Poważne rozmowy dla wolnych ludzi

Nie jesteśmy w uchu prezydenta elekta Donalda Trumpa i nie wiemy jaka metoda tkwi w jego deklaracjach, nierzadko odbieranych jako szalone.

Są jednak rozpoznawalne interesy mocarstwa amerykańskiego i znane są zasady jakimi się kieruje realizując politykę.

„Kto kogo bardziej potrzebuje: USA Europy czy może odwrotnie?” to tytuł debaty politycznej think tanku Strategy and Future, której uczestnikami byli Jacek Bartosiak, Albert Świdziński, Marek Stefan i Marek Budzisz.

https://www.youtube.com/watch?...

Marek Stefan 2:56 „Z punktu widzenia państw Europy Środkowo-Wschodniej Stany Zjednoczone są nam bardziej potrzebne niż Stany Zjednoczone potrzebują nas.”
Wynika to z zagrożenia ze strony Rosji i Niemiec.
Państwa Europy Zachodniej mają z USA relację handlową i to USA potrzebują geopolitycznego zakotwiczenia na zachodzie Eurazji: „...to na czym Amerykanom zależy najbardziej, to aby Europa grała z Amerykanami wobec Chin”.
Utrata wpływów w Europie Środkowo-Wschodniej nie powoduje tak istotnych dla USA następstw.
Pojawia się pytanie czy dla Chin nie jesteśmy bardziej wartościowym partnerem w kontekście ich polityki względem USA, a przede wszystkim wobec Rosji. Dla nas w sytuacji zawierania przez USA kompromisów z Rosją naszym kosztem rola współpracy w Chinami wzrasta.

Budzisz 4:50 „..mamy deklaracje dotyczące protekcji celnej wobec Meksyku i wobec Kanady. To jest oczywisty wstęp do ogłoszenia sankcji celnych wobec Chin.”
Przez blokadę przenikania towarów z Chin przez te kraje do USA, Trump może - zdaniem analityka – uzyskać presję handlową Chin na Europę (przekierowanie nadprodukcji), która będzie zmuszona antychińską polityką celną, czyli zgodnie z polityką USA.
W polityce bezpieczeństwa, zdaniem M.Budzisza kształt pokoju na Ukrainie zadecyduje o relacjach sojuszniczych w Europie.
Wnioskuję, że jest płaszczyzna porozumienia dla wspólnej polityki USA, Francji i państw Europy Środkowo-Wschodniej wobec Rosji. To wzmacnia pozycję Polski, natomiast uleganie przez USA rosyjskiej propagandzie eskalacji wojny (lub udawanie obaw) pozycję Polski osłabia.

Artur Świdziński 8:22 Zdaniem analityka przy założeniu przez USA strategii prymatu relacje z Europą są symbiotyczne, jednak ta strategia nie jest przez Trumpa realizowana.

Jacek Bartosiak 11:12 Obecność Chin uniemożliwia prowadzenie symbiotycznej polityki USA i Europy.
11:50 „gdyby Europa zdała sobie sprawę, że … Stany Zjednoczone nie są w stanie pokonać Chin … jeżeli Europa nie będzie częścią świata transatlantyckiego…” wówczas „utrzymanie statusu nieopowiedzenia się po żadnej stronie...” daje Europie rolę języczka u wagi.
Dr Bartosiak uważa, że zajęcie przez Europę Zachodnią stanowiska, by oddać Rosji Europę Środkowo-Wschodnią, zmusza USA do dogadania się z Rosją. Nie jest to przekonujące, ponieważ USA może usztywnić stanowisko wobec Rosji wzmacniając pozycję Europy Środkowo-Wschodniej jak i własną.

Marek Budzisz 15:58
„Trump postawi na Europę (jako na ofiarę wojny), jeżeli postawi na eskalację, a eskalacja jest niezbędna aby zakończyć wojnę na Ukrainie na warunkach akceptowalnych dla Stanów Zjednoczonych.”
Zdaniem analityka działając w swoim interesie Amerykanie będą utrzymywać napięcie między Europą a „światem rosyjsko-chińskim” (offshore balancing) i tworzyć „koalicję chętnych”, czyli państw zagrożonych rosyjskim imperializmem. Rosjanie też mają tego świadomość i mogą pierwsi zastosować eskalację.

Jacek Bartosiak 21:34 „...koncepcja federalizacji Europy jest szkodliwa dla interesów Ameryki...”

Marek Stefan 20:00 „Trzy tradycje myśli geopolitycznej w świecie anglosaskim:”
1. Mac Kindera – Amerykanie muszą być zaangażowani w Europie Środkowo-Wschodniej, aby panować nad heartlandem
(np.13. punkt orędzia prezydenta USA Wilsona z 8 I 1918r. „istnieje konieczność utworzenia na obszarach zamieszkałych przez polską ludność niepodległego państwa ze swobodnym dostępem do Bałtyku„, a obecnie potrzeba zaangażowania USA na Ukrainie)
2. Spykmanna - Amerykanie nie muszą być obecni w Europie środkowo-Wschodnie, aby być obecni w Europie, ponieważ to Rimmland ma większe znaczenie strategiczne a nie Heartland. Odzwierciedleniem tej koncepcji jest polityka od Teheranu do Poczdamu.
Również wg Kennana liczą się centra przemysłowe. W administracji Trumana Kennan odegrał rolę w opracowaniu Planu Marshalla i innych programów polityki antyradzieckiej początków zimnej wojny.
3. Mahana – Koncepcja potęgi morskiej, czyli kluczowej roli floty kontrolującej szlaki morskie w czasie wojny i pokoju. Jest i była (II WŚ) podstawą koncepcji wojny na Pacyfiku.

Marek Budzisz 26:38 o koncepcji „sojuszu chętnych” (Skandynawia, państwa nadbałtyckie, Polska, Rumunia):
„Istotą tej koncepcji jest próba wywarcia presji na Rosję w realiach powojennych, aby nie odwrócić Rosji, ale osłabić alians rosyjsko-chiński.” gdyż „Rosjanie będąc zapleczem surowcowym Chin zmniejszają uzależnienie od transportu morskiego Chin."
Dla Polski ma to istotne znaczenie, gdyż odsuwa zastosowanie koncepcji Spykmana na rzecz Mac Kindera i Mahana. Rosja niezmiennie jest uzależniona od transportu morskiego przez Bałtyk i Morze Czarne, których blokada jest dla USA prosta i skuteczna. Per saldo wzmacnia to zdaniem analityka pozycję USA wobec Chin.
Koncepcja wywarcia presji zgodnie z metodą Kennana poprzez sankcje na rosyjskie surowce energetyczne okazała się nieskuteczna, ale - moim zdaniem - trudno uznać skalę i tempo wprowadzania sankcji za prowadzące do tego celu. Wystarczy porównać z sankcjami na Iran. Cel zatem musiał być inny. Np. „gotowanie żaby”, a raczej żab. Prawdziwe sankcje na własne i sprowadzane surowce wprowadziła Polska.

Albert Świdziński 29:48 „Bliski Wschód nie jest teraz niezbędny Stanom Zjednoczonym... (szczególnie po rewolucji łupkowej – M.Stefan)… Europa też traci na znaczeniu...
Dlatego nie jest to strategią prymatu USA… Jak nie ma prymatu Stany Zjednoczone nie mają „prawa” naciskać na nieproliferację broni jądrowej.”

Marek Budzisz 32:28 „Zastanówmy się jaka strategia jest dobra dla Polski… Amerykanie nawet z potencjałem, którym dysponują w Europie… przesuwając ten potencjał w rejon Bałtyku… mogą realnie wpływać na relacje sił na „wschodniej flance”…

Marek Stefan 34:20 „W realiach zejścia z prymatu… chcąc podmiotowo ustalić relacje ze Stanami Zjednoczonymi nie możemy prowadzić polityki bezalternatywnej.”

Jacek Bartosiak 34:40 proponuje „zdjąć maskę wiecznego amerykańskiego lizusa…”
Główną przeszkodą prowadzenia dwutorowej polityki współpracy z USA i Francją jest nieprzygotowanie polskiego państwa na obecne czasy (polityka, administracja, wojsko).

Marek Budzisz 37:04 zwraca uwagę na zwrot polityki Romana Dmowskiego i porzucenie koncepcji prorosyjskiej w drodze do suwerenności.

Marek Budzisz 38:20 „...trzeba postawić krzyż na koncepcji Unii Europejskiej… trzeba zacząć myśleć o świecie, w którym Unia Europejska już nie jest ani najważniejszym, ani jedynym, ani najlepszym odniesieniem dla przyszłości państwa Polskiego.”

Marek Budzisz 42:25 „...jeżeli Amerykanie nie wygrają (eskalacji)… to wtedy odejdą na offshore balancing. To będzie ostatnia próba utrzymania amerykańskiej hegemonii… a z naszej perspektywy niepowodzenie oznacza że Polska będzie leżała na stole a nie przy stole jakiegoś nowego modus vivendi w Europie. Przed takim zagrożeniem musimy się asekurować.”

Poważne rozmowy na trudne tematy nie są zakazane, ale nie wszyscy są dorośli.