.....Mistrza Andrzeja Pityńskigo. Miłość i pamięć do męczenników Wołynia i Kresów, do Kresowian przemawia w wiekopomnym dziele dłuta Mistrza Andrzeja Pityńskiego "Rzeź Wołyńska". Pomimo to gotowy (odlany) Pomnik od lat stał za drutami zakładu w Gliwicach. Straszne! Czym można to wytłumaczyć na litość Boską, czyżby ogarniającą nas z wolna głupotą społeczną (pogoń za wyuzdaniem i mamoną), egoizmem stadnym (trza jakoś dalej żyć), znieczulicą narodową (to było, minęło, patrzmy w przyszłość), tchórzostwem regionalnym (co sobie Ukraińcy pomyślą)?! I choć osądzać nie wolno, pytać a jakże można, bo kto pyta nie błądzi. Tak czy siak każdy z nas zda sprawę w swoim czasie przed Panem, który zna każdego z nas po imieniu. Póki co, choć wszystko wskazuje na to, iż ta haniebna tułaczka po polskich miastach, na szczęście dobiegła końca! A wszystko w związku z błogosławioną decyzją Gminy Jarocin k. Niska na Podkarpaciu o ustawieniu pomnika „Rzeź Wołyńska” we wsi Domostawa, przy budowanej właśnie trasie S19 (Via Carpatia). W mojej opinii najnowsza lokalizacja jest nad wyraz szczęśliwa.
O ustawieniu pomnika, idei i lekcji historii obowiązkowej dla wszystkich Polaków opowiedzieli uczestnicy konferencji, którą w piątek, 28 maja 2021 r., zorganizowano w Jarocinie k. Niska na Podkarpaciu. Uczestniczyli w niej m.in. wójt Zbigniew Walczak, ks. Tadeusz Isakowicz – Zaleski, dr hab. Włodzimierz Osadczy oraz konsul generalny Kirgistanu Janusz Krzywoszyński. [1]
Społeczny Komitet Budowy Pomnika "Rzeź Wołyńska"
Powstał też zaraz Społeczny Komitet Budowy Pomnika "Rzeź Wołyńska" w Domostawie. Bogu niech będą dzięki! Tak trzymać! Celami Społecznego Komitetu są: 1. Doprowadzenie do przełamania impasu w dotychczasowych próbach wzniesienia w Polsce pomnika "Rzeź wołyńska", autorstwa Mistrza Andrzeja Pityńskiego. Ma się to dokonać m. in przez zorganizowanie zbiórki publicznej w kraju i zagranicą, mającej na celu wykupienie od prywatnych właścicieli części działek w miejscowości Domostawa, niezbędnych do posadowienia na uprzednio wykonanym cokole pomnika poświęconego ofiarom ukraińskiego ludobójstwa z okresu II wojny światowej. Dalej współdziałanie z Gminą Jarocin w celu odpowiedniego zagospodarowania działki przeznaczonej pod pomnik oraz opracowanie sposobu wyeksponowania informacji historycznych dotyczących wydarzeń, którym poświęcony jest pomnik.
Dalsze plany to opracowanie strony internetowej dotyczącej spraw związanych z inicjatywą budowy pomnika oraz przygotowanie uroczystości odsłonięcia i poświęcenia pomnika. [2] I tu jest szansa dla każdego z nas, kto ma serce dobre i hojne dla męczenników Wołynia i Kresów. Już teraz funkcjonuje w tamtej okolicy muzeum wielkiego polskiego rzeźbiarza. I do odwiedzenia tego miejsca zachęca na swojej stronie choćby ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski. Tym bardziej, że znajduje się ono w miejscu urodzenia Mistrza Andrzeja Pityńskiego, czyli w Ulanowie nad Sanem, zaledwie 15 km. od Jarocina. Dlatego pamiętajmy o tym historycznej atrakcji w czasie wakacyjnych wyjazdów i wędrówek, zwłaszcza, że okolica jest przepiękna. [3]
Apel wójta gminy Jarocin w sprawie budowy pomnika
Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, Okręg 2 wyrażając zgodę na lokalizację pomnika „Rzeź Wołyńska” Mistrza Pityńskiego w gm. Jarocin podkreśliło szczególnie, że zależy im; „aby pomnik ‘Rzeź Wołyńska’ był w pełnym tego słowa znaczeniu darem dla Narodu Polskiego od polskich weteranów ze Stanów Zjednoczonych i Kanady”.
SWAP zadeklarował pokrycie kosztów związanych z adaptacją miejsca pod pomnik, budową cokołu i transportu rzeźby z Gliwic, ale to nie wyczerpuje listy niezbędnych wydatków związanych ze wzniesieniem pomnika. Zanim projekt uchwały o budowie pomnika Mistrza Pityńskiego trafił pod obrady Rady Gminy w Jarocinie, ogłosiłem publicznie, że budżet gminy nie będzie obciążony kosztami zakupu działek pod pomnik, a niezbędne finanse zostaną uzyskane poprzez organizację zbiórki na ten cel. Muszę tego zobowiązania dotrzymać. Inne niezbędne wydatki to koszty związane z utrzymaniem monitoringu, zakupu energii, porządkowaniem terenu, wykonaniem tablic informacyjnych, niewykluczonym jest wykonanie dokumentacji projektowej budynku umożliwiającego ekspozycję dokumentującą martyrologię mieszkańców miejscowości z Wołynia i Małopolski Wschodniej, itp.
Gmina Jarocin musi także dokonać przebudowy drogi gminnej prowadzącej do terenu z pomnikiem poprzez położenie nawierzchni asfaltowej. Gmina Jarocin nie wznosi pomnika „Rzeź Wołyńska” tylko dla siebie. Spełniamy długoletnie oczekiwania wielu środowisk patriotycznych w kraju jak i poza jego granicami.
Wielu jest zawiedzionych, że pomnik nie stanie w dużym ośrodku miejskim. Zwracam uwagę, że dotychczas to się nie udawało i nic nie wskazywało, że w najbliższej przyszłości miałoby się to zmienić. Za lokalizacją pomnika na terenie gminy Jarocin przemawia również wspólnota wojennych losów. Śmierć z rąk ukraińskich nacjonalistów ponieśli głównie mieszkańcy wsi. Miejscowości z naszej gminy były także jednymi z najbardziej doświadczonych podczas okupacji niemieckiej. W niektórych wioskach spalone zostały niemal wszystkie zabudowania a śmierć poniosło ok. 400 osób. Wśród zamordowanych w pacyfikacjach bardzo dużą liczbę stanowiły dzieci, kobiety i starcy. W wielu okolicznych pacyfikowanych wioskach, Niemców wspierali ukraińscy kolaboranci, policja ukraińska i oddziały SS Galizien. Tak było w Jarocinie, Momotach Dolnych i Górnych, Łążku Zaklikowskim, Pikulach i innych.
Niewątpliwym atutem lokalizacji w gminie Jarocin jest usytuowanie terenu pod pomnik w bezpośrednim sąsiedztwie trasy szybkiego ruchu S19 (Barwinek – Rzeszów – Lublin – Kuźnica Białostocka), w odległości ok. 15 km od węzła Zapacz, w którym w nieodległej przyszłości krzyżować się będą trasa S19 z trasą S74 (Nisko – Piotrków Trybunalski). Niecałe 300 m dzielić będzie miejsce pod pomnik od obecnej drogi krajowej Nr 19.
Podczas Konferencji, która odbyła się w Jarocinie przedstawiłem koncepcję, żeby pomnik „Rzezi Wołyńskiej” Andrzeja Pityńskiego był zalążkiem ośrodka dokumentującego losy wsi na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej na wzór Muzeum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie, które dokumentuje losy pacyfikowanych przez Niemców wsi, ale leżących w aktualnych granicach Polski.
W jakim zakresie uda się Społecznemu Komitetowi Budowy Pomnika „Rzeź Wołyńska” w Domostawie te plany zrealizować zależy od ofiarności ludzi dobrej woli w kraju jak i zagranicą.
Zbigniew Walczak
Wójt Gminy Jarocin i Prezes Społecznego Komitetu Budowy Pomnika „Rzeź Wołyńska” w Domostawie [4]
Konto Społecznego Komitetu Budowy Pomnika „Rzeź Wołyńska” w Domostawie:
BNP Paribas Bank Polska S.A.
Numer Rachunku Bankowego: 95 1600 1462 1894 9205 2000 0001
Dla wpłacających zagranicą: PL 95 1600 1462 1894 9205 2000 0001
Kod SWIFT: PPABPLPK
wpłaty prosimy dokonywać z dopiskiem “darowizna na cele statutowe”
[5]
Przypisy:
[1] https://sztafeta.pl/2021…
[2] https://bip.powiatnizans…
[3] http://isakowicz.pl/zapr…
[4] http://isakowicz.pl/apel…
[5] Jak wyżej.
- Zaloguj lub zarejestruj się aby dodawać komentarze
- Odsłony: 2039
Domostawa jest dużym sołectwem. Liczba mieszkańców sołectwa wynosi 699 (stan na dzień 31.12. 2009) osób, co stanowi 12.67 % ludności w gminie. Jest też siedzibą rzymskokatolickiej parafii MB Królowej Polski należącej do dekanatu Ulanów. Na uwagę zasługuje kościół wybudowany w latach 1909 – 1910, poświęcony w 1910 roku przez ks. Pyzika. Samoistna parafia została erygowana w roku 1927 dekretem bp przemyskiego Anatola Nowaka. W centrum wsi wzniesiono też tzw. Krzyż Niepodległości. Pod tym krzyżem w okresie międzywojennym odbywały się szkolne uroczystości patriotyczne z okazji świat narodowych.
Warto jeszcze dodać, iż poza budowaną właśnie w tej okolicy międzynarodową trasą S19 (Via Carpatia), przez ten obszar przebiega zarazem b. ważna linia kolejowa Biłgoraj – Stalowa Wola wraz z LHS (linia hutniczo – siarkowa).
Na stronie:
http://www.archiwum.jaro…
Do dziś dokładnie nie wiadomo, ile osób zginęło podczas tragicznych wydarzeń w latach 40-stych ubiegłego stulecia. Członek Komitetu Honorowego Budowy Pomnika ks. Tadeusz Isakowicz Zaleski mówi: „Dolna granica to 150 tysięcy osób. Tylko około 15% ma swoje upamiętnienie.”. I uzupełnia, iż monument upamiętni Polaków, Żydów, Ormian, ale także Ukraińców, którzy ratowali ludzi, ginąc za to z rąk banderowców.
Cały wpis jest dostępny na stronie:
https://radio.rzeszow.pl…
W kontekście powyższego gorąco polecam ten znakomity dokument filmowy pt. „Wołyń 1943 Helena Has świadek Ludobójstwa”, opublikowany 14 listopada 2019 r. przez Marcin Lasoń:
https://youtu.be/UNYWOSY…
‘Rzeź Wołyńska’ ma aż 14 metrów wysokości i waży 7,5 ton. Odlany został z brązu w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych. Jest też, jak podkreślił obecny na spotkaniu dr Witold Zych, autor książki pt. „Andrzej Pityński. Rzeźbiarz”, darem dla polskiego narodu od Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, Okręg 2 w Nowym Jorku, którego rzeźbiarz był członkiem. Jest też symbolem, jak podkreślił dr hab. Włodzimierz Osadczy, członek Społecznego Komitetu, przypomnieniem bestialstwa Organizacji Nacjonalistów Ukraińskich i jej zbrojnego ramienia - Ukraińskiej Armii Powstańczej popełnionym na Polakach na Kresach Wschodnich w latach 1942 - 1947. [...]”.
Czytaj więcej: https://sandomierz.gosc…
Cały wpis jest dostępny na stronie: https://rzeszow.tvp.pl/5…
Polecam gorąco i tę relację TVP 3 Rzeszów (niestety słaba jakość), jest to relacja z obchodów 77. rocznicy zbrodni wołyńskiej na Ziemi Przemyskiej. Relacja filmowa opublikowana 11 lipca 2020 r. przez Sybiracy Przemyśl:
https://youtu.be/Vn61w62…
W Parośli ocalało zaledwie 13 osób, w większości dzieci. Przeżyty koszmar odcisnął na nich trwały ślad. Część z nich pozostała kalekami do końca życia. Nienawiść do Polaków, podsycana skutecznie przez nacjonalistów ukraińskich doprowadziła do sytuacji, w której sąsiad z przyjaciela stał się wrogiem. Żądza krwi i marzenia o „wolnej Ukrainie” okazały się silniejsze niż przyjaźń kwitnąca przez lata pomiędzy dwoma narodami – polskim i ukraińskim. Mord we wsi Parośla stał się iskrą, która wywołała pożar na Wołyniu, doprowadzając tym samym do śmierci około 100 tysięcy ludzi. Dokument historyczny opublikowany 9 sierpnia 2020 r. przez W mroku historii, a zatem:
https://youtu.be/mXgeMvh…
Dla wyrobienia sobie jeszcze b. czytelnej opinii o tamtych czerwonych od łun nocy na Wołyniu, na Podolu, na całych Kresach, wysłuchaj i tej relacji Pani Józefy Bryg pt. „"Leżałam pod martwym ciałem matki, udawałam że nie żyję", naocznego świadka ludobójstwa. Rzeź wołyńska! Dokument filmowy opublikowany 11 listopada 2019 r. przez Satyrycznie Historycznie: https://youtu.be/CAcJXqv…
Zdjęcia archiwalne pochodzą ze zbiorów prywatnych Pani Józefy Bryg, Narodowego Archiwum Cyfrowego oraz profilu Palikrowy - Pole krwi.
Na szczęście udało mu się przedstawić pomysł samemu Andrzejowi Pityńskiemu, dlatego tak kontynuował: „Mój pomysł dotarł do mistrza Andrzeja Pityńskiego i kiedy był w Ulanowie, udało się zorganizować z nim spotkanie, na którym przedstawiłem swoją koncepcję. Mistrz ją zaakceptował i już nazajutrz przesłał mi szkice, jak usadowić pomnik w gruncie. [...] Geodeta nie mógł przystąpić do pracy, ponieważ granica z drogą S19 nie była jeszcze ustalona. Dopiero gdy stała się ona prawomocna, geodeta mógł podjąć czynności i wydzielić działki pod pomnik. [...] W międzyczasie utworzyłem Społeczny Komitet Budowy Pomnika oraz z ks. Tadeuszem Isakowiczem-Zaleskim i osobami, które zajmują się tematyką Kresową, powołaliśmy komitet honorowy. W piątek odbyła się konferencja, na której szerzej poinformowaliśmy o naszych zamiarze.”.
Po czym dzielny samorządowiec słusznie zwrócił uwagę na odradzający się na Ukrainie banderyzm: „Źle się dzieje, że na Ukrainie odradza się kult banderowców, OUN i UPA. Dotychczasowe działania, które miałyby temu zaradzić, nie przyniosły skutku. Wspomniane zjawisko cały czas się pogłębia i idzie w złym kierunku. [...] Mam taką ambicję, żeby stworzyć u nas ośrodek, który dokumentowałby losy mieszkańców Wołynia i Małopolski Wschodniej.”.
Cały wpis jest dostępny na stronie: https://www.radiomaryja…
11 lipca 1943 roku na blisko 100 polskich wsi na Wołyniu napadły bandy Ukraińskiej Powstańczej Armii (OUN-UPA), wsparte b. chętnie i masowo przez ukraińskie chłopstwo. Skordynowany atak na polskie osady uznaje się za symboliczną datę Rzezi Wołyńskiej. W wyniku ludobójstwa śmierć poniosło ok. 130 tys. Polaków. Wywiad opublikowany 5 Maja 2019 r. przez wSensie.tv: https://youtu.be/ouPUmd_…
Gorąco polecam zainteresowanym i ten krótki filmik, w którym Pani Ewa Siemaszko mówi otwarcie dlaczego Ukraińcy nie chcą stanąć w prawdzie w sprawie Wołynia. Opublikowany 11 lipca 2019 r. przez Cyntia Harasim: https://youtu.be/VJobuvy…