Afera z cichą obniżką cen paliw

W tej chwili ceny paliw na stacjach benzynowych znowu zaczęły rosnąć i znacząco przekroczyły 5 zł, ale okazuje się jednak, że w połowie sierpnia - kiedy po raz pierwszy przekroczyły tę kwotę - rządzący wystraszeni, że może to im popsuć kampanię wyborczą, zarządzili ich obniżkę.

Wtedy właśnie Prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński na konferencji prasowej, pokazując, że podatki i inne opłaty stanowią ponad 50 proc. ceny detalicznej litra paliwa, wezwał rząd do choćby przejściowej obniżki akcyzy.

Premier Tusk wtedy publicznie twierdził, że obniżka akcyzy spowoduje tylko obniżkę dochodów budżetowych, więc rząd na to się nie zdecyduje, ale okazuje się, że po cichu wymuszono taką obniżkę na PKN Orlen, który ma dominującą pozycję na rynku.

W wyniku tej potajemnej operacji ceny hurtowe paliw w Orlenie (a ta firma dominuje także na rynku hurtowym paliw) były równe albo nawet niższe od cen detalicznych paliw na stacjach tego koncernu.

W tej sytuacji pozostałe koncerny paliwowe, które mają w Polsce sieci stacji benzynowych i jednocześnie nabywają do nich paliwo produkowane przez PKN Orlen, ale także mniejsze podmioty zajmujące się sprzedażą detaliczną paliw, zaczęły ponosić straty.

Przez kilka tygodni było w tej sprawie cicho. Ale powoli robi się głośno. Okazuje się, że już w sierpniu Polska Izba Paliw Płynnych zrzeszająca podmioty, które zajmują się detalicznym obrotem paliwami, złożyła wniosek do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o podjęcie stosownych działań mających na celu ukrócenie praktyk monopolistycznych realizowanych przez podmiot dominujący na rynku hurtowym paliw, czyli PKN Orlen.

Teraz członkowie PIPP dostarczają jeszcze do UOKiK faktury zakupu paliw w Orlenie, które czarno na białym pokazują, że ceny hurtowe w tym koncernie były na takim poziomie jak ceny detaliczne paliw na jego stacjach.

Ale są i inne zdecydowane reakcje. Jeden z dużych zagranicznych koncernów paliwowych wystąpił kilka dni temu do PKN Orlen z tzw. przedsądowym wezwaniem do zapłaty za poniesione straty w wyniku polityki cenowej naszego monopolisty. Wezwanie opiewa na razie na 8 mln zł.

Prawdopodobnie, jeżeli okaże się, że UOKiK w prowadzonym postępowaniu wyjaśniającym dopatrzy się stosowania praktyk monopolistycznych, takie wystąpienia do Orlenu o wyrównanie strat posypią się od wszystkich podmiotów nabywających paliwa po cenach hurtowych w tej firmie w celu jej dalszej odsprzedaży.

Pojawia się jeszcze problem, jak decyzje zarządu firmy Orlen przymuszonego naciskiem politycznym rzutowały na wyniki jej finansowe. PKN Orlen to przecież firma giełdowa i jej decyzje powinny być przejrzyste dla jej wszystkich akcjonariuszy.

Trudno wręcz sobie wyobrazić, że w takiej firmie część członków zarządu tych nominowanych przez Skarb Państwa jest zmuszana decyzjami politycznymi do podejmowania decyzji, o których nie mają pojęcia pozostali akcjonariusze i które szkodzą finansom tej firmy.

Najdziwniejsze jest jednak to, że premier Tusk mający w rękach legalny instrument, przy pomocy którego może wpłynąć na obniżki cen paliw, czyli możliwość obniżki akcyzy poprzez zmianę rozporządzenia, decyduje się na polityczne naciski. Powodują one zamęt na rynku paliwowym i ostatecznie przysporzą strat firmie, w której Skarb Państwa ma większościowe udziały.

Te straty to obniżka wpływów na stacjach paliwowych samego PKN Orlen, ale także ewentualne kary nałożone przez UOKiK na ten koncern i wreszcie odszkodowania, jakie będzie musiał on wypłacić innym firmom, które kupują jego paliwa po cenach hurtowych.

Na koniec należy tylko przypomnieć, że takie decyzje podejmuje póki co większościowy właściciel spółki Skarbu Państwa, dla którego nie ważne są jej straty, a tylko to, aby rządząca Platforma nie straciła zbyt dużo punktów poparcia w sondażach.