Niestety polscy rolnicy będą musieli zapłacić 660 mln zł kar

1. Jak poinformował wczoraj wiceprezes Agencji Rynku Rolnego Lucjan Zwolak polscy rolnicy będą musieli zapłacić aż 161,5 mln euro (około 660 mln zł ) kar za przekroczenie limitów produkcyjnych w roku mlecznym 2014/2015, mimo tego, że limitowanie produkcji mleka w UE po 30 latach właśnie z 1 kwietnia 2015 roku zostało ostatecznie zniesione.
Według danych Agencji ilość skupionego mleka w tym roku mlecznym (od marca 2014 do początku kwietnia 2015), wyniosła 10 mld 505 mln kg, czyli krajowa kwota dostaw została przekroczona o 580,3 mln kg (o 5,85%).
Limity produkcyjne przekroczyło 63,5 tysiąca producentów czyli blisko połowa gospodarstw mleczarskich (mleko produkuje w Polsce ok. 150 tys. gospodarstw) z tego najwięcej w dwóch województwach-ok.18 tysięcy w mazowieckim i ok.13 tysięcy w podlaskim.
Agencja informuje, że ok. 1/3 gospodarstw (ok. 21 tysięcy) zapłaci karę do 1 tys. zł, kolejna 1/3 od 1tysiąca do 5 tysięcy zł, 2 tysiące gospodarstw powyżej 50 tys. zł, a 11 producentów będzie musiało zapłacić kary powyżej 1 mln zł (to ci co przekroczyli limity o ponad 100%).
Kary będzie można rozłożyć na płatność w 3 rocznych ratach (bez oprocentowania), pod warunkiem jednak, że rolnicy możliwie jak najszybciej złożą wnioski o takie rozłożenie, tak Agencja mogła wydać decyzje w tej sprawie do końca września (po wielkich bojach także w Parlamencie Europejskim Komisja ostatecznie zgodziła się na takie rozwiązanie).
2. Przypomnijmy tylko że nie było to pierwsze przekroczenie limitów produkcyjnych i nie pierwsze kary dla polskich rolników.     
Takie przekroczenie miało także miejsce w roku mlecznym 2013/2014, wyniosło około 1,5% i skutkowało koniecznością zapłacenia przez rolników kar w wysokości 46 mln euro (około 200 mln zł).
Kary te zostały bardzo szybko wyegzekwowane (zaledwie przez 4 miesiące) przez Agencję Rynku Rolnego (ARR) na rzecz unijnego budżetu i konieczność ich zapłacenia postawiła w trudnej sytuacji wiele gospodarstw mleczarskich w Polsce.
3. Konieczność zapłacenia kar kolejny raz i to wysokości ponad 3-krotnie większych niż w roku poprzednim, postawi polskich producentów mleka w skomplikowanej sytuacji, a takich gospodarstw jak już wspomniałem jest obecnie tylko około 150 tysięcy.
I tak już nastąpiła ich głęboka redukcja, ponieważ tuż po wejściu Polski do UE w maju 2004 roku, produkcją mleka i dostarczaniem jej do mleczarń, zajmowało się ponad 500 tysięcy gospodarstw.
Przy cenach skupu nie niewiele przekraczających 1 zł za litr zapłacenie kar w wysokości 60-70 groszy za każdy litr przekroczenia limitu (nawet rozłożonych na 3 lata), będzie oznaczało, że rolnicy nie uzyskają nawet pokrycia kosztów tej produkcji.
W dłuższym okresie taka sytuacja jest trudna do wytrzymania zwłaszcza, że większość gospodarstw mleczarskich bardzo intensywnie się w ostatnich latach modernizowała z wykorzystaniem środków europejskich ale także kredytów (z reguły rolnik musiał pokryć co najmniej 50% kosztów inwestycji) i teraz przychodzi czas ich spłaty.
4. Zniesienie limitów produkcji mleka powoduje, że przeobrażenia czekają także przetwórstwo mleka, które w ostatnich 10 - latach wprawdzie się bardzo mocno zmodernizowało i unowocześniło ale ciągle jest bardzo rozdrobnione.
W naszym kraju przetwórstwem mleka zajmuje się ponad 200 przedsiębiorstw (mleczarń) i trudno będzie im wszystkim utrzymać się na rynku zwłaszcza, że znacznie przyspieszy między nimi konkurencja o pozyskanie dodatkowych dostawców surowca.
Konieczność zapłacenia ogromnych kar, a także zniesienie kwot mlecznych jest  sygnałem do znacznych przeobrażeń w sektorze mleczarskim i to zarówno dla gospodarstw mleczarskich ale i dla przetwórców, miejmy nadzieję, że branża mleczarska wyjdzie z tego obronną ręką.