Bohaterscy sportowcy Rzeczypospolitej. Jan Binaga

Z materiałów IPN

"Sportowiec, Polak w Wolnym Mieście Gdańsku - nie podpisał Volkskisty, trafił do piekła Mauthausen, walczył i przeżył... poznaj Jana Biangę.

 „Był twardym człowiekiem. Życie go tego nauczyło. Nie było żadnego problemu, kiedy był uczniem i trzeba było iść na piechotę z Sopotu, gdzie mieszkał, do Gimnazjum im. J. Piłsudskiego w Gdańsku. Na bilet nie było pieniędzy” – mówi córka Jana, Barbara Bianga-Janczukowicz.

Jan Bianga (1910-1982) sportowiec, bokser, trener. Ukończył Gimnazjum Macierzy Szkolnej w Gdańsku oraz Polską Wyższą Szkołę Handlową. Pracował jako księgowy w Komisariacie Generalnym RP w Gdańsku. Należał m.in. do  Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej i Związku Harcerstwa Polskiego (harcmistrz), chórów Lutnia i Moniuszko oraz Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.

 Karierę sportową rozpoczął od uprawiania gimnastyki w TG „Sokół” w Sopocie. Od 1929 r. trenował pięściarstwo w sekcji bokserskiej przy polskim KS Gedania. Rywalizował w mistrzostwach Polski w pięściarstwie zdobywając w latach 1930 i 1931 brązowe medale w wadze koguciej. Z zespołem Gedanii brał udział w walkach o drużynowe mistrzostwo Polski. W swojej długoletniej karierze wygrał 176 walk. Od 1938 r. był trenerem bokserów Gedanii i współpracował z legendarnym Feliksem „Papa” Stammem.

 1 września 1939 r. został aresztowany przez Niemców we własnym domu, jego winą było polskie pochodzenie. Uwięziony został w Victoriaschule (przejściowy obóz dla jeńców cywilnych), a 7 września wraz z grupą pracowników Komisariatu Generalnego RP został przewieziony na granicę niemiecko-litewską i tam wypchnięty poza granice III Rzeszy. Wrócił do Gdańska, lecz został ponownie zatrzymany. Niemcy groźbami i przekupstwem chcieli zmusić Jana do podpisania volkslisty. Uparte odmowy spowodowały aresztowanie i uwięzienie: najpierw w KL Stutthof, a później w KL Sachsenhausen i KL Mauthausen-Gusen. Przeżył wojnę i połączył się w 1945 r. ponownie z żoną Elżbietą i córką Barbarą.

ℹ Po wojnie studiował w Wyższej Szkole Handlu Morskiego i Akademii Wychowania Fizycznego. Był trenerem pięściarzy wielu klubów bokserskich wybrzeża, m.in. KS Gedanii z którą w 1955 r. sięgnął po wicemistrzostwo Polski. Został asystentem Feliksa Stamma w polskiej kadrze narodowej, z którą zdobywał medale Mistrzostw Świata i Igrzysk Olimpijskich (1953–1955, 1961). Jego wychowankiem był  #zygmuntchychła – zdobywca pierwszego polskiego złotego medalu olimpijskiego po II wojnie światowej (IO w Helsinkach 1952 r.) 

Ciekawy jesteś gwiazd sortu IIRP? podążaj za linkiem https://bit.ly/3ePzmug a może sport w Polsce Ludowej? (link: https://bit.ly/3TCGfhk )

 Debata radiowa „Więcej niż sport – dziedzictwo Gedanii Gdańsk w stulecie działalności klubu” 
(link: https://bit.ly/3VKWcnf )

Cześć i Chwała Bohaterom