Ksiądz bohater. Franciszek Rogaszewski

K" Franciszek Rogaczewski – niezłomny działacz na rzecz polskości w Wolnym Mieście Gdańsku

Ksiądz Franciszek Rogaczewski to zasłużony dla Polonii Gdańskiej kapłan, przed II wojną światową organizator polskich parafii w Wolnym Mieście Gdańsku. Na terenie jednej z nich – parafii Chrystusa Króla, w uroczystości z udziałem prezesa IPN dr. Karola Nawrockiego, odsłonięto dziś tablicę ku czci niezłomnego duchownego.

– Gdy w końcu XIX w. ks. Rogaczewski przychodził na świat, Rzeczypospolitej nie było na mapach (…) wyznawanie wiary w Chrystusa i miłość do Polski wymagały ofiary, poświęcenia i głębokiej odwagi. Ksiądz Rogaczewski dawał tego dowód przez całe swoje życie – podkreślił prezes IPN.

Ksiądz Rogaczewski to patriota, niestrudzony społecznik i proboszcz kościoła pod wezwaniem Chrystusa Króla, pierwszej świątyni w Wolnym Mieście Gdańsku, wybudowanej w całości ze składek gdańskich Polaków. 

1 września 1939 r. kapłan został aresztowany przez Niemców na swojej plebanii, a następnie brutalnie pobity i uwięziony w Szkole Średniej dla Dziewcząt im. Wiktorii (Victoriaschule), zamienionej przez niemieckie władze na przejściowy obóz dla jeńców cywilnych. 2 września został przewieziony w pierwszym transporcie więźniów do niemieckiego obozu Stutthof, gdzie podobnie jak inni polscy księża, był traktowany ze szczególnym okrucieństwem. 

Kierowany do najbardziej uwłaczających i ciężkich prac, wraz z 21 innymi przedstawicielami Polaków z Wolnego Miasta Gdańska, został zamordowany 11 stycznia 1940 r. w lesie nieopodal obozu. Na krótko przed śmiercią, powiedział do jednego z więzionych księży: „Wiesz, czuję że zginę. Powiedz moim ukochanym wiernym w parafii Chrystusa Króla, że chętnie oddaję swe życie Pro Christo et Patria”.

– Nie możemy zapomnieć o ks. Franciszku Rogaczewskim. Za swoje przywiązanie do polskości zapłacił najwyższą cenę (…) Ks. Rogaczewski nigdy nie zwątpił, był pełen miłosierdzia nawet dla swoich oprawców, gotowy do cierpienia za wiarę i Ojczyznę – przypomniał prezes IPN.

– Ks. Rogaczewski jest symbolem polskiego trwania w Wolnym Mieście Gdańsku – podkreślił p.o. dyrektora Muzeum II Wojny Światowej dr hab. Grzegorz Berendt, apelując o pamięć o kapłanach, ale także innych ofiarach niemieckich zbrodni, którzy za przywiązanie do polskości zapłacili najwyższą cenę.

ℹ Ks. Franciszek Rogaczewski został beatyfikowany 13 czerwca 1999 r. przez papieża Jana Pawła II w grupie 108 błogosławionych męczenników z okresu II wojny światowej."

Muzeum II Wojny Światowej
Muzeum Stutthof/Stutthof Museum

Źródło : IPN