Kolejny cios ministra finansów w szarą strefę

1. Minister finansów od kilku miesięcy proponowanymi zmianami w prawie uszczelnia system podatkowy zarówno jeżeli chodzi o podatki pośrednie (VAT i akcyza) jak i podatki bezpośrednie (PIT, CIT).
Właśnie resort finansów przesłał do Kancelarii Premiera tzw. pakiet paliwowy czy projekt jednoczesnych zmian w ustawie o podatku od towarów i usług, podatku akcyzowym ale także ustawie prawo energetyczne.
Celem tych zmian jest uszczelnienie systemu poboru podatku VAT przy wewnątrzwspólnotowych nabyciach paliw oraz uszczelnienie procesu koncesjonowania obrotu paliwami w wymiarze międzynarodowym.
2. Zasadniczą zmianą w przepisach jest powiązanie obrotu paliwami z zagranicą z miejscem działalności gospodarczej w kraju, a więc nabywanie paliw z państw UE z wykorzystywaniem usług zarejestrowanego odbiorcy lub składu podatkowego, będzie możliwe tylko przez podmiot, który posiada koncesję na obrót paliwami z zagranicą, siedzibę lub zarejestrowany oddział w kraju, a nabycie jest dokonywane w ramach działalności gospodarczej prowadzonej w kraju.
Koncesje na obrót paliwami z zagranicą będą więc w rezultacie przyznawane wyłącznie podmiotom z siedzibą na terytorium naszego kraju lub takim, które zarejestrują w kraju oddział i za jego pośrednictwem będą sprowadzać paliwo.
Wprowadzenie w życie tzw. pakietu paliwowego jest przewidywane już w III kwartale tego roku i wg szacunków resortu ma przynieść dodatkowe wpływy z VAT i akcyzy w wysokości około 2,5 mld zł rocznie.
Szara strefa w obrocie paliwami jest szacowana w Polsce od kilku lat przynajmniej na kilkanaście procent krajowej konsumpcji paliw, a tym samym uszczuplenia wpływów podatkowych z tego tytułu na co najmniej 2-3 mld zł rocznie.
Ale wprowadzenie proponowanych przez resort finansów nowych przepisów w obrocie paliwami z zagranicą oprócz dodatkowych pokaźnych wpływów podatkowych, przyniesie także poprawę funkcjonowania całego rynku paliwowego, ponieważ poważnie ograniczy obrót paliwami od którego nie odprowadzono VAT i akcyzy albo odprowadzono je tylko częściowo.
3. Przypomnijmy także, że na początku kwietnia Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu nowelizacje ustaw podatkowych, które już w tym roku mają doprowadzić do poważnego ograniczenia wyłudzeń podatku VAT ale także zaniżania obciążeń podatkiem CIT.
Nowelizacja ordynacji podatkowej, której celem jest wprowadzenie do polskiego systemu podatkowego klauzuli generalnej przeciwko unikaniu opodatkowania, wyznaczy dopuszczalne granice tzw. optymalizacji podatkowej.
Wprowadzeniu tej klauzuli towarzyszą przepisy chroniące interesy uczciwych podatników, między innymi wydawanie tzw. opinii zabezpieczających przez ministra finansów (opinie dotyczące określonych konstrukcji podatkowych przed ich zastosowaniem przez podatnika), powołanie Rady ds. Przeciwdziałania Unikaniu Opodatkowania rozpatrującej sprawy sporne, wyłączną właściwość ministra finansów w sprawie tej klauzuli, a także możliwość korekty deklaracji w końcowej fazie postępowania podatkowego w sprawie stosowania klauzuli.
Mimo tych ograniczeń wprowadzenie do polskiego systemu podatkowego klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania (obecnej od dawna w przepisach podatkowych wielu europejskich krajów), będzie swoistym przełomem w walce polskiego państwa z coraz powszechniejszą praktyka stosowania tzw. optymalizacji podatkowej głównie przez firmy z udziałem kapitału zagranicznego.
4. RM przyjęła również nowelizację ustawy o VAT, które zdaniem resortu finansów w zasadniczy sposób ograniczy wyłudzanie podatku VAT w tzw. karuzelach podatkowych.
Chodzi o wprowadzenie przepisów o tzw. Jednolitym Pliku Kontrolnym (JPK) czyli zestawie informacji jakie drogą elektroniczną będą musieli przesyłać przedsiębiorcy do urzędów skarbowych od 1 lipca tego roku ci którzy zatrudniają więcej niż 250 osób albo mają obroty wyższe niż 50 mln zł rocznie (pozostałe firmy od 1 lipca 2018 roku).
Do urzędów skarbowych maja być przesyłane przede wszystkim dane finansowo-księgowe i handlowe, a więc między innymi ewidencja zakupów i sprzedaży, informacje o wpływach i płatnościach, obniżkach cen, rabatach ale nawet wyciągi bankowe i przebiegi pojazdów firmowych.
Ponieważ dane te będą przekazywane drogą elektroniczną i w sposób jednolity w odniesieniu do wszystkich firm, urzędy skarbowe przy pomocy specjalnych programów będą w stanie bardzo szybko wyłapać fikcyjne transakcje dokonywane przez tzw. firmy słupy, które po przeprowadzeniu kilkuset tego rodzaju transakcji w ciągu 2-3 miesięcy znikają.
Zdaniem resortu finansów na przykład analiza w tym systemie 1000 faktur będzie trwała zaledwie 3 minuty, co więcej pozwoli na bardzo szybkie typowanie przedsiębiorstw do tzw. kontroli krzyżowych będących podstawą wyłapywania transakcji służących tylko i wyłącznie wyłudzaniu podatku VAT.
JPK wprowadziły już niektóre kraje unijne (Portugalia, Francja, Luksemburg, przygotowuje się Litwa) i jak się okazuje z bardzo dobrymi rezultatami (np. w Portugalii w pierwszym roku obowiązywania tego rozwiązana wpływy z VAT wzrosły o 13%).
Resort finansów spodziewa się, że w pierwszym roku po wprowadzeniu tego rozwiązania w Polsce dodatkowe wpływy podatkowe z VAT mogą wzrosnąć przynajmniej o 15 mld zł.
Propozycje tych zmian w ustawach podatkowych wprowadzane przez rząd premier Beaty Szydło pokazują dobitnie, że w Polsce skończył się wreszcie czas swoistego politycznego przyzwolenia na wyłudzanie podatków lub i niepłacenie, mimo osiąganych w naszym kraju zysków.