Źli Czesi vs. nasza jama

Szurowisko pseudo dziennikarskie, na co dzień zajmujące się promowaniem jedynie słusznych wizji z Kremla, tym razem uderza w tony ojczyźniane – oto zdaniem publicystki „gazety na w” Czechy rozgrywają sprawę kopalni odkrywkowej Turów nie fair.

To zresztą motyw dość mocno obecny w naszej publicystyce. Bo przecież tyle lat żarło (o tzw. worku turoszowskim uczyliśmy się w szkołach już za tzw. głębokiej komuny), i to po wszystkich stronach granicy, a teraz bęcło.
Jakoś już zapomnieliśmy o klęsce ekologicznej w Sudetach, wywołanej właśnie przez nadmierne uzależnienie energetyki naszych południowych sąsiadów od węgla brunatnego. Kto wjeżdżał wyciągiem krzesełkowym na Śnieżkę miał okazję zobaczyć pozostałości obumarłych lasów, będących jawnym oskarżeniem antyekologicznych działań człowieka.
Na szczęście tamte lata mamy już za sobą tak, że wyjazd w Karkonosze np. mieszkańca Katowic czy Chorzowa nie powoduje u niego współczucia miejscowym jakości powietrza.
Pomińmy księżycowe krajobrazy, kompletna degradacja obszarów ziemi, do rekultywacji których już nigdy nie dojdzie; co najwyżej wyrobiska pokopalniane uzyskają z czasem nowy status… jezior. Wszak dziura w ziemi po największej polskiej odkrywce w Bełchatowie ma zostać najgłębszym polskim jeziorem.
W przyszłości.
To samo czeka, przynajmniej wg planów, wyrobiska Turowa.
Tymczasem jednak w planach mamy pogłębienie eksploatowanej od 1904 roku kopalni aż do 330 m. Kto nie za bardzo potrafi sobie wyobrazić, co to oznacza, powinien pojechać do Szczawnicy. Dokładnie tyle samo liczą sobie Trzy Korony, oczywiście nie licząc od poziomu morza, ale od widocznej podstawy. Ba, to o 80 m więcej, niż liczy sobie wyniesienie szczytu Śnieżki od poziomu schroniska znanego jako Dom Śląski. A jak ktoś nie lubi polskich krajobrazów – o całe 6 metrów więcej, niż liczy sobie najbardziej rozpoznawalny symbol Paryża – wieża Eiffla.
Pytanie, czy taka jama może wpływać na poziom wód gruntowych nie jest nawet pytaniem retorycznym. W przypadku Bełchatowa bowiem wpływ taki obserwowany jest w odległości nawet 100 km.
Uczenie nazywa się to tzw. lejem depresyjnym.
Obniżenie zaś poziomu wód gruntowych prowadzi nawet do powstawania rozmaitych zapadlisk.
Obszernie na temat tego konkretnego pola wydobywczego wypowiada się „wysokie napięcie”:
… czeski wiceminister środowiska Vladislav Smrž poinformował w Libercu wiceszefa MAP, Artura Sobonia, że do wycofania skargi Czechy potrzebują podpisania przez Polskę umowy międzyrządowej, która zagwarantuje, oczekiwane przez Czechów, inwestycje pod groźbą sankcji finansowych.
Wezwaliśmy dziś Polskę do przestrzegania orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE. Jeśli Polska tego nie zrobi, jesteśmy gotowi zaproponować sądowi grzywnę, która zmotywuje Polskę do uszanowania decyzji sądu. Jednocześnie powtórzyliśmy Polsce warunki, na jakich jesteśmy skłonni wycofać czeski pozew. Są to przede wszystkim pisemne gwarancje finansowe, którymi Polska zminimalizuje i zrekompensuje skutki wydobycia dla Czech. Poza powietrzem i hałasem to przede wszystkim stan wód podziemnych, od dawna znajdujących się pod niekorzystnym wpływem górnictwa w Turowie – poinformował Smrž, który od początku zajmuje się sprawą Turowa po czeskiej stronie. Przy stołach rozmów w Brukseli i Libercu zabrakło natomiast polskiego wiceministra i głównego geologa, dra Piotra Dziadzio, prowadzącego sprawę po polskiej stronie, aż do jej finału przed Trybunałem i wydania niekorzystnego dla polski rozstrzygnięcia tymczasowego.
– Nigdy nie otrzymaliśmy od Polski wyraźnych pisemnych gwarancji, w jaki sposób zrekompensuje ona fundamentalne negatywne skutki, jakie ma Turów dla obywateli Czech − powiedział po posiedzeniu rządu czeski minister środowiska Richard Brabec. Dodał, że czeski rząd nie chce szkodzić Polsce, ale broni interesów czeskich obywateli.
https://wysokienapiecie.pl/378...
„Wysokie napięcie” wskazują także na… co najmniej niewłaściwe argumenty, jakie przed TSUE podnosiła strona polska:
Paradoksalnie, rząd i PGE w swoich argumentach za utrzymaniem kopalni, o tych trzech kluczowych mówią mało lub wcale.
Po pierwsze, Turów jest jedynym dostawcą ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla niemal całej Bogatyni i ogromnych szklarni Citronexu (dostarczających zimą większość pomidorów kupowanych przez Polaków w dyskontach). – Siecią ciepłowniczą, zasilaną wyłącznie z elektrowni, ogrzewanych jest ok. 80 proc. budynków w Bogatyni (i płynąca w ich kranach woda). Mówimy tu zarówno o szpitalu, szkołach i przedszkolach, jak i budynkach mieszkalnych, w tym nawet 1,4 tys. budynkach jednorodzinnych (z mocami zamówionymi do 15 kW). Nie mamy żadnej alternatywy, w tych budynkach nie ma jakichś zapasowych kotłowni, a w domach nie ma pieców czy grzałek. Całe dostawy ciepłej wody i ogrzewania (w sumie 46 MW mocy zamówionej) dla kilkunastu tysięcy mieszkańców realizujemy wyłącznie z elektrowni – tłumaczy w rozmowie z WysokieNapiecie.pl Tomasz Włodarczyk, prezes PEC.
O tym fakcie, kluczowym dla rozpatrzenia przez TSUE wniosku o tymczasowe wstrzymanie pracy kopalni Turów, wiceprezes Trybunału nie wspomniała ani słowem. Trybunał nie ujawnia czy taki argument Polska w ogóle podniosła. Pytany przez nas o to pełnomocnik polskiego rządu także odmówił komentarza. Jest bardzo prawdopodobne, że Polska w piśmie procesowym do TSUE… zapomniała podnieść ten argument.
Po drugie, jest niemal pewne, że w piśmie procesowym kierowanym do TSUE polski rząd w niewystarczający sposób wytłumaczył także znaczenie elektrowni Turów w systemie elektroenergetycznym kraju. W postanowieniu o wstrzymaniu pracy wiceprezes Trybunału napisała, że ubytek mocy jednej elektrowni można zastąpić inną. Rzeczywiście, zwykle tak jest. Jednak, po pierwsze zdarzają się chwilę, gdy bilans mocy w Polsce jest tak napięty, że takiej możliwości już nie ma. Po drugie, elektrownia Turów w całości oddaje moc do stacji Mikułowa, o dużym znaczeniu dla importu energii (bez niej import mógłby być mniejszy) oraz województw dolnośląskiego, lubuskiego i kopalń oraz hut KGHM. Brak pracy Turowa, w wyjątkowych okolicznościach (które się zdarzają), mógłby oznaczać zagrożenie dostaw energii na tych obszarach, a w konsekwencji zagrożenie życia i zdrowia ok. 3,7 mln mieszkańców południowo-zachodniej Polski. Dobrze zobrazował to, w trakcie wczorajszego posiedzenia parlamentarnego zespołu ds. Suwerenności Energetycznej, Eryk Kłossowski, prezes PSE. Tyle, że tych konkretów Polska nie użyła w odpowiedzi na skargę Czech.
Po trzecie, Polska nie wyjaśniła też wystarczająco dobrze, że w przypadku zaprzestania odpompowywania kopalni w wyrobisku mogłoby dojść do katastrofy górniczej. − Dla spełnienia postulatów Czech najważniejsze byłoby wyłączenie pomp, które odwadniają kopalnię. Jeśli wyłączylibyśmy pompy, to woda zaczęłaby zalewać wyrobisko. Takie powolne zalewanie wodami podziemnymi przez rok czy dwa mogłoby mieć nieodwracalne skutki – wyjaśnia w rozmowie z WysokieNapiecie.pl hydrogeolog dr Sylwester Kraśnicki. − Ponowne uruchomienie kopalni byłoby utrudnione, o ile w ogóle możliwe. Wprawdzie zgromadzoną wodę można znowu odpompować, ale warunki geologiczno-inżynierskie mogłyby zmienić na się na tyle istotnie, że nie dałoby się przywrócić stanu poprzedniego. Własności gruntu by się zmieniły i mogłyby pojawić się osuwiska – tłumaczy naukowiec.
(op. cit.)
Do tego należy dodać jeszcze typowo prawniczą nonszalancję pani wiceprzewodniczącej TSUE Rosario Silvy de Lapuerty.
Prof. Waldemar Gontarski, były pełnomocnik Polski przed TSUE pisze na łamach „Rzeczpospolitej” wręcz o „szkolnych błędach Polski” w trakcie postępowania. W sentencji postanowienia (p. 27) czytamy, że argumenty strony polskiej to efekt „pomylenia celu postępowania w przedmiocie środków tymczasowych z zakresem środków zapewniających wykonanie wyroku stwierdzającego uchybienie”.
Prof. Gontarski pisze też, że na na słabe uzasadnienie polskiego rządu nałożyła się lekkomyślność wiceprezes TSUE, która polega na „sprowadzeniu dramatu ludzi związanego z utratą miejsc pracy w kopalni (i elektrowni oraz w przedsiębiorstwach kooperujących z kopalnią i elektrownią, a także związanego z tym upadku społeczno-gospodarczego całego regionu) – do kwestii czysto finansowej. Otóż, jeśli w przyszłości Polska wygra sprawę z Czechami, czyli Trybunał oddali skargę Czech na Polskę, to Czechy mają być zobowiązane wypłacić nam odszkodowanie”. Dalej prof. Gontarski pisze, że Polska nie umiała przekonująco przedstawić sądowi, że „zarządzenie wnioskowanego środka tymczasowego skutkowałoby nieodwracalnym zaprzestaniem działalności tej kopalni i elektrowni”.
(op. cit.)
Innej drogi, poza zawarciem konsensusu szanującego przede wszystkim narażonych na uciążliwości związane z eksploatacją kopalni Turów mieszkańców Czech po prostu nie ma.
Górnictwo odkrywkowe bowiem niszczy powierzchnię ziemi w sposób niewyobrażalny. Odpływ, dodajmy, nieunikniony odpływ wód gruntowych prowadzi nie tylko do obniżania plonów czy też pogorszenia wegetacji lasów i terenów zielonych. To również zagrażające życiu, czasem nawet w centrach miast czy osiedli, zapadliska.
Nie łudźmy się zatem, że energetyka oparta na węglu brunatnym przetrwa. Ze wszystkich bowiem rodzajów wydobycia kopalin prowadzi do największej degeneracji środowiska.
Natomiast plany, aby po zakończeniu eksploatacji wyrobiska zamieniać w najgłębsze w kraju jeziora ładnie wygląda jedynie… na papierze.
Co więcej, są to plany wyjątkowo długofalowe. Oto by w Bełchatowie można było doczekać się żagli i plaż musimy poczekać jeszcze pół wieku. Do 2070.
Tyle tylko, że z drugiej strony wody nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie zwyczajnie brakuje. Na szczęście rok 2021 nie należy do zwyczajowo suchych, jednak wypełnienie niecki bełchatowskiej wodą w ilości przewyższającej całoroczne jej zużycie nie tylko do celów przemysłowych, ale i np. rolnictwa, zakrawa na myślenie życzeniowe.
Zresztą już widać, i to w państwie znacznie bogatszym w wodę (i środki finansowe również), że plany powstania superjezior mają spory problem z urzeczywistnieniem.
Oto mające być utworzone w wyrobiskach po kopalni odkrywkowej węgla brunatnego nieopodal Cottbus (Niemcy) tzw. Chociebuskie Morze Bałtyckie (Cottbuser Ostsee) pomimo tego, że jego głębokość nie przekraczać ma 11 metrów, z braku wody nie może doczekać się realizacji.
Tymczasem nasi planiści kopalniani uważają za realne utworzenie jeziora o głębokości przewyższającej 200 m (średnia – 180!). Najgłębsze jezioro Hańcza przy maksymalnej 108 m ma jednak średnią głębię ok. 35.
Ewentualnego fiaska tych projektów nie będzie jednak dane oglądać ani nam, ani ich twórcom.
Podobnie jak sukcesu.
Ale na dzisiaj sprawa Turowa ma dla nas zupełnie inny aspekt. Otóż należy wymagać od każdego rządu, nie tylko Zjednoczonej Prawicy, aby w stosunkach zagranicznych na pierwszym miejscu miał interes swoich obywateli.
Dokładnie tak, jak czyni to czeski rząd Andreja Babiša.

26.05 2021
autor
Humpty Dumpty

http://pressmania.pl/zli-czesi-vs-nasza-jama/

Forum jest miejscem wymiany opinii użytkowników, myśli, informacji, komentarzy, nawiązywania kontaktów i rodzenia się inicjatyw. Dlatego eliminowane będą wszelkie wpisy wielokrotne, zawierające wulgarne słowa i wyrażenia, groźby karalne, obrzucanie się obelgami, obrażanie forumowiczów, członków redakcji i innych osób. Bezwzględnie będziemy zwalczali trollowanie, wszczynanie awantur i prowokowanie. Jeśli czyjaś opinia nie została dopuszczona, to znaczy, że zaliczona została do jednej z wymienionych kategorii. Jednocześnie podkreślamy, iż rozumiemy, że nasze środowisko chce mieć miejsce odreagowywania wielu lat poniżania i ciągłej nagonki na nas przez obóz "miłości", ale nie upoważnia to do stosowania wulgarnego języka. Dopuszczalna jest natomiast nawet najostrzejsza krytyka, ale bez wycieczek osobistych.

Komentarze

Obrazek użytkownika sake3

27-05-2021 [08:24] - sake3 | Link:

Górnictwo odkrywkowe zawsze niszczy powierzchnię ziemi.Ale dlaczego dziwnym trafem tylko polskie?Po stronie czeskiej i niemieckiej stronie nie tworzą sie leje depresyjne,nie ucieka woda,wszystko gra jak w szwajcarskim zegarku? Jakie więc fachowe rozwiazania a może i rewelacyjne metody eksploatacji u Czechów i Niemców powodują,że ich górnictwo jest ekologiczne,bez szkód dla środowiska?Wątpię.Więcej tu mają do powiedzenia powody polityczne.Błędem polskiej strony nie jest lekceważenie oskarżeń,unikanie spotkań w sprawie górnictwa odkrywkowego tylko zaniechanie swoich oskarżeń pod adresem gospodarki czeskiej na tych terenach.Sprawa lasów Izerskich ginących po polskiej stronie w wyniku gospodarki czeskiej jest aż nadto widoczna.MY po prostu boimy się nawet zwrócić uwagę na nieprawidłowości innych. a cóż dopiero oskarżyć.Nie ma co też piać z zachwytu nad premierem Babisem,którego Czechy guzik obchodzą,ale dostał nakaz od Merkelowej,a jednocześnie jest kumplem własciciela ,,ekologicznych (a jakże) kopalni czeskich.Widząc ostry zwrot w Pana blogach co się stało z wczorajszą notką,czyżby zmienił Pan już zdanie o pani Róży?

Obrazek użytkownika tricolour

27-05-2021 [09:29] - tricolour | Link:

@Sake

Wiesz, dlaczego w Polsce jest taka tandeta? Przez takie myślenie, jak twoje.

Olaliśmy Czechów, co jest faktem. Na dodatek - i to jest gorsze - wydaliśmy tymczasową koncesję na wydobycie, która jest wbrew prawu unijnemu. I jest pozamiatane bez względu na cokolwiek: łamiemy prawo unijne, a Czesi to wykorzystali i już ich nie olewamy. Zapłacimy im więcej niż chcieli.

A ty zamiast pytać swoją władzę dlaczego masz płacić z własnej kieszeni za lekceważenie sąsiada i nieprawne działanie dalej się pucujesz.

Obrazek użytkownika Jan1797

27-05-2021 [20:38] - Jan1797 | Link:

@Sake
Zaniechanie oskarżeń pod adresem gospodarki czeskiej okolic Turowa, ginące lasy Izerskie
po stronie polskiej ..............., fakt. Musimy budować współpracę, stąd nie oskarżać, też fakt.
Czy będziemy mieć tam lepszego partnera od Babisa, raczej nie, a sondaże lecą mu na pysk
dzięki M, a Róża dzisiaj już występuje przeciwko KE, szkoda, że nie z ław Szymona ;-)

Obrazek użytkownika tricolour

27-05-2021 [08:49] - tricolour | Link:

No paczpan, Czesi mają rację.

A jak to z tym wycofaniem pozwu, który obiecał premier? Wycofany?

Obrazek użytkownika Marek Kudła

27-05-2021 [19:57] - Marek Kudła | Link:

Ty tricolour, jesteś tu na NB najgłupszym "komentatorem" !!! https://media2.giphy.com/media...

 

Obrazek użytkownika tricolour

27-05-2021 [23:30] - tricolour | Link:

@Kudla

Niech będzie. Mnie taka ocena nie przeszkadza...

Obrazek użytkownika Pers

28-05-2021 [07:30] - Pers | Link:

tricolour
Kurcze... Zdetronizowałeś mnie :)))

Obrazek użytkownika AŁTORYDET

27-05-2021 [10:05] - AŁTORYDET | Link:

Jakimś dziwnym trafem, jak przydarza się połyk, to dzieje się w segmencie koalicyjnym, zarządzanym przez Gowina et consortes. Pan Piotruś Dziadzio, też z tych lepszych, co to nie chcieli, aby im Krakowa stołecznością nie hańbić. Proszę zauważyć, że gdy narobią smrodu, to natychmiast Porozumienie ulega anihilacji. Ale jak tylko zwalnia się jakiś fotelik, to od razu jakiś zmęczony z Porozumienia, chce na nim spocząć. Tak wygląda "pełnia władzy" PiS-u. 

Obrazek użytkownika Jan1797

27-05-2021 [20:51] - Jan1797 | Link:

Choć zgadzam się z AŁTORYDET 27-05-2021 [10:05] i zdecydowanie szarpie mną
a naturę mam łagodną i wiem, mądrze znaczy spokojnie. Zawsze ja pana słucham
proszę mnie wyjątkowo posłuchać. Zmęczeni tak mają, spijają bez wysiłku, wysiłek innych.

Przy wyborach za brak wsparcia finansowego w kampanii PiS, wyli i szczuli Pana Prezesa
Kaczyńskiego, choć decydowało zaangażowanie wyborców. Proszę mi odpowiedzieć, co
każe ludziom być tak bezgranicznie odpornymi na własny los.
Tymi słowami przejdę do Turowa krótko, trochę zaufania proszę.

Obrazek użytkownika Marek Kudła

27-05-2021 [12:16] - Marek Kudła | Link:

Dla was, wyborcy Trzaskowskiego oznacza to, że gdybyście w 2020 wybrali PO do władzy lub Trzaskowskiego na prezydenta RP, to już dzisiaj bylibyście na bruku, bez pracy, bez pieniędzy i bez perspektyw na przyszłość, bo oprócz tych dwóch dużych pracodawców nie ma innych w tym rejonie !
Jakim trzeba być głupcem, żeby głosować przeciwko sobie, przeciwko waszym interesom, dosłownie na których wiecie z góry, że będą was okradali !  Ludzie z tzw. ściany zachodniej – wytłumaczcie nam dlaczego to czynicie ?  Co wami kieruje by samych siebie pogrążać na własne życzenie ?  Przecież jesteście ludzmi a nie lemingami. A może robicie to z zemsty, że was tutaj przywieziono po wojnie ?  A może chcecie wrócić na wschód,  na Białoruś czy Ukrainę ?  Powiedzcie nam do cholery, bo np. ja byłbym skłonny odesłać was na wschód !!!
 

Obrazek użytkownika tricolour

27-05-2021 [15:10] - tricolour | Link:

@Kudla

Ty sie tak nie napinaj. Ja tu mieszkam od pokoleń, tu przez wieki Polski nie było, a językiem ojczystym był niemiecki. Przyjedź i zobacz napisy nad sklepami czy innymi lokalami: sto razy byle czym i byle jak zamalowane, a raz porządnie Metzgerei zostalo przez dziesięciolecia. Na budynku stacyjnym Środa Śląska dalej spod spodu widać Neumarkt.

Obrazek użytkownika Marek Kudła

27-05-2021 [17:37] - Marek Kudła | Link:

Zwracam się do 70 % wyborców z regionu Bogatyni, Powiedzcie nam Polakom, dlaczego według was Trzaskowski jest lepszy od Dudy ?  Być może powinniśmy coś zmienić, być może przeoczyliśmy coś o czym nie wiemy, co spowodowało u was odwrócenie się od normalnych i uczciwych ludzi z PIS, od najlepszego od dziesiątek lat prezydenta Dudy ? Powiedzcie to nam głośno !
Jeśli jedna partia polityczna mówi, że piniędzy nie ma i nie będzie, a inna partia mówi, że pieniądze są i dostaniecie po 500 zł miesięcznie na każde dziecko bośmy zabronili okradać budżet państwa – to kogo wybralibyście by wami rządzili – tych pierwszych czy tych drugich ?  Pytam was, bo ja wybrałem tych drugich.  Bo dla mnie logicznym jest, że ci drudzy, którzy mają dla mnie pieniądze są lepsi !!!
 

Obrazek użytkownika szara_komórka

27-05-2021 [18:42] - szara_komórka | Link:

Od pokoleń?
To ty jesteś normalny świński szawbski chaberek albo folksdojcz.
Że też nauczyłeś się po polsku pisać.

Obrazek użytkownika szara_komórka

27-05-2021 [18:43] - szara_komórka | Link:

Nie wysiedlili cię piąta kolumno?

Obrazek użytkownika tricolour

27-05-2021 [19:52] - tricolour | Link:

@Komórka

Kim ja jestem, to najlepiej widać gdy dzieci rysują w szkole drzewo genealogiczne. Ci z lepszego sortu często nie wiedzą jak babcia ma na imię, a jaki miał zawód pradziadek i nazwisko rodowe prababcia - tego z reguły nie wie żadne dziecko lepszego sortu.

Na twoim miejscu bym chciał naśladować kogoś, kto ma swoją historię i miejsce na ziemi, a nie próbował obrażać. To dla ciebie Polański nakręcił "Nóż w wodzie".

Ale ty zamiast do kina wolisz do Lidla. Zabawne... Dziękuję ci za to.

Obrazek użytkownika tricolour

27-05-2021 [16:19] - tricolour | Link:

@Kudla

Się tak nie napinaj. Mieszkamy tu od pokoleń, kiedy językiem ojczystym nie był polski. Nawet napisy Friseur, Metzgerei na sklepach wychodzą spod tandetnej szpachli i jeszcze gorszej farby. Ci, co chcieli zamalować, nawet tego nie potrafią zrobić porządnie.

Obrazek użytkownika Marek Kudła

27-05-2021 [18:37] - Marek Kudła | Link:

To co ? Też głosowałeś jełopie na Trzaskowskiego ?!  Jaśli Rafau wygrałby to ludzie z całego regionu zostaliby na bruku, beu pracy, pieniędzy i perspektyw na przyszłość !  Tylko dzięki Morawieckiemu jełopie sprawa jest załatwiona pozytywnie dla ludzi !!!

Obrazek użytkownika tricolour

27-05-2021 [19:43] - tricolour | Link:

@Kudla

Sprawa jest tak załatwiona, jak mówi czeski premier: płacić ile zażądamy, a do tego czasu obowiązuje TSUE. A gdy nie będzie kasy to sąd zasądzi dodatkową karę pieniężną... i cały polski ład pójdzie na drzewo.

Porządek musi być.

Obrazek użytkownika Imć Waszeć

27-05-2021 [13:50] - Imć Waszeć | Link:

Nie tylko dziennikarze mają "wizje z Kremla". Politycy także. Do przesłuchania:
1. Targalski: https://www.youtube.com/watch?...
2. Bartosiak: https://www.youtube.com/watch?...

Obrazek użytkownika Jan1797

27-05-2021 [20:41] - Jan1797 | Link:

@Autor,
Nie stać nas na likwidację Turowa, spokojnie trzeba to brukować temat z wiarą w Polskę.
Najgłębsze jezioro musi poczekać, sprawa jest trudna z wodą kiepsko, stąd determinacja.
To 10% tematu. Pozdrawiam