Polska w Unii jak ta Galatea już od 20 lat

Polska w Unii jak ta Galatea już od 20 lat    
     
Unia i Niemcy jak ten Pigmalion, a Polska jak ta Galatea. Unijny Pigmalion wierzy, że stworzył nas własnymi rękami na wzór swych marzeń i że nie tylko naprawdę jesteśmy tacy, jak sobie wymarzył, ale że tacy być powinniśmy. Chce nas upodobnić do swojego wyobrażenia, czyli stereotypowej niechęci do państw narodowych, do hierarchii w Unii i do praworządności takiej jak on ja rozumie; czuje się niemal Panem Bogiem i chce stworzyć nas od nowa na swoje podobieństwo. Starożytny król Cypru, Pigmalion wyrzeźbił w  kości słoniowej postać kobiety i aż zakochał się w swoim dziele. Traktował ją jak żywą kobietę, przynosił podarunki, ubierał w suknie. Podczas święta bogini Wenus modlił się, by Galatea ożyła i została jego żoną. Wenus spełniła jego prośby.
No tak, kraje starej Unii zapewne nie umiały się już modlić, ale wymyśliły, że nowi członkowie, jak Polska, ożyją według ich mniemań i pojęć. Pamiętam, jak pracując w wysokim urzędzie, gdy przygotowywaliśmy się do wejścia do Unii, poprosiłam, żeby przysłano mi unijne przepisy, z którymi mieliśmy zharmonizować polskie prawo. Osłupiałam, gdy ujrzałam aż kilka tysięcy stron zadrukowanych gęsto regulacjami wszystkich możliwych dziedzin życia. Ile wolno nam złowić ryb, ile wyprodukować mleka od ilu krów, jakie procedury medyczne zastąpią stosowane w Polsce metody leczenia, i tak dalej, i tak dalej, bez końca, aż po szerokość ścieżek rowerowych (nieznanych wtedy w Polsce) i dróżek z kostki (Bauma) we wsiach, które rzeczywiście zupełnie zmieniły wygląd polskiej prowincji. Niektóre z tych przepisów, powiedzmy, że nawet liczne, były słuszne, choć czasem zaskakiwały nas nieprzyjemnie. Np. kiedy zgodnie z unijnymi normami umyto nowymi detergentami ciężarówki, wożące mleko z mleczarni, nalane mleko tryskało… wszystkimi dziurami w karoserii, bo ciężarówek nigdy się porządnie nie myło a tłuste mleko zakleiło zardzewiałe miejsca.
Co roku przybywało nam przepisów i żądań na obraz i podobieństwo Unii i życie nam się poprawiało, nie musieliśmy mieć kompleksów wobec Zachodu. Aż zaczęły stamtąd napływać żądania dziwne i niezrozumiałe – a to zamknąć elektrownie, a to zrezygnować z aut spalinowych, a to ugorować ziemię, a to nie budować centralnego lotniska. A to znowu wybrać inny rząd, bo ten co jest, denerwuje Pigmaliona i źle mu się kojarzy.
Historię współczesnego Pigmaliona i Galatei napisał od nowa angielski pisarz, G.B. Shaw. Jego bohater, ekscentryczny profesor językoznawca stworzył eksperyment: nauczył poprawnego języka i zachowania Elizę, prostą młodą dziewczynę, kwiaciarkę z niższych sfer. Pragnął wbrew ostrzeżeniom swej przytomnej matki „wziąć ludzką istotę i przekształcić ją w piękny okaz człowieczy, po prostu przez gruntowną zmianę języka i wymowy...”. Skończyło się to dla Elizy awansem społecznym, ale i świadomością jej położenia, w rezultacie czego zostawiła profesora, wiedząc, że musi znaleźć własną drogę w życiu.
Nie, nie namawiam Polski do wyjścia z Unii Europejskiej. Wszyscy niemal Polacy chcieli 20 lat temu znaleźć się wreszcie na Zachodzie i większość głosowała za wejściem do Unii. Dziś dodajemy: tak, ale nie takiej.  Jeżeli nasz Pigmalion vel profesor Higgins będzie zanadto szalał nie z miłością, ale z eksperymentami, może zderzyć się z czymś przykrzejszym niż sceptycyzm – z samodzielnością i asertywnym dbaniem swej Galatei – Polski– o własne interesy.
Krótko mówiąc, może od Polski dostać w nos, aż się opamięta.
Choć prawdziwy Pigmalion nigdy by swej ukochanej nie zrobił żadnej krzywdy.
=====================================
W-wa, 30.04.2024
Felieton dla „Gazety Gdańskiej”