Wciąż więcej importujemy niż eksportujemy

Ostatnio opublikowane dane GUS, a także NBP, na temat wielkości obrotów w handlu zagranicznym Polski w sierpniu nie zaskakują. Tak, jak od wielu miesięcy wartość eksportu, jak i importu okazała się wyższa niż przed rokiem: zarówno porównując sierpień, jak i styczeń - sierpień. Przy czym, co też nie stanowi niespodzianki, procentowo wyższa była wartość eksportu i importu wyrażona w złotych w porównaniu z tą wyrażoną w dolarach USA.
Wszystko to rzecz jasna stanowi wynik zarówno wyższych - wskutek szalejącej od miesięcy inflacji - cen na towary i usługi importowane i eksportowane na całym świecie, jak również umacniającego się wciąż dolara - głównej globalnej waluty rozliczeniowej w kontaktach handlowych między krajami.
Jak poinformował GUS obroty towarowe handlu zagranicznego w styczniu - sierpniu br. wyniosły w cenach bieżących 1024,3 mld zł w eksporcie oraz 1083,7 mld zł w imporcie. Zatem ujemne saldo ukształtowało się na poziomie 59,5 mld zł, podczas gdy w styczniu - sierpniu ub. roku było dodatnie i wyniosło 10,2 mld zł. W tym samym czasie eksport wzrósł o 22,2%, a import o 30,9%.
Wartość obrotów towarowych handlu zagranicznego w pierwszych ośmiu miesiącach br. wyrażona w dolarach wyniosła: eksport 240,8 mld USD, a import 254,8 mld USD (oznacza to wzrost odpowiednio w eksporcie o 8,6%, a w imporcie o 16,4%). W tym przypadku ujemne saldo ukształtowało się na poziomie 14,0 mld USD, przy czym w styczniu-sierpniu ub.r. było dodatnie i wyniosło 2,8 mld USD.
Z kolei w samym sierpniu br. wartość eksportu towarów wyniosła 119,7 mld zł, co oznacza wzrost o 26,8 mld zł (tj. o 28,9 proc.) w stosunku do sierpnia 2021 r. Wartość importu towarów w porównaniu do sierpnia 2021 r. zwiększyła się o 32,7 mld zł (tj. o 32,5 proc.) i osiągnęła poziom 133,5 mld zł. Oznacza to, że ujemny bilans w handlu zagranicznym za sam sierpień wyniósł 13,8 mld zł.
Zdaniem ekspertów NBP obserwowane od szeregu miesięcy wysokie nominalne dynamiki obrotów towarowych stanowią przede wszystkim wynik silnych wzrostów cen transakcyjnych zarówno po stronie eksportu, jak i importu. Ponadto do wzrostu wartości eksportu w sierpniu przyczyniło się znaczne zwiększenie sprzedaży zagranicznej w branży motoryzacyjnej. Jednocześnie poprawa koniunktury w branży motoryzacyjnej wpłynęła na wzrost importu części samochodowych.
NBP zaznacza, że - podobnie jak w poprzednich miesiącach - rosła także wielkość dostaw paliw. W sierpniu nastąpił m.in. duży wzrost importu węgla. W wyniku wojny rosyjsko-ukraińskiej zmienia się także struktura geograficzna dostawców paliw do Polski.
W wywiadzie dla portalu filarybiznesu.pl Marcin Roszkowski, prezes Instytutu Jagiellońskiego, dorzuca jeszcze jedną istotną przyczynę stosunkowo mniejszej tegorocznej (w porównaniu do ubiegłorocznej) dynamiki wzrostu eksportu. Zwraca uwagę na jego części składowe.
- Po pierwsze wcześniej nadwyżka eksportu nad importem wynikała w dużej mierze z dużych rozmiarów sprzedaży naszej żywności. Zaś obecnie nie zapominajmy o tym, że w naszym kraju przebywa ponad 2 mln uchodźców z Ukrainy, a przecież jednocześnie konsumentów żywności. Wobec tego wzrósł krajowy popyt na żywność, więc odpowiednio mniej jej eksportujemy - podkreśla Roszkowski.
Na jeszcze inną stronę funkcjonowania naszego handlu zagranicznego w obecnych warunkach, mianowicie na jego zróżnicowanie w zależności od kraju/grupy krajów zwrócił uwagę Piotr Soroczyński, główny ekonomista Krajowej Izby Gospodarczej, analizujący wyniki osiągnięte w euro.
- W przypadku Niemiec osiągnęliśmy nadwyżkę na poziomie 12,9 mld euro. Z pozostałymi krajami strefy euro wypracowaliśmy nadwyżkę w kwocie 17,3 mld euro. Z krajami UE, pozostającymi poza strefą euro osiągnięta została nadwyżka w wysokości 16,1 mld euro. W przypadku krajów wysokorozwiniętych spoza UE wypracowana nadwyżka wyniosła 2,5 mld euro. Z krajami Europy Środkowej i Wschodniej w wymianie mieliśmy deficyt na poziomie -7,2 mld euro. Największy deficyt notujemy natomiast w przypadku wymiany z krajami rozwijającymi się -54,5 mld euro (oczywiście głównie za sprawą deficytu w wymianie z Chinami).
Nadwyżka w wymianie towarowej z Niemcami (a także z innymi krajami unijnymi) to akurat dobra wiadomość. Ten kraj pozostaje od dawna naszym partnerem handlowym nr 1, na który przypada ok. 28% naszego eksportu (na wszystkie kraje euro - ok. 75%) i ok. 20% importu.
Na pytanie, kiedy wartość naszego eksportu będzie wyższa od importu, a tym samym saldo w handlu zagranicznym będzie - w odróżnieniu od stanu na dziś - dodatnie, wspomniany ekspert, Marcin Roszkowski, stwierdził: - Nie wyszliśmy (...)przecież z kryzysu postcovidowego, a wojna za naszą wschodnią granicą wciąż trwa. Dopóki te czynniki, które się nawzajem napędzają, nie ustąpią, to myślę, że do normalności w wynikach handlu zagranicznego powrócimy dopiero po kilku kwartałach.