Teraz temat pozornie egzotyczny. Ale tylko pozornie ! Bangladesz liczy obecnie więcej mieszkańców niż Rosja (163 milionów vs.146 000 000) ,choć dla wielu naszych obywateli uświadomienie sobie tego faktu będzie niespodzianką. To jedno z najgęściej zaludnionych państw świata( jego terytorium jest dobrze ponad dwa razy mniejsze niż Polski,za to ludność mają ponad cztery razy liczniejsza !), a jednocześnie jeden z najuboższych krajów na kontynencie azjatyckim. Byłem w nim kilka lat temu i wciąż interesuje się krajem, którego historia sięga niewiele ponad półwiecza: powstał bowiem w wyniku oderwania się od Pakistanu w 1972 roku. Skądinąd Pakistan wymordował nawet do 1,5 miliona cywilów w Delcie Gangesu ,aby nie dopuścić do secesji Bengalczyków.
Zostawmy jednak historię. Zajmijmy się „Hic et nunc” czyli „Tu i teraz”. Poznałem poprzednią premier- kobietę Sheikh Hasinę, rozmawiałem z nią. Zrobiła na mnie bardzo pozytywne wrażenie. Została zmuszona do odejścia niespełna półtora roku temu. I okazało się, że sprawdziła się teza naszego rodaka Mikołaja Kopernika,iż „gorszy pieniądz wypiera lepszy”. Obecnie obowiązki szefa rządu pełni Muhammad Yunus. Jest laureatem Nagrody Nobla z ekonomii(!) ,ale pod jego rządami gospodarka dołuje : dotychczas Bangladesz miał roczny wzrost PKB rzędu 6-7%, a na obecny rok prognozy Banku Światowego przewidują znaczący regres do zaledwie 4% (Międzynarodowy Fundusz Walutowy sugerował również, że wzrost będzie poniżej 5%). Jak widać łatwiej jest nobliscie pisać o gospodarce niż potrafić nią zarządzać. AKAPIT. Zmniejszony wzrost gospodarczy przekłada się w Bangladeszu na wolniejsze tempo ograniczania ubóstwa, mniejsze możliwości finansowania inwestycji publicznych i mniejszą liczbę oferowanych miejsc pracy. Dhaka (nazwa stolicy Bangladeszu) notuje też, według World Investment Report 2025 mniejsze inwestycje zagraniczne. Kapitał obcy woli kraje bardziej stabilne i przejrzyste. W Bangladeszu rośnie inflacja i spadają realne płace i to według oficjalnych danych BBS czyli Banglijskiego Systemu Statystycznego. Rośnie natomiast liczba NPL czyli zagrożonych kredytów (wartość już dwucyfrowa).
O zmianie władzy w tym państwie, którego tradycyjnym sojusznikiem były Indie zadecydowały demonstracje studenckie w ubiegłym roku. Młodzi nie chcieli pamiętać albo nie wiedzieli, że wskaźnik ubóstwa za rządów poprzedniej premier spadł według „ Poverty & Equity Brief” raportu Banku Światowego z 41,5 % do 18.7%, a więc o blisko 23% i to w ciągu szesnastu lat. AKAPIT. Spada eksport, zwłaszcza odzieży, który był mocną stroną za poprzedniego rządu.
Grek Zorba obserwując sytuację w Bangladeszu mógłby powiedzieć „Życie to piękna katastrofa”. Jednak nie chodzi tu tylko o ten jeden z wielu krajów Azji ,a o przyczynek do rozważań o sytuacji, w której naukowiec nagrodzony ekonomicznym Noblem zaczyna kierować rządem ,a gospodarka zjeżdża po równi pochyłej. Teoretyk gospodarki poniósł klęskę w zderzeniu z gospodarczą praktyką. To problem dla Bangladeszu ,ale i nauczka dla Polski. Warto tę lekcje odrobić nad Wisłą, Łyna, Odrą,Wartą, Bugiem i Sanem.
*Artykuł ukazał się na portalu "Innapolityka.pl"
Znaczy co ? To coś jak wy...ypie....olił się na żużlu ?
Autor nie podał powodów odejścia pani premier ale wiadomo,że następca pogorszył stan gospodarki. czyli teoria przegrywa z praktyką.
Ten Pan Nobla dostał nie za teorię, tylko za praktykę. Udaną. Założył bank dla biednych ludzi bez zdolności kredytowej. Grameenbank udziela pożyczek nie na konsumpcję, lecz na prowadzenie drobnej działalności gospodarczej. Udziela ich w znanych filiom społecznościach wiejskich, głównie kobietom, które dołączają do grupy sąsiadek biorących kolejno te drobne pożyczki. Skutkuje to 98%spłacalnością kredytów. Mimo to oprocentowanie jest na poziomie chwilówek. Także mimo oparcia o depozyty grupy, natomiast relatywnie są wysokie koszty własne banku w związku z niskimi kwotami pożyczek. Innym aspektem jest ingerencja w system pracy nakładczej, którego zyski zostawały w lokalnej społeczności.
Jeżeli ktoś dostaje Nobla w 2006r, by w 2007 założyć partie a w 2024 uzyskać władzę w wyniku zamachu stanu, to mówi to więcej niż wskaźniki ekonomiczne po nałożeniu przez Trumpa 20%ceł na towary z Bangladeszu.
Pytanie jest takie: Dlaczego władze Chin, których Chińczycy nie wybierają, nie mogą zmienić, działają na korzyść Chin?
Jest to pytanie kluczowe dla oceny sprawności i efektywności systemów samo lub po prostu organizacji społeczeństw.
Oto wydaje się, że wielu polityków z wyboru własnych współobywateli działa na ich szkodę. Inni znów działają byle jak, bez planu ani konsekwencji, tak jakby ich nie było.
Zatem... ? Lepiej gdy władze są wybierane przez ludzi w procesie demokratycznych wyborów, czy lepiej dla kraju i ludzi, gdy władze nie są wybierane, gdy mają perspektywę powiedzmy 20-30 lat rządzenia, a jeśli warunków dla takiej perspektywy nie ma, to zarówno władze jak i ich działania stają się fikcją, przykrywaną masową propagandą, o szlachetności i racjonalności podejmowanych przez nie inicjatyw, gdy w rzeczywistości, wszystkim zaczyna sterować tzw. "głębokie państwo", a więc usieciowione grupy interesu, które polityką i społeczeństwem sterują, we własnym jedynie interesie, który wcale nie musi być zbieżny z interesem kraju, a tym bardziej społeczeństwa.
Zmniejszenie wzrostu PKB z 7 na 4 % nie znaczy dokładnie nic, bo te wskaźniki:
a) nie oddają realnego bogactwa czy siły państwa
b) są zależne od całej masy czynników poza własną efektywnością grupy ludności, do której się odnoszą.
Przykładowo inflacja powoduje wzrost PKB. Sytuacja międzynarodowa, oddziałuje na PKB. Autor lub ktoś w jego imieniu zamieszcza serie tekstów, właściwie nie wiadomo po co, na pewno nie w celu dyskusji itp.
Wnioski:
Ludzie są niezbyt zorientowani, ich uwaga jest kierowana na sprawy mniej ważne, władze są pozorne i ich zmiany nie powodują istotnych zmian w kierunkach polityki. Przy obecnym stopniu komplikacji struktur społecznych, przemysłowych i ekonomicznych, 4-letni okres kadencji tzw. władz - w połączeniu z ciągłą presją mediów, pewnym ograniczeniem poznawczym wyborców oraz dojmującym egoizmem wszystkich członków społeczeństwa - czyni cały mechanizm kompletnie bezwolnym i niezdolnym do realnych zmian.
Państwo staje się jak otyły do granic mężczyzna, któremu insulina nie pozwala na żadną intensywniejszą działalność i może już tylko żreć i tyć.
Oczywiście przyjdzie okres konsekwencji. Ale z racji małej orientacji populacji, co widać, oraz rozłożenia na dłuższe okresy czasu, nikt już się nie połapie, co jest skutkiem jakiej przyczyny i jeśli Chiny zaproponują lepsze warunki życia, to czemu nie...