Kolejny wykład prof. Andrzeja Nowaka z cyklu "Filary polskości" był poświęcony papieżowi Janowi Pawłowi II i Stefanowi kardynałowi Wyszyńskiemu, prymasowi Tysiaclecia. Odbył się on 8.04.2014 o godz 16:30 w Domu Pielgrzyma "Amicus" przy parafii św. Stanisława Kostki na warszawskim Żoliborzu koło pl. Wilsona.
Na wstępie profesor stwierdził, że przed nim jest bardzo trudne zadanie, gdyż niełatwo jest powiedzieć coś nowego o tak znanych postaciach. Powiedziłl, że gdy chciał zamówić teksty dla numeru "Arcanów" poświęconego kanonizacji Jana Pawła II, to ojciec Jacek Salij i Bohdan Cywiński nie podjęli się ich napisania. O. Salij powiedział, iż przychodzą mu do głowy same banały.
Profesor powiedział, że zarówno Jan Paweł II służyli i chrześcijaństwu, czyli porządkowi niebieskiemu i Polsce, czyli porządkowi doczesnemu. W tym wykładzie chodziło głównie o ten drugi aspekt ich działalności. Andrzej Nowak zaczął od tego, że Wyszyński i Karol Wojtyła należeli do dwu różnych pokoleń. Stefan Wyszyński urodził się w 1901 roku w Zuzeli. Najważniejymi doświadczeniamu jego mlodości było odzyskanie niepodleglości przez Polske w !918 roku i zwycięstwo nad bolszewikami w 1920 r. Należał więc do "pokolenia zwycięzców".
Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II, urodził się w 1920 w Wadowicach. Jego doświadczeniam stała się więc klęska wrześniowa 1939 roku. Był z "pokolenia klęski". Poczucie przegranej przezwyciężył dzieki poezji romantycznej, zwłaszcza dziełom Słowackiego. W latach 40-tych współpracował z podziemnym Teatrem Rapsodycznym swego przyjaciela Mieczysława Kotlarczyka. Pierwszą premierą był Król Duch Słowackiego /TUTAJ/.
Profesor Nowak powiedział, że to właśnie poezja romantyczna, głosząca godność Polaków dała Karolowi Wojtyle dość siły, by mógł się on podjać wielkiego wyzwania, jakim bylo papiestwo. Nie należy też zapominać, ze Karol Wojtyła sam był pisarzem i poetą.
Stefan Wyszyński interesował się raczej kwestiami społecznymi, zwłaszcza katolicką nauką społeczną. W okresie międzywojennym prymas August Hlond powołał go do Rady Społecznej przy Episkopacie Polski. Wyszyński dostrzegał niebezpieczeństwo jakie stwarzają bolszewicy i Związek Sowiecki. Profesor Nowak cytował fragmenty jednej z broszur ks. Wyszyńskiego z 1934 roku, w której zauważa on zmianę taktyki bolszewików. Zaczęli oni wpływać na inteligencję i kształtowac kulturę, stosując w swej propagandzie chwyty semantyczne polegające na zmianie znaczenia słów /moim zdaniem Wyszyński odkrył "nowomowe" kilkanaście lat przed Orwellem/. Więcej informacji o podobnych pracach Wyszyńskiego jest /TUTAJ/.
Wykład prof. Andrzeja Nowaka obfitował w cytaty. Oprócz prac Wyszyńskiego, były wśród nich fragmenty Króla Ducha, oraz homile i kazania obu duchownych, a takze wiersze Karola Wojtyły. Czynił tez wiele aluzji do współczesności. Praca Wyszyńskiego z lat 30-tych jest wciąż aktualna dziś, wystarczy spojrzeć, co wyprawia obecna "elita".
Powojenne dzieje Wyszyńsiego i Wojtyły potraktował profesor bardzo skrótowo, jako dobrze znane. Wspomnial jednak o setnej rocznicy Powstania Styczniowego. Z goryczą stwierdził, że tępe komuchy, Gomułka i Cyrankiewicz uczcili ją godniej niż obecne władze PO sto pięćdziesiątą rocznicę w zeszłym roku. Przypomnial także fragment homilii Wyszyńskiego "Z kurzem krwi bratniej" wygłoszonej przy tej okazji /będącej polemiką z S. Stommą/. Przypomniał też Kazania Świętokrzyskie Wyszyńskiego z 1974 roku /fragment - /TUTAJ//.
Zarówno Wyszyński, jak i Jan Paweł II podkreślali, że naród musi sobie stawiać wielkie cele, bo inaczej zmarnieje i zginie. "Ciepła woda w kranie" nie wystarczy. Narodu nie może zastąpić żaden sztuczny konstrukt, taki jak n.p. "społeczeństwo demokratyczne.
Profesor Nowak mówił tez o przykładzie jaki dawali święci: brat Albert, Maksymilian Kolbe, czy siostra Faustyna, a takze wybitne postaci z dawniejszych dziejów n.p. Mistrz Wincenty Kadłubek.
Wykład zakończył się o 19:50, po czym padło kilka pytań z sali. Pytano o to, jak odnosił się Jan Paweł II do "Tygodnika Powszechnego". Profesor odpowiedział, że przyjacielsko aż do lat 90-tych, kiedy to papież poczuł się zdradzony przez swych dawnych przyjaciół. Jeden ze słuchaczy spytał o stosunki między Wyszyńskim a Wojtyłą, gdy ten ostatni został biskupem krakowskim. Profesor powiedział, iż były one bardzo dobre, choć poczatkowo komuniści łudzili się, że dojdzie między nimi do konfliktu. Pytano też o wypowiedź Wyszyńskiego z sierpnia 1980, w której wzywał on robotników do zachowania spokoju. Na to odpowiedź brzmiała, iż prymas Wyszyński uważał PRL, za kaleką formą istnienia państwa polskiego i obawial sie , że robotnicze protesty mogą pogorszyć jej sytuację.
Spotkanie zakończyło się kilka minut po 20:00. Sala była jak zwykle pełna. Imprezę filmował Grzegorz Kutermankiewicz z portalu Solidarni2010.pl . Tam ukaże się relacja wideo. Następny wykład z cyklu "Filary polskości" odbędzie się w "Amicus" 6 maja 2014 o 16:30 . Jego bohaterami będą Stanisław Wyspiański i Roman Dmowski, a wykładowcą - prof. Andrzej Nowak.
