Wczorajszy Financial Times opublikował artykuł zmarłego tragicznie Prezesa NBP Sławomira Skrzypka, który opublikowany właśnie tekst, przekazał redakcji na kilka dni przed wypadkiem lotniczym pod Smoleńskiem.
Zwróciłem na ten tekst uwagę nie tylko,że jest to ostania upubliczniona wypowiedź nieżyjącego już Prezesa NBP ale także dlatego,że w dużej części jest on poświęcony problematyce wejścia naszego kraju do strefy euro.
2. Na początku artykułu Prezes ocenia jednak zmagania naszej gospodarki z kryzysem gospodarczym w roku 2009 i podkreśla jakie jego zdaniem czynniki miały główny udział w tym,że gospodarka wyszła z tego kryzysu obronną ręką.
Zwraca uwagę na najważniejszy czynnik jakim był elastyczny kurs złotego w stosunku do walut zagranicznych, a w szczególności do euro, który pozwolił na znaczą poprawę relacji w naszym handlu zagranicznym tj na wyraźne zmniejszenie deficytu na rachunku obrotów bieżących bilansu płatniczego.
Dokonało się to mimo spowolnienia w gospodarce naszego kraju, a przede wszystkim kryzysu gospodarczego(wyraźnego spadku PKB) u naszych głównych partnerów handlowych w Unii Europejskiej. Według danych zaprezentowanych w artykule w latach 2008-2009 realny efektywny kurs wymiany złotego w stosunku do euro obniżył się aż o 20 % co spowodowało,że eksport naszych produktów i usług stał się bardziej opłacalny i jednocześnie pogorszyła się aż o 1/5 opłacalność importu.
Drugim czynnikiem na który zwraca uwagę Prezes była niezależność banku centralnego, która pozwala naprowadzenie niezależnej polityki pieniężnej zorientowanej na wspieranie wzrostu gospodarczego. Trzecim czynnikiem było poluzowanie polityki fiskalnej przez rząd. Choć publicznie minister finansów mówił o jej zaostrzeniu to w praktyce wzrósł deficyt budżetowy a dodatkowo jeszcze część wydatków publicznych wyprowadzono poza budżet choćby powołując Krajowy Fundusz Drogowy, który zaczął realizować wielkie projekty drogowe zapożyczone pieniądze, a więc powiększając deficyt finansów publicznych.
3. Wchodząc do strefy euro, pisze dalej Prezes NBP pozbawiamy się możliwości używania do wspierania naszego rozwoju instrumentów związanych z własnym pieniądzem co więcej w strefie euro będziemy krajem peryferyjnym takim jak Grecja,Hiszpania, Portugalia czy Irlandia. Pogorszymy konkurencyjność własnej gospodarki, co utrudni nam skracanie dystansu do najbardziej rozwiniętych krajów Unii. Zasadnicza część kłopotów,których doświadczają wyżej wymienione kraje wynika jego zdaniem nie tylko z gwałtownie rosnącego ich zadłużenia ale właśnie z wyraźnego pogorszenia się konkurencyjności ich gospodarek po przyjęciu wspólnej waluty.
Polska gospodarka dysponując własnym pieniądzem, w sytuacji prowadzenia odpowiedzialnej polityki pieniężnej przez niezależny bank centralny szczególnie w sytuacji kiedy gospodarki najbardziej rozwiniętych krajów UE dotknął kryzys szybko nadrabia do nich dystans. W ciągu dwóch ostatnich lat(2008-2009) PKB na mieszkańca liczony z uwzględnieniem siły nabywczej naszego pieniądza wzrósł blisko o 7% w stosunku do średniej unijnej.
W roku 2007 wskaźnik ten wynosił 53 % średniej unijnej a na koniec 2009 roku już 59,5% średniej unijnej. Dobrze byłoby,żeby następca Prezesa Skrzypka na tym stanowisk u wziął te przestrogi sobie do serca i raczej dbał o utrzymanie niezależności banku centralnego niż był w awangardzie orędowników naszego szybkiego wejścia do strefy euro.
Wczorajszy Financial Times opublikował artykuł zmarłego tragicznie Prezesa NBP Sławomira Skrzypka, który opublikowany właśnie tekst, przekazał redakcji na kilka dni przed wypadkiem lotniczym pod Smoleńskiem.