Dotychczasowe paliwa rozwoju gospodarki mało skuteczne

Rozwój innowacyjności w polskiej gospodarce może stać się jednym z jej kół zamachowych. Prawdopodobnie potrzeba jednak jeszcze dużo czasu, aby tak się stało.
- Nakłady na badania i rozwój w Polsce wynosiły 0,6% PKB w 2006 r. i wzrosły do 0,94% PKB w 2014 r. Nadal wskaźnik ten jest niższy niż średnia europejska, tj. 1,5%. Zgodnie z Planem na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju wicepremiera Mateusza Morawieckiego już za cztery lata wskaźnik ten powinien wzrosnąć do 2% – przypomniała Małgorzata Adamkiewicz, wiceszefowa Grupy Adamed podczas wczorajszego otwarcia nowego Centrum Badawczo-Rozwojowego jej firmy w podwarszawskim Pieńkowie.
W rankingu innowacyjności Komisji Europejskiej za 2015 r. Polska zajmowała piąte miejsce od końca, wyprzedzając jedynie Litwę, Łotwę, Bułgarię, i Rumunię.
W towarzyszącej wydarzeniu debacie z udziałem m.in. wicepremiera Mateusza Morawieckiego, wiceministra zdrowia Krzysztofa Łandy i wiceministra nauki Piotra Dardzińskiego podkreślano, że polska branża farmaceutyczna jest jedną z najbardziej innowacyjnych branż w Europie. Co istotne, nakłady polskich firm farmaceutycznych na badania i rozwój daleko przekraczają średnią rynkową.
Według raportu firmy doradczej McKinsey „Polska 2025 – Nowy motor wzrostu w Europie” Polska może stać się europejskim, a potencjalnie nawet globalnym, centrum przemysłu farmaceutycznego. Krajowi producenci leków i wyrobów medycznych generują około jeden proc. PKB (dane z 2013 r.). Bezpośrednio i pośrednio tworzą ponad 100 tys. miejsc pracy, a wpływy do budżetu państwa (podatki, składki ZUS oraz inne świadczenia) generowane przez branżę wyniosły w 2013 r. 2,4 mld zł.
Wicepremier Morawiecki podkreślił, że - musimy wyrwać się z pułapki średniego dochodu. Możemy tego dokonać, gdy będziemy szerzej inwestować w innowacyjne produkty. Dzięki temu polskie firmy zdołają osiągać coraz wyższe marże na rynkach międzynarodowych. Zanim ogłosiliśmy „Plan na rzecz odpowiedzialnego rozwoju” dokonaliśmy diagnozy potrzeb polskiej gospodarki – dotychczasowe paliwa jej rozwoju są mało skuteczne. Dlatego obecnie rząd stawia na rozwój innowacyjności
Szacunki wskazują, że sektor farmaceutyczny reinwestuje w Polsce ponad 50 proc. zysków, przyczyniając się tym samym do wzrostu innowacyjności gospodarki. To właśnie innowacje stają się wyróżnikiem polskich firm farmaceutycznych – część z nich poziomem prowadzonych badań rozwojowych już dawno dorównała Europie, a niektóre próbują ją nawet wyprzedzić.
Według wiceszefa resortu zdrowia Krzysztof Łanda - największą bolączką rynku farmaceutycznego, polskich producentów jest to, że (...) nasi naukowcy uciekają stąd. Myśl powstaje w Polsce -  jest tu znacznie łatwiej rozwijana, a potem komercjalizowana za granicą - stwierdził Łanda dodając, że aby odwrócić ten trend trzeba stworzyć w Polsce warunki do inwestycji.
Specjaliści przestrzegają jednak, że dalszy rozwój branży będzie możliwy jedynie dzięki zapewnieniu stabilnych warunków funkcjonowania i właściwym mechanizmom wspierania projektów innowacyjnych.
Ulga na badania i rozwój wprowadzona od 1 stycznia 2016 nie jest doskonała. Premiuje małe i średnie przedsiębiorstwa, gdy tymczasem prace badawczo-rozwojowe realizowane są w większości przez duże krajowe podmioty, które jednak w skali globalnej pozostają nadal małymi lub średnimi. Także w przypadku start-upów wprowadzone rozwiązania mają słabe punkty np.: jedynie 3-letni okres, w którym koszty ponoszone na badania i rozwój mogą być odliczane od dochodu, podczas gdy w przypadku start-upów dochód taki może się pojawić dopiero po tym okresie.
Konieczne jest rozszerzenie aktualnych zachęt i rozwiązań podatkowych np. o „Patent Box” polegający na obniżeniu stawki podatku lub zwolnienia podatkowego dochodów uzyskiwanych ze sprzedaży usług i towarów, na które uzyskano ochronę patentową.
W ten sposób krajowy przemysł farmaceutyczny przyczyni się do wzrostu ekspansji rodzimych firm na arenie międzynarodowej, co w konsekwencji pozytywnie wpłynie na szeroko pojętą polską gospodarkę.