Po wizycie w USA – czas na mapę drogową dla Polski.

   Wizyta prezydenta Karola Nawrockiego w Stanach Zjednoczonych była wydarzeniem, które odbiło się szerokim echem w kraju. Pojawiły się komentarze o „sukcesie dyplomatycznym”, o „umocnieniu sojuszy”, o „nowym otwarciu relacji”. I słusznie, bo w czasach niepewności geopolitycznej, wojny na Ukrainie i rozchwianego systemu bezpieczeństwa w Europie, każde wzmocnienie więzi ze Stanami Zjednoczonymi ma dla Polski ogromne znaczenie.

Ale zaraz po tym sukcesie powraca pytanie zasadnicze: co dalej? Bo dyplomacja, choć ważna, jest tylko ramą dla obrazu. A treścią tego obrazu jest sprawność państwa, siła jego instytucji, stabilność finansów, odporność społeczeństwa. Bez tego, nawet najpiękniejsze ramy będą tylko ozdobą pustego płótna.

Sukces dyplomatyczny a realia codzienności

Prezydent Nawrocki ma prawo cieszyć się z dobrego przyjęcia za oceanem. Ale po powrocie do kraju spotyka się z rzeczywistością:

- zadłużone państwo, które coraz większą część budżetu przeznacza na obsługę długu, a coraz mniej na realne potrzeby społeczeństwa,

- instytucje publiczne, które często nie służą ludziom, lecz samym sobie,

- system prawa, który zamiast chronić człowieka, chroni interesy układu,

- kadry państwowe, które zbyt często są produktem politycznych układów, a nie kompetencji,

- społeczeństwo zmęczone, podzielone, manipulowane przez media i propaganda, tracące wiarę, że coś da się zmienić.

Sukcesy zagraniczne mogą poprawiać nasz wizerunek na świecie, ale nie zapełnią portfeli Polaków, nie usprawnią sądów, nie odbudują etosu służby publicznej. A właśnie to będzie decydowało o tym, czy Polska będzie naprawdę silna.

Od dyplomacji do naprawy państwa

Dlatego potrzebna jest mapa drogowa – przemyślany plan naprawy państwa. Nie jako dokument dla gabinetów, lecz jako projekt społeczny, w którym społeczeństwo może odnaleźć siebie i swoje oczekiwania.

Mapa ta powinna łączyć kilka poziomów:

1. Polityczny – stworzenie warunków, by państwo nie było zakładnikiem jednej partii czy układu, lecz działało niezależnie od chwilowych większości.
2. Instytucjonalny – odbudowa instytucji publicznych jako służby dla obywatela, a nie jako narzędzia dla partii.
3. Finansowy – wyrwanie Polski z pułapki długu, w której żyjemy na kredyt, a decyzje o naszym budżecie zapadają de facto poza naszym krajem.
4. Społeczny – odbudowa więzi, etosu wspólnoty, poczucia, że Polska to nie abstrakcyjny twór, ale dom, w którym każdy z nas ma miejsce i odpowiedzialność.
5. Cywilizacyjny – odwaga, by powiedzieć: potrzebujemy własnego modelu rozwoju, a nie kopiowania obcych rozwiązań, które często do nas nie pasują.

Prezydent i obywatele – wspólna odpowiedzialność

Niektórzy zarzucają mi, że pisząc o roli prezydenta, „pouczam” głowę państwa. Nic bardziej mylnego. To nie jest pouczanie, to wspólne szukanie drogi. Bo prezydent, choć ma swoje prerogatywy, nie działa w próżni. Jego siła zależy od tego, czy ludzie będą rozumieli wyzwania i czy będą gotowi wspierać konieczne zmiany.

Dlatego ten cykl wpisów nie jest instrukcją, lecz zaproszeniem do rozmowy. Prezydent nie potrzebuje pochlebców ani suflerskich podpowiedzi – potrzebuje świadomego społeczeństwa, które widzi problemy i potrafi wskazać kierunek.

Pomiędzy sukcesem a planem

Wizyta w USA była potrzebna i ważna. Dała Polsce wzmocnienie międzynarodowe. Ale teraz czas na coś więcej, na rozpoczęcie marszu ku realnej naprawie państwa. Na plan, który pokaże, że Polska może być nie tylko lojalnym sojusznikiem w NATO, ale też sprawnym, silnym i niezależnym państwem w środku Europy.

Mapa drogowa, którą wkrótce przedstawię, nie będzie listą życzeń. Będzie propozycją działań krok po kroku. Od instytucji, przez finanse, po politykę społeczną i gospodarczą. Będzie próbą odpowiedzi na pytanie: jak wykorzystać nasze szanse i jak nie dać się zepchnąć na margines w świecie, który coraz szybciej się zmienia.

Nie traktujmy wizyty w USA jako końca, lecz jako początek nowego etapu. Bo sojusze i dyplomacja są ważne, ale fundamentem siły Polski musi być zdrowe, sprawne i suwerenne państwo. I właśnie o tym – o drodze ku temu celowi – będą kolejne wpisy.