Bilans naszego handlu zagranicznego wciąż dodatni

Po raz kolejny od kilku miesięcy dane statystyczne publikowane przez GUS, dotyczące polskiej wymiany handlowej z zagranicą – tym razem za I kwartał br. - brzmią optymistycznie. To zresztą jedna z kilku optymistycznych informacji dotyczących obecnego roku z zakresu gospodarki.
Ostatnie miesiące to przecież także spadająca – do poziomu już poniżej 15% - inflacja, a także co prawda hamujący wzrost PKB (głównie z powodu tzw. efektu wysokiej bazy – po spadkach w pandemicznym 2021 r.), jednak nie poniżej zera i mające duże szanse na odbicie w kolejnych miesiącach
W stosunku do ubiegłorocznego I kwartału wzrósł znasz eksport – liczony zarówno w złotych (o 12,5%), euro (o 8,5%), jak i w dolarach (o 2,8%). Zróżnicowane są wyniki importu, który wyrażony w naszej walucie wzrósł (o 3,0%), natomiast przeliczony w walutach obcych spadł – odpowiednio: w euro o 0,7%, zaś w dolarach – o 6,0%.
W rezultacie bilans naszego handlu zagranicznego w I kwartale br., podobnie, jak mniej więcej od końca ub.r., osiągnął wartości dodatnie: 13,6 mld zł (podczas gdy w I kwartale ub.r. był ujemny: wyniósł wówczas -21,3 mld zł). Z kolei saldo wyrażone w dolarach ukształtowało się na poziomie 3,1 mld USD, przy czym w analogicznym okresie 2022 r. wyniosło minus 5,4 mld USD. Natomiast saldo wyrażone w euro wyniosło 2,9 mld euro, podczas gdy w styczniu - marcu 2022 r. ukształtowało się na poziomie -4,7 mld euro.
Co jednak istotne, zmienia się równocześnie struktura naszego handlu zagranicznego: w odniesieniu do rodzajów towarów i usług sprzedawanych za granicę, bądź z niej sprowadzanych. Ale także co do krajów – naszych najważniejszych partnerów w wymianie handlowej.
Jedno co się nie zmienia, bądź zmienia bardzo powoli, to Niemcy – państwo, lider zarówno eksportu (przypada nań 28% całej naszej sprzedaży za granicę), jak i importu (20% całego naszego importu). Przy czym, o ile na państwo nr 2 w odniesieniu do udziałów w całym eksporcie, tj. Czechy, przypada 6,5% całej naszej sprzedaży za granicę, to inaczej sytuacja wygląda w imporcie.
Otóż Chiny, które są wiceliderem naszego importu, posiadają w nim dużo większy, bo 13,5% udział. Jednak udziały krajów - naszych głównych partnerów w wymianie handlowej z zagranicą, w ciągu minionego roku zmieniły się.
Jeśli tylko zatrzymamy się przy wymienionej trójce krajów nr 1. i 2. w imporcie i eksporcie, to w odniesieniu do eksportu udziały w nim Niemiec zwiększyły się (z 28,1 do 28,2%), zaś Czech z 6,2 do 6,5%). Odwrotna sytuacja nastąpiła w imporcie. Otóż udziały w nim Niemiec spadły w tym samym czasie z 20,9 do 20,0%, podobnie Chin – z 14,5 do 13,5%.
Przy czym w odniesieniu do samych tylko Niemiec, w I kwartale br. dodatnie saldo w wymianie towarowej z nimi Polski wyniosło 36,8 mld zł (8,3 mld USD, 7,8 mld euro) wobec 22,3 mld zł (5,6 mld USD, 4,9 mld euro) w I kwartale 2022 r.
Jak w ostatnim wywiadzie dla filarybiznesu.pl skomentował Piotr Soroczyński, główny ekonomista Krajowej Izby Gospodarczej, Niemcy to najważniejszy kraj w naszej zagranicznej wymianie handlowej. - Choć z biegiem lat jego znaczenie staje się nie aż tak dominujące, jak w latach wcześniejszych. Gdyby zajrzeć do danych historycznych, to przed wojną na wymianę handlową z Niemcami przypadało ponad 40% całych obrotów zagranicznych, więc byliśmy od nich uzależnieni w bardzo mocnym stopniu. Obecnie, choć to przecież bardzo duża współpraca i mocno dominująca, ale jednak w znacząco mniejszym stopniu niż kiedyś – dodał ekspert.
Jednocześnie, porównując I kwartał br. do I kwartału ub.r., ciekawe zmiany nastąpiły w odniesieniu do rodzajów sprzedawanych i kupowanych za granicą towarów i usług. W I kwartale 2023 r. w obrotach towarowych wg onz-owskiej nomenklatury SITC (Międzynarodowej Standardowej Klasyfikacji Handlu) w porównaniu z I kw. 2022 r. odnotowano wzrost w większości sekcji towarowych w eksporcie. W imporcie wzrosty odnotowano w 5 sekcjach.
W eksporcie największy wzrost dotyczył olejów, tłuszczy, wosków zwierzęcych i roślinnych (o 66,3%), napojów i tytoniu (o 35,4%), żywności i zwierząt żywych (o 27,1%), paliw mineralnych, smarów i materiałów pochodnych (o 25,3%), oraz maszyn i urządzeń transportowych (o 19,1%). Spadek dotyczył surowców niejadalnych z wyjątkiem paliw (o 10,8%) oraz towarów i transakcji niesklasyfikowanych w SITC (o 37,0%).
Z kolei w imporcie największy wzrost zanotowano w paliwach mineralnych, smarach i materiałach pochodnych (o 33,7%), w napojach i tytoniu (o 25,8%), w żywności i zwierzętach żywych (o 24,3%), zaś największy spadek odnotowano w towarach i transakcjach niesklasyfikowanych w SITC (o 49,6%), towarach przemysłowych sklasyfikowanych głównie według surowca (o 12,6%) oraz w surowcach niejadalnych z wyjątkiem paliw (o 4,9%).