Kopiec - symbol Walczącej Warszawy

Kopiec jest Grobem Walczacej i zburzonej Warszawy usypany z 12 ton popiołów, prochów powstańców, ludności cywilnej i gruzów zniszczonej stolicy. Na szczycie stoi 15 m symbol Polski Walczącej. Został zaprojektowany przez żołnierza AK ppłk. inż. architekta Eugeniusza Ajewskiego. Wzdłuż schodów ustawione są setki małych drewnianych krzyży, w okresie rocznic powstańczych przepasanych biało-czerwonymi opaskami.

Irena Paśnik ,,Irka" sanitariuszka, łączniczka pułk „Baszta”, kom „Krawiec” w jednym ze swoich wywiadów mówi

,,To grób mieszkańców i powstańców Warszawy W tym strasznym czasie, nie było możliwości wszystkich zidentyfikować, odnalezć w gruzach. Teraz co wieczór jestem uczestniczką powstania. Stoję wśród kolegów, koleżanek albo gdzieś się wybieram" opowiada Irena Paśnik, W jej obrazach wszyscy są jak żywi. 93-latka bez wahania poszłaby jeszcze raz walczyć o wolność..

Ten Kopiec jest miejscem tragicznej historii Polski i Warszawy. Ok 200 tys zabitych, z czego ok. 180 tys. ofiar, to cywilni mieszkańcy Warszawy, w tym ok. 33 tys. zabitych dzieci...

16 tys. osób według szacunków tylu powstańców straciło życie w walkach o stolicę. Rannych zostało 25 tys., w tym 6,5 tys. ciężko rannych. Co najmniej 30 proc. osób, które poniosły śmierć podczas Powstania Warszawskiego, to ofiary egzekucji przeprowadzanych przez niemieckie formacje policyjne i wojskowe.

Dokładne liczby strat powstańców i ludności Warszawy nie są znane, można je określić tylko w wielkim przybliżeniu.

Największe straty poniosła ludność cywilna, gdyż oddziały niemieckie planowo mordowały całe dzielnice np. na warszawskiej Woli wymordowano w ten sposób ponad 65 tys. bezbronnych ludzi (rzeź Woli), nie znajdujących się na terenie walk powstańczych.

A na terenie Ochoty ok. 10 tys. osób (rzeź Ochoty). Do masowych mordów, zwłaszcza w pierwszych dniach sierpnia 1944 r., dochodziło ponadto w Śródmieściu, gdzie mogło zginąć nawet do 10 tys. osób -egzekucje w „dzielnicy policyjnej” oraz egzekucje w rejonie pl. Teatralnego, jak również na Mokotowie pacyfikacja Mokotowa i Starym Mieście. 

37-m sztuczne wzniesienie znajdujące się na Czerniakowie w dzielnicy Mokotów. W obrębie kopca znajduje się 11 nazw ulic upamiętniających zgrupowania walczące w powstaniu warszawskim. 

Kopiec znajduje się na wysokości 121 m.n.p.m. Na szczycie znajduje się metalowy pomnik Polski Walczącej, a prowadzą do niego najdłuższe schody w Warszawie- mają 350 stopni i 35 spoczników

Schody noszą nazwę al. Godziny "W", z dnia 1 sierpnia 1944 r. Po 2 stronach monumentu umieszczono 2 tablice pamiątkowe. 

Pierwsza poświęcona jest pamięci żołnierzy AK, powstańców warszawskich i mieszkańców Warszawy pomordowanych i poległych w latach 1939–1944, a druga, twórcy monumentu.

Tradycyjnie w dniu 1 sierpnia, w rocznicę wybuchu powstania warszawskiego, na kopcu o godz. 21:00 odbywają się uroczystości, w trakcie których następuje rozpalenie ogniska Pamięci , ogniem przyniesionym przez „sztafetę pokoleń” z Grobu Nieznanego Żołnierza. 

W skład „sztafety pokoleń” wchodzą kombatanci, żołnierze, harcerze i strażnicy miejscy. Ognisko płonie przez 63 dni, do 3 października i jest utrzymywane przez Straż Miejską.

***

Pomysł usypania w Warszawie kopca z ruin miasta pojawił się już w 1945 r. W latach 50. XX w pojawiła się koncepcja, by utworzyć miejsce pamięci. Jej inicjatorem był architekt Stanisław Gruszczyński. Plany nie zostały zrealizowane, a teren nie używany do 1994, gdy na wniosek powstańców postawiono 15-metrowy pomnik Polski Walczącej. 

Sypanie kopca rozpoczęto po 1945, zwożąc tu gruzy zniszczonych w 1944 dzielnic Warszawy. Jeszcze w latach 60. XX w na kopiec wjeżdżały śmieciarki, zwalając tu gruz i śmieci. 

Stąd nazwa kopca używana w tych latach: „Zwałka”, „Śmieciara”. Na planie Warszawy wydanym w 1995 użyto nazwy kopca: „Góra Śmieci”. 

Na innych mapach bywał opisywany jako „Kopiec Czerniakowski”. W latach 60. i 70. wśród studentów Uniwersytetu Warszawskiego, którzy odbywali studium wojskowe w pobliskich barakach, obowiązywała nazwa „Kopiec (lub Kurhan) Kucejki” od nazwiska kapitana LWP a później majora Kucejki, który uczył w tym studium i był bohaterem niezliczonych anegdot..

Na przełomie wieków u podnóża kopca od strony ulicy Bartyckiej leżał duży głaz granitowy z napisem: „GŁAZ POD KOPIEC KONSTYTUCJI 1791”.

Ok 1998 środowisko Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej z inicjatywy ppłk. Eugeniusza Ajewskiego ps. „Kotwa” zaproponowało uporządkowanie kopca i nazwanie go „Kopcem Pamięci Narodowej”. 

Po dyskusjach ze środowiskiem ŚZŻAK radni Warszawy podjęli 24 marca 2004 uchwałę o nadaniu nazwy „Kopiec Powstania Warszawskiego” kopcowi usytuowanemu po południowej stronie ulicy Bartyckiej. 

Uroczyste otwarcie nastąpiło dnia 8 sierpnia, ale planowo miało to nastąpić w 50. rocznicę wybuchu powstania. Autor koncepcji kilkukrotnie zmieniał nazwy kopca, proponując m.in.: „Pomnik Zburzonej Warszawy”, „Grób Warszawy” czy „Kopiec Wolności”. Gruszczyński zmarł w 1958 r. nie doczekawszy realizacji swojej idei . 

Przy Kopcu Powstania Warszawskiego przy ulicy Bartyckiej na Mokotowie trwają obecnie prace nad stworzeniem nowego parku Akcji "Burza".

------------------‐-
https://www.facebook.com…

https://pl.wikipedia.org…;

https://tvnwarszawa.tvn2…;

https://www.wprost.pl/hi…