Do prostego człowieka.

   Nie jest to analiza wiersza Juliana Tuwima, lecz rodzaj polemiki z Obserwatorem i jego wpisem na temat Trumpa i światowych finansów. Może nie polemiką, ale zwięzłym opisem, dokładnie tego samego w sposób jasny, prosty i zrozumiały dla prostego człowieka właśnie.
Najpierw Prezydent Trump i wojna ukraińsko rosyjska.
   Aby wyjaśnić przyczyny tej wojny, należy cofnąć się do lat dziewięćdziesiątych XX wieku. Rosja, wtedy radziecka, zgodziła się na wyjście z Europy Wschodniej pod kilkoma warunkami z których najważniejszym był postulat o nie rozszerzaniu NATO na wschód, poza Polskę i kraje bałtyckie. Organizując majdan na Ukrainie i obiecując jej wejście do NATO zachód złamał te zasady. Jeżeli Trump ma zamiar doprowadzić do trwałego pokoju na Ukrainie, to musi zgodzić się na bezwarunkową gwarancję tamtych ustaleń, co Moskwa na pewno prędzej czy później wyciągnie o ile już tego nie zrobiła w pozakulisowych rozmowach. Bez spełnienia tego warunku, trwałego pokoju nie będzie. W tym miejscu należy też wspomnieć o sytuacji naszego kraju. Jednym z warunków wyjścia wojsk ZSRR z Europy wschodniej było nie rozmieszczenie żadnej stałej bazy wojsk amerykańskich na wschód od Łaby. Mówienie więc dzisiaj o Forcie Trump na terenie naszego kraju jest, delikatnie pisząc, bajaniem chorego umysłu.
   Jeżeli chodzi o światowe finanse, to można oczywiście omówić przyczyny wszystkich kryzysów ekonomicznych na podstawie opracowań choćby Knappa, Kaleckiego, Keynesa, czy Friedmana. Można też prościej, co postaram się przedstawić na łatwym i zrozumiałym dla każdego przykładzie.
   W obowiązującym systemie społeczno - ekonomicznym, każde przedsiębiorstwo musi być rentowne, przynosić zysk, czyli przychód musi być wyższy od kosztów jego uzyskania. Jeżeli jest odwrotnie, to prowadzenie działalności gospodarczej nie ma sensu a przedsiębiorstwo prędzej, czy później zbankrutuje. Problem jednak w tym, że wszyscy pracownicy każdego rentownego przedsiębiorstwa z jego właścicielem włącznie, za zarobione pieniądze nie są w stanie wykupić całej swojej produkcji. Matematycznie i ekonomicznie nie jest to możliwe. Jeżeli ktokolwiek udowodni, że jest inaczej Nobel gwarantowany a ja dodaję Ferrari w prezencie. Czerwone.
   I dalej, jeżeli wszyscy pracownicy, wszystkich rentownych przedsiębiorstw w danym kraju nie są w stanie wykupić wszystkich wyprodukowanych w danym kraju towarów, to system się nie bilansuje i krach jest nieunikniony. Po prostu zabraknie na to środków. Jak temu zapobiec? Tylko i wyłącznie poprzez uzupełnienie pieniędzy na rynku, aby była możliwość wykupu całej produkcji i zbilansowania systemu. W jaki sposób uzupełniany jest pieniądz na rynku? Tylko i wyłącznie poprzez oprocentowany kredyt. Najogólniej nazywamy to systemem pieniądza dłużnego. Banki pożyczając pieniądze, żądają za tę usługę mniejszych lub większych odsetek. I to jest pierwszy problem choć nie jedyny. Prześledźmy jednak sam mechanizm. Załóżmy, że bank ma jakieś zasoby pieniężne i część tych zasobów pożycza klientom żądając za to odsetek w wysokości np. 10%. Za pożyczone pieniądze konsumenci kupują wyprodukowane towary i gospodarka się kręci. Schody zaczynają się jednak wtedy, kiedy przychodzi termin spłaty zaciągniętych kredytów. Z rynku zostają ściągnięte nie tylko wszystkie pieniądze, które zastały pożyczone przez banki, ale również pieniądze, których banki nie pożyczyły, ale zażądały w ramach odsetek od kredytu. Po zakończeniu tej operacji na rynku jest mniej pieniędzy niż było przed rozpoczęciem akcji kredytowej, nierównowaga towarowo pieniężna się zwiększa i kryzys zamiast słabnąć jeszcze się pogłębia. O ile teraz mamy mniej pieniędzy? Dokładnie o 10% pożyczonej kwoty. Jak temu zaradzić? Nie ma innej możliwości, jak tylko poprzez kolejne zaciągnięcie kredytu. Tym razem jednak, aby uzupełnić pierwotną ilość pieniądza na rynku, trzeba pożyczyć kwotę powiększoną o wcześniej ściągnięte odsetki za które bank znowu zażąda odsetek w wysokości 10%. Po kolejnej spłacie należności na rynku pozostanie jeszcze mniej pieniędzy niż było pierwotnie. O ile mniej? O kolejne 10% pożyczonej kwoty i znowu kryzys się pogłębia. Jak temu zaradzić? Dokładnie tak samo jak poprzednio, zaciągając kolejne kredyty.
   Na tym prostym przykładzie widać wyraźnie, że funkcjonowanie gospodarki w tym konkretnym systemie ekonomicznym, nie jest możliwe bez ciągłego i coraz większego powiększania długu. Jak temu zaradzić? Bardzo prosto. Należy zrobić dokładnie to samo co robił np. Gomułka odbudowując naszą powojenną gospodarkę, albo Gierek w latach siedemdziesiątych, co dokładnie opisywałem na swoim blogu i w wielu komentarzach. Dokładnie to samo robią Chiny więc ze sposobu tego rozwiązania też można skorzystać. Najciekawsze jednak to, że Trump chcąc dorównać chińskiej gospodarce musi zrobić dokładnie to samo. Innej drogi nie ma. Na tego jednak, kto udowodni, że obowiązujący w Ameryce system gospodarczy, jest w stanie choćby dorównać chińskiemu, czeka drugie Ferrari. Też czerwone.