Libertariański stosunek do zwierząt

My, li­ber­ta­ria­nie, po­pie­ramy Kon­fe­de­ra­cję. Je­ste­śmy ide­ow­ca­mi, a Kon­fe­de­ra­cja to prag­ma­ty­cy opie­ra­ją­cy się na po­dob­nej ide­olo­gii. Ostat­nio gło­śno zro­bi­ło się w kwe­stii je­dze­nia psów, więc wy­tłu­ma­czę, na ja­kiej ide­olo­gii opie­ra­ją się kon­fe­de­ra­ci, któ­rzy twier­dzą, że pań­stwo nie po­win­no re­gu­lo­wać kwe­stii ku­li­nar­ny­ch i te­go, ja­kie ga­tun­ki zwie­rząt czło­wiek ho­du­je, za­bi­ja i zja­da. Te kwe­stie re­gu­lu­je kul­tu­ra i ża­den po­li­cjant z pa­łą nie je­st po­trzeb­ny do te­go, by ukła­dać lu­dziom me­nu. 



  Mo­ral­no­ść to zbiór za­sad. Nie­mniej je­st wie­le mo­ral­no­ści.

  Idea li­ber­ta­ria­ni­zmu wzię­ła się z kon­kret­nej mo­ral­no­ści, a nie z te­go, że są róż­ne zbio­ry za­sad. Ta idea wy­ni­ka z za­sad na­szej cy­wi­li­za­cji, na­szej mo­ral­no­ści. Róż­nie się tę cy­wi­li­za­cję na­zy­wa — cza­sem za­chod­nią, cza­sem ła­ciń­ską. Z niej wy­wie­dli­śmy li­ber­ta­ria­ni­zm i z niej wy­wie­dzie­my za­sa­dy do­ty­czą­ce trak­to­wa­nia zwie­rząt.

  Mo­że­my za­sa­dy cy­wi­li­za­cyj­ne od­rzu­cić i stwo­rzyć ja­kąś no­wą mo­ral­no­ść. A w niej uznać, że zwie­rzę­ta są rów­no­praw­nym pod­mio­tem mo­ral­nym z czło­wie­kiem. Nie­mniej jak szlag tra­fi na­szą cy­wi­li­za­cję, to i ca­łe to na­sze rów­no­upraw­nie­nie szlag tra­fi. I li­ber­ta­ria­ni­zm też prze­sta­nie ist­nieć. Le­wi­ca też znik­nie.

  No bo ni­by dla­cze­go przy­jąć ja­kąś li­ber­ta­riań­ską za­sa­dę nie­agre­sji, je­śli ona wśród zwie­rząt nie obo­wią­zu­je? W cy­wi­li­za­cji re­ki­nów, wil­ków czy szym­pan­sów, obo­wią­zu­je za­sa­da agre­sji — pra­wa przy­słu­gu­ją tym, któ­rzy ini­cju­ją prze­moc.

  Mo­ral­no­ść za­ka­zu­je bez­sen­sow­nie czy bez­ce­lo­wo nisz­czyć nie tyl­ko zwie­rzę­ta, ale wszel­ką in­ną wła­sno­ść. Do­ty­czy to tak sa­mo przed­mio­tów mar­twy­ch, zwie­rząt, jak i ro­ślin. Ce­lo­we zbi­cie swo­jej szklan­ki w zło­ści je­st tak sa­mo złe, jak kop­nię­cie w zło­ści wła­sne­go psa. Spa­le­nie wła­sne­go do­mu je­st tak sa­mo złe, jak ska­to­wa­nie na śmierć wła­sne­go ko­ta. W za­leż­no­ści od oko­licz­no­ści za­bi­cie świ­ni czy ku­ry mo­że być do­bre, a mo­że być złe — i tak sa­mo je­st ze ścię­ciem drze­wa, czy wy­rzu­ce­niem do­brej, świe­żej sa­łat­ki do śmie­ci.

  Jed­nak­że nie­mo­ral­no­ść czy­nu nie ozna­cza au­to­ma­tycz­nie, że moż­na go za­ka­zać w pra­wie pu­blicz­nym, czy­li że moż­na użyć prze­mo­cy wo­bec te­go, kto do­ko­nu­je czy­nu nie­mo­ral­ne­go. Pra­wo nie po­win­no być ko­dy­fi­ka­cją mo­ral­no­ści — ale po­win­no być na niej opar­te. Pra­wo po­win­no do­ty­czyć tyl­ko i wy­łącz­nie sy­tu­acji, w któ­ry­ch wol­no użyć prze­mo­cy wo­bec in­ny­ch pod­mio­tów mo­ral­no­ści i bę­dzie to z mo­ral­no­ścią zgod­ne.

  Pro­sty­tu­cja po­win­na być le­gal­na, choć je­st nie­mo­ral­na. Bo nie je­st mo­ral­ne uży­cie prze­mo­cy wo­bec pro­sty­tut­ki. Za­bi­cie psa po­win­no być le­gal­ne, choć mo­że być nie­mo­ral­ne, szcze­gól­nie gdy zro­bi się to w spo­sób okrut­ny. Spa­le­nie wła­sne­go do­mu po­win­no być le­gal­ne, choć mo­że być nie­mo­ral­ne. Ścię­cie drzew we wła­snym le­sie po­win­no być le­gal­ne, choć mo­że być szko­dli­we. Le­gal­ne, to zna­czy, że nikt nie ma pra­wa za­sto­so­wać prze­mo­cy wo­bec te­go, kto po­stę­pu­je le­gal­nie — choć ro­bi to nie­mo­ral­nie, głu­pio czy bez sen­su.

  Nie po­win­no się ka­to­wać psa. Nie­mniej rów­nież nie po­win­no się ka­to­wać te­go bru­ta­la, któ­ry ka­tu­je swo­je­go psa. Nie po­win­no się ka­to­wać dziec­ka. Nie­mniej tak sa­mo nie wol­no ska­to­wać te­go bru­ta­la, któ­ry swo­je dziec­ko ka­tu­je. Ta­ka je­st mo­ral­no­ść. Czło­wiek to pod­miot mo­ral­no­ści — pies to przed­miot mo­ral­no­ści. Pies to przed­miot ży­wy, czu­ją­cy, cier­pią­cy — któ­re­mu na­le­ży się po­moc, opie­ka i współ­czu­cie. Jed­nak­że je­go mo­ral­no­ść nie do­ty­czy. Pies nie grzeszy.

  Naj­lep­szą ochro­ną praw­ną dla zwie­rząt (i ro­ślin) je­st świę­te pra­wo wła­sno­ści. Naj­lep­szą ochro­nę przy­ro­da ma w pry­wat­ny­ch re­zer­wa­ta­ch. Zde­cy­do­wa­na więk­szo­ść lu­dzi głów­nie sku­pia się na tym, by ochro­nić, utrwa­lić, za­bez­pie­czyć, roz­mno­żyć to, co po­sia­da­ją, a nie by to znisz­czyć, po­psuć czy ska­to­wać. Nisz­czy­cie­le swo­jej wła­sno­ści bar­dzo szyb­ko prze­sta­ją być wła­ści­cie­la­mi, bo ją znisz­czą. Więc zo­sta­ną tyl­ko do­brzy wła­ści­cie­le – źli się sa­mo­wy­eli­mi­nu­ją.

Grzegorz GPS Świderski
t.me/KanalBlogeraGPS

PS. Notki powiązane:

• Ochrona środowiska
• Zwierzęta
• Prawa naturalne zwierząt
• Czy istnieją zwierzęta geje?
• Metafizyczny ból

Tagi: gps65, libertarianizm, zwierzęta, moralność, cywilizacja, własność