Smak sensu

Mot­to: le­cz w grun­cie rze­czy by­ła to spra­wa sma­ku, tak sma­ku, w któ­rym są włók­na du­szy i chrząst­ki su­mie­nia

Z punk­tu wi­dze­nia bio­lo­gii ży­cie nie ma sen­su, bo w ogó­le "sens" nie je­st po­ję­ciem bio­lo­gicz­nym, ale kul­tu­ro­wym. Al­bo ina­czej: ży­cie bio­lo­gicz­ne ani nie ma sen­su, ani ma sens – sens go nie do­ty­czy.

       Bio­lo­dzy nie na­da­ją ewo­lu­cji sen­su – roz­wój or­ga­ni­zmów ży­wy­ch nie je­st lep­szy lub gor­szy, nie ma wła­ści­wy­ch i nie­wła­ści­wy­ch dróg ewo­lu­cji. Ewo­lu­cja bio­lo­gicz­na nie ma sen­su.

       To tak sa­mo, jak daj­my na to pol­sko­ść, któ­ra nie do­ty­czy ja­błek. Jabł­ka nie ma­ją na­ro­do­wo­ści, więc nie moż­na orzec, że da­ne jabł­ko je­st pol­skie, al­bo nie­po­lskie. Ope­ru­jąc tyl­ko na po­zio­mie bio­lo­gicz­nym, nie moż­na orzec, że jabł­ko je­st mniej lub bar­dziej pol­skie.

       To kul­tu­ra de­fi­niu­je sens i wy­bie­ra ja­kiś kon­kret­ny, by nadać go ży­ciu. Do­kład­niej czę­ść kul­tu­ry zwa­na re­li­gią się tym zaj­mu­je. Bez kul­tu­ry, bez re­li­gii, nie ma w ogó­le sen­su. Je­st wie­le kul­tur, wie­le re­li­gii, więc je­st też wie­le sen­sów. Sens wy­my­śla czło­wiek, któ­ry je­st two­rem bio­lo­gicz­nym, a za­tem two­rem bez sen­su. Jak znik­ną lu­dzie, to znik­nie sens ludz­kie­go ży­cia.

       Tak sa­mo kul­tu­ra two­rzy na­ro­do­wo­ść i na­da­je je ewen­tu­al­nie jabł­kom – bo na przy­kład uro­sły na pol­skiej zie­mi al­bo wy­ho­do­wał je Po­lak. Jak znik­ną Po­la­cy, to jabł­ka nie znik­ną, ale znik­nie ich pol­sko­ść. Pol­sko­ść to ce­cha przy­god­na. Nie­mow­lak uro­dzo­ny w Pol­sce, przez pol­ski­ch ro­dzi­ców, prze­nie­sio­ny do Nie­miec, wy­cho­wa­ny przez nie­miec­ką ro­dzi­nę, bę­dzie Niem­cem, a nie Po­la­kiem.

       Dziec­ko czło­wie­ka wy­cho­wa­ne­go w ja­kiejś kul­tu­rze i re­li­gii na­da­ją­cej ja­kiś sens ży­ciu, po wy­cho­wa­niu w in­nej kul­tu­rze, bę­dzie mia­ło in­ny sens ży­cia. Sens to ce­cha przy­god­na.

       Czło­wiek czy chce, czy nie, po­wsta­je ja­ko twór bez­sen­sow­ny. I do­pie­ro w ra­ma­ch ist­nie­nia czło­wiek na­da­je so­bie sam sens – al­bo nie na­da­je. Są lu­dzie, któ­rzy sen­su ży­cia nie ma­ją, nie wi­dzą, nie ro­zu­mie­ją. Wte­dy naj­czę­ściej po­peł­nia­ją sa­mo­bój­stwo – al­bo po­pa­da­ją w ab­ne­ga­cję.

       Czło­wiek czę­sto na­da­je so­bie ta­ki sens, że stwa­rza so­bie ja­kąś nad­na­tu­ral­ną po­stać, któ­ra mu ten sens na­da­je, by roz­wią­zać pa­ra­doks bez­sen­su nada­wa­nia so­bie sa­me­mu sen­su. W ten spo­sób sam sie­bie oszu­ku­je. Chy­ba że zro­zu­mie, że sens je­st na tym sa­mym po­zio­mie co cel, za­wód, hob­by, czy co­kol­wiek co czło­wiek ro­bi, uzna­jąc za war­to­ścio­we.

       Je­śli moż­na utra­cić sens ży­cia, je­śli moż­na po­zba­wić go in­ny­ch, to je­st to do­bit­ny do­wód na to, że sens ży­cia je­st two­rem kul­tu­ro­wym. Z kul­tu­rą mo­że­my ro­bić, co chce­my, bo je­ste­śmy jej stwór­ca­mi. Każ­dy sens mo­że­my zmie­nić na in­ny.

       Bo­go­wie, du­sza, nir­wa­na, zba­wie­nie, re­in­kar­na­cja, anio­ły, ty­ta­ni, pie­kło etc. to też są two­ry kul­tu­ro­we – nie ma­ją żad­ny­ch bio­lo­gicz­ny­ch czy fi­zycz­ny­ch atry­bu­tów. Więc są ludz­kim wy­my­słem. Nie­mniej to nie zna­czy, że nie ma­ją sen­su. To są wszyst­ko two­ry okre­śla­ją­ce sens.

       Nie ma nic złe­go w tym, że sa­mi so­bie wy­bie­ra­my sens spo­śród wie­lu sen­sów. To bar­dzo słusz­ne i mą­dre, że na­da­je­my sens bez­sen­sow­ne­mu ży­ciu. Kul­tu­ra je­st bar­dzo waż­na, a w niej sens je­st naj­waż­niej­szy. Kul­tu­ra ma sens, re­li­gia ma sens. Ro­dzi­my się bez ro­zu­mu, bez ję­zy­ka, bez re­li­gii, bez sen­su. A po­tem to wszyst­ko przy­swa­ja­my od in­ny­ch. Na­bie­ra­my ro­zu­mu, uczy­my się ję­zy­ka, po­zna­je­my re­li­gię, roz­po­zna­je­my sens. Al­bo prze­pro­wa­dza­my re­wo­lu­cję i zmie­nia­my spo­so­by ro­zu­mo­wa­nia, uczy­my się in­ny­ch ję­zy­ków, do­ko­nu­je­my kon­wer­sji swo­jej wia­ry, na­da­je­my ży­ciu no­wy sens.

       Czło­wiek, któ­ry nie ma sen­su w ży­ciu, to jak czło­wiek, któ­ry nie zna ję­zy­ka, nie po­tra­fi się po­ro­zu­mie­wać, nie ma na­ro­do­wo­ści, nie po­tra­fi ro­zu­mo­wać. To ta­kie bio­lo­gicz­ne zwie­rzę. Ono sen­su nie ma – nie ja­kie­goś kon­kret­ne­go sen­su, ale w ogó­le sen­su. To nie je­st wo­da bez so­ku ma­li­no­we­go czy tru­skaw­ko­we­go, to tyl­ko wo­da. To na­wet nie je­st wo­da bez so­ku. Zwie­rzę to wo­da, a czło­wiek to wo­da z so­kiem ma­li­no­wym. A sens to sok – ma­li­no­wy, tru­skaw­ko­wy czy jesz­cze in­ny. Sens to sok, któ­ry nad­da­je wo­dzie smak.

       To zna­czy, zwie­rzę­ta sens ma­ją – ale tyl­ko dla czło­wie­ka – na­da­je go im ludz­ka kul­tu­ra. Ale każ­da in­ny. W Eu­ro­pie psy są przy­ja­ciół­mi, a w Chi­na­ch je je­dzą. Gdy lu­dzie znik­ną, to psy prze­sta­ną być i przy­ja­ciół­mi, i do­brze przy­rzą­dzo­ny­mi po­tra­wa­mi. Stra­cą sens ży­cia. Sens ży­cia i czło­wie­ka, i zwie­rzę­cia, nie je­st na­szą im­ma­nent­ną ce­chą. To ce­cha przy­god­na, któ­rą za ży­cia trze­ba uzy­skać i któ­rą moż­na stra­cić. W sens trze­ba uwie­rzyć. Sens na­da­je ży­ciu smak. Czło­wiek to bez­sen­sow­ny zbior­nik na sens.

Grzegorz GPS Świderski
t.me/KanalBlogeraGPS

PS. Notki powiązane:

• Sens życia
• Krzywa życia w przyszłości
• Życie to strukturalny strumień bitów

Tagi: gps65, filozofia, biologia, sens, życie.