obraz polskich powiatów, polskich gmin, zwłaszcza tych, które do tej pory były trochę na uboczu arterii komunikacyjnych i możliwości budżetowych".

Jak poinformowano, na poszczególne województwa przygotowano w tym roku na drogi lokalne następujące kwoty: dla województwa dolnośląskiego wyniesie ona w tym roku 257,8 mln zł, podlaskiego - 414,4 mln zł, podkarpackiego - 336,8 mln zł, mazowieckiego - 620,2 mln zł, świętokrzyskiego 298,7 mln zł, wielkopolskiego - 469,9 mln zł, kujawsko-pomorskiego - 312,4 mln zł, śląskiego - 292,1 mln zł, lubelskiego - 531,3 mln zł, opolskiego - 117,5 mln zł, lubuskiego - 170,1 mln zł, łódzkiego - 298,1 mln zł, małopolskiego - 371,6 mln zł, zachodniopomorskiego - 217,3 mln zł, pomorskiego - 259,2 mln zł, warmińsko-mazurskiego - 345,3 mln zł.

2. Przypomnijmy, że ustawa spowodowała powstanie Funduszu Dróg Samorządowych (FDS), a źródłem jego zasilania są: obligacje Skarbu Państwa, wpłaty z budżetu państwa, wpłaty jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, środki z Narodowego Funduszu Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz dotychczasowa 2% wpłata od sprzedaży drewna Lasów Państwowych, która teraz trafia bezpośrednio do budżetu państwa.

Środki zgromadzone w Funduszu już w 2019 roku sięgną kwoty 6,1 mld zł, co oznacza, że będą one blisko 6-krotnie większe niż średnio do tej pory przeznaczanie corocznie na współfinansowanie budowy i modernizacji dróg lokalnych.

Przypomnijmy, że koalicja PO-PSL przeznaczała rocznie na dofinansowanie dróg lokalnych kwotę od 0,5 do 0,8 mld zł rocznie, przez 8 lat jej rządów na ten cel przeznaczono łącznie 5,2 mld zł.

W następnym roku tych środków będzie ponad 6 mld zł, co więcej jak podał resort infrastruktury w latach 2019-2028, a więc w ciągu 10 najbliższych lat fundusz przeznaczy na finansowanie dróg lokalnych przynajmniej 36 mld zł.

3. Niezwykle ważne są także zmiany w sposobie wspierania samorządów, jeżeli chodzi o współfinansowanie dróg lokalnych, w tym podniesienie poziomu tego finansowania do 80% całości kosztów (do tej pory maksymalnie 50%).

Poziom współfinansowania będzie zależny od stopnia zamożności gminy czy powiatu im bogatszy samorząd tym współfinansowanie niższe, ale wspomniane 80% wsparcie dla samorządów najmniej zamożnych, spowoduje, że i one będą budować i modernizować drogi lokalne (wcześniej ze względu na konieczność 50% udziału w takich inwestycjach najczęściej w tym programie rządowym nie uczestniczyły).

Środki Funduszu będą corocznie rozdzielane przy według znajdującego się w ustawie algorytmu pomiędzy poszczególne województwa, środkami będą zarządzali wojewodowie, a głównymi czynnikami będą długość dróg lokalnych na terenie danego regionu, ich stan techniczny, a także zamożność gmin i powiatów.

Niezwykle korzystnym rozwiązaniem dla samorządów jest fakt, że Fundusz będzie współfinansował budowę i modernizację dróg lokalnych wychodząc poza rok budżetowy (a więc będą mogły być realizowane inwestycje wieloletnie), ponieważ do tej pory inwestycje drogowe trzeba było zrealizować i rozliczyć do końca grudnia.

4. W ramach tego Funduszu będzie realizowany także wcześniej ogłoszony program „Mosty dla Regionów”, na podstawie, którego mają powstawać przeprawy mostowe w ciągach dróg zarządzanych przez samorządy (wojewódzkie, powiatowe, gminne).

Według tego programu samorządy, które zdecydują się na budowę mostów mogą liczyć na wsparcie ze strony Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju do wysokości 80% wartości przedsięwzięcia, a znalazło się w nim 21 takich inwestycji rekomendowanych przez resort.

Ich realizacja zależy od decyzji samorządów, choć program jest otwarty i ewentualne propozycje swoich projektów mogą zgłaszać one same, na jego realizację, rząd chciał przeznaczyć kwotę 2,3 mld zł, teraz tego limitu już nie będzie.