Witaj: Niezalogowany | LOGOWANIE | REJESTRACJA
Bohaterowie Rzeczypospolitej. Gen. Zygmunt Bogusz - Szyszko
Wysłane przez Tezeusz w 20-01-2025 [21:35]
GEN. ZYGMUNT BOHUSZ-SZYSZKO. ROCZNICA URODZIN. Gen dyw. Polskich Sił Zbrojnych. Był jednym z najbardziej utalentowanych dowódców polskich II wojny światowej. Najpierw dowodząc Samodzielną Brygadą Strzelców Podhalańskich, wsławił się w bitwie o Narwik, później jako dowódca 2. Korpusu Polskiego walczył pod Monte Cassino. Generalny Inspektor Sił Zbrojnych w latach 1976–1980.
****
Zygmunt Bohusz-Szyszko urodził się 19 stycznia 1893 r. Wychował się w rodzinie o tradycjach wojskowych i patriotycznych. Dzieciństwo i lata młodzieńcze spędził w rodzinnym Chełmie. W 1907 r jego ojciec pełniący służbę w garnizonie rosyjskim został przeniesiony do Irkucka, cała rodzina znalazła się w Rosji. Tam też Zygmunt uzyskał wykształcenie oficerskie, a potem służył w carskiej armii.
W 1911 r, po ukończeniu Korpusu Kadetów w Pskowie, wstąpił do wyższej szkoły oficerskiej w Moskwie. W 1913 r, jako dowódca plutonu, służył w rosyjskim 12 pułku grenadierów. Z pułkiem tym wyruszył w 1914 r na front, gdzie był czterokrotnie ranny.
Jesienią 1915 dostał się do niewoli austriackiej, z której zbiegł. Od listopada 1916 r służył w II Brygadzie Legionów Polskich. Po wyłamaniu się Brygady spod władzy austriackiej, w lutym 1918 r został internowany w obozie na Węgrzech.
Po 4 miesiącach został zwolniony i trafił do 1 pułku piechoty Polskiej Siły Zbrojnej (niem. Polnische Wehrmacht). Jako były oficer armii rosyjskiej zwolniony z obozu jeńców reskryptem Rady Regencyjnej z 25 października 1918 r został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego i mianowany na stopień porucznika.
Po I wojnie światowej wstąpił do Wojska Polskiego. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Od sierpnia 1939 r objął dowodzenie nad 16. Pomorską Dywizją Piechoty, z którą walczył podczas kampanii wrześniowej.
Doświadczenie w dowodzeniu, które w tym czasie zdobył Bohusz-Szyszko miało pomóc mu kilka lat później: najpierw w bitwie o Narwik, a potem pod Monte Cassino.
W odrodzonej Rzeczpospolitej, w 1921 r. został oficerem sztabu w 19. Dywizji Piechoty. W tym samym roku oddelegowano go na studia w Wyższej Szkole Wojennej, trwające do 1923 r. W międzyczasie uzyskał awans do stopnia majora w 1922 r.
Po ukończeniu studiów objął stanowisko dowódcze w Oddziale V Sztabu Generalnego, jednocześnie pozostając nadetatowym oficerem w 62. Pułku Piechoty.
W 1926 r. został oddelegowany do służby w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych jako I oficer sztabu. W 1928 r. otrzymał stopień podpułkownika. Dwa lata później awansował na inspektora armii.
W 1931 r. otrzymał przydział w Korpusie Ochrony Pogranicza na placówce „Głębokie” w północno-wschodniej części kraju, a od 1934 r. pełnił tam funkcję zastępcy dowódcy w randze pułkownika.
W sierpniu 1938 r. mianowano go dowódcą piechoty dywizyjnej w 1. Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie.
.
II WOJNA ŚWIATOWA
Tuż przed wybuchem II wojny światowej Zygmunt Bohusz-Szyszko otrzymał przydział w 16. Dywizji Piechoty w Grudziądzu. 2 września 1939 r. został dowódcą tej jednostki. Wziął udział w walkach w rejonie Grudziądza, następnie wycofał się ku centralnej części kraju.
Razem z dywizją w dniach 9–18 września 1939 r. wziął udział w bitwie nad Bzurą. Dowodzona przez niego jednostka poniosła bardzo duże straty. Została niemal w całości rozbita. Niewielka grupa żołnierzy przedostała się do Warszawy, gdzie broniła stolicy kraju przed atakującymi Niemcami. Po jej kapitulacji płk Zygmunt Bohusz-Szyszko uniknął niewoli.
.
SAMODZIELNA BRYGADA STRZELCÓW PODHALAŃSKICH
Poprzez Węgry przedostał się do Francji, gdzie wstąpił do odbudowującego się Wojska Polskiego. Na początku 1940 r. został mianowany dowódcą Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich.
Mimo że początkowo zakładano wykorzystanie jednostki w walkach w Finlandii, gdzie toczyła się wojna fińsko-sowiecka, ostatecznie zaniechano tego pomysłu. Skierowano ją do Norwegii zaatakowanej przez III Rzeszę.
W międzyczasie, w kwietniu 1940 r., Bohusz-Szyszko otrzymał awans do stopnia generała brygady. Prowadzona przez niego dywizja wzięła udział w bitwie o Narwik gdzie walczyła od maja do czerwca 1940 r.
Po zajęciu Norwegii przez Niemców dywizję odesłano do Francji. W czerwcu 1940 r. wzięła udział w obronie tego kraju, ponosząc jednocześnie spore straty. Jej resztki razem ze swym dowódcą zostały przetransportowane na wyspy brytyjskie.
Bohusz-Szyszko od września 1940 r. do sierpnia 1941 r. kierował Centralnym Obozem Wyszkoleniowym I Korpusu Polskiego w Crawford.
Po podpisaniu układu Sikorski–Majski, stanął na czele Polskiej Misji Wojskowej, formującej polskie jednostki na terenie Związku Sowieckiego. Później, do października 1942 r., był szefem sztabu Armii Polskiej w ZSRS.
Po ewakuowaniu polskich oddziałów do Iranu i do Palestyny został dowódcą 5. Kresowej Dywizji Piechoty. W czerwcu 1943 r. został zastępcą dowódcy całego 2. Korpusu Polskiego, gdzie ściśle współpracował z gen. Władysławem Andersem.
.
KAMPANIA WŁOSKA
Gen Bohusz-Szyszko wziął udział w kampanii włoskiej. Uczestniczył w walkach o Monte Cassino. Zajęto je dopiero w wyniku polskiego natarcia w maju 1944 r.
Walczył też pod Ankoną. W trakcie walk o Bolonię w 1945 r. pod nieobecność gen. Andersa, dowodził całością wojsk 2. Korpusu Polskiego. Za swoje zasługi na polach bitew otrzymał w tym samym roku awans do stopnia generała dywizji.
.
NA EMIGRACJI
Na emigracji początkowo służył w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia, a później zajął się pracą zarobkową. Osiadł w Londynie i prowadził punkt sprzedaży i naprawy porcelany.
Był związany z ruchem emigracyjnym. Nie zaniechał przy tym działalności patriotycznej. W latach 1976–1980, mimo podeszłego wieku, był głównym inspektorem Sił Zbrojnych na Zachodzie.
Brał czynny udział w polskim życiu emigracyjnym. Poświęcił się pracy publicystycznej i pisarstwu historycznemu, publikując wiele artykułów prasowych i prac.
Brał czynny udział w działalności kombatanckiej, starając się służyć pomocą weteranom wojny. W 1942 r wydał wspomnienia z kampanii wrześniowej 1939 ,,Wrześniowym szlakiem". W latach 1965–1966 był prezesem Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie.
ZMARŁ 20 CZERWCA 1982 r. w LONDYNIE. Zgodnie ze swoją wolą został pochowany na Wojskowym Cmentarzu na Powązkach w Warszawie.
.
ORDERY i ODZNACZENIA
Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 20
Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4489 (1922)
Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski 30 marca 1979
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski 11 listopada 1936
Krzyż Walecznych czterokrotnie
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami dwukrotnie
Złoty Krzyż Zasługi dwukrotnie: 7 sierpnia 1928 i 11 listopada 1938
Brązowy Medal za Długoletnią Służbę
Odznaka za Rany i Kontuzje (6 krotnie ranny)
Odznaka Pamiątkowa Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych 12 maja 1936
Krzyż Wojenny nr 100 (Norwegia)
Krzyż Wojenny za Męstwo Wojskowe (Włochy)
CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI
-------------------
https://www.facebook.com/share...
https://muzeum1939.pl/wojennid...