Bohaterowie Rzeczypospolitej. Wiesław Chrzanowski

WIESŁAW CHRZANOWSKI FOTOGRAF POWSTANIA WARSZAWSKIEGO. Por. Wiesław Chrzanowski „Wiesław” urodził się 4 grudnia 1920 w Sosnowcu. Ukończył warszawskie Gimnazjum im. Joachima Lelewela oraz Szkołę Podchorążych Rezerwy Saperów w Modlinie w stopniu podporucznika saperów. We wrześniu 1939 walczył w obronie Twierdzy Modlin. Od 1940 działał w konspiracji w Narodowej Organizacji Wojskowej, potem od 1943 w Armii Krajowej w batalionie NOW-AK „Antoni”, kompania „Aniela”.

Prowadził szkolenia w konspiracyjnej Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty. Podczas okupacji studiował w dwuletniej Państwowej Wyższej Szkole Technicznej – okupacyjnej Politechnice Warszawskiej, równolegle realizując program przedwojennej Politechniki na tajnych kompletach.
W Powstaniu Warszawskim pełnił obowiązki dowódcy 2 plutonu kompanii „Anna” Batalionu „Gustaw” Zgrupowania „Róg” na Starym Mieście, a po przejściu kanałami w Śródmieściu Północnym. Po upadku Powstania przebywał w niewoli jenieckiej w obozach w Fallingbostel Stalag XI B, Bergen-Belsen Oflag XI B/Z, Grossborn Oflag II D, Sandbostel Stalag X B i Lubece Oflag X C. Do Polski wrócił w listopadzie 1947, po ukończeniu studiów na Uniwersytecie Technicznym w Monachium (TUM).

, W 1948 r. został aresztowany za próbę utworzenia masowego ruchu katolicko-narodowego i "obalenia siłą ustroju Polski Ludowej". Skazany na 8 lat więzienia, karę odbywał w więzieniach we Wronkach i Rawiczu. Zwolniony po 6 latach, w roku 1956 został zrehabilitowany.

Choć ukończył studia i odbył aplikację adwokacką w 1960 r., przez ponad 20 lat kolejni ministrowie sprawiedliwości sprzeciwiali się wpisaniu go na listę adwokatów.
W tym okresie Chrzanowski pracował m.in. jako pomocnik radcy prawnego w spółdzielniach spożywców, następnie w Centralnym Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego oraz w Spółdzielczym Instytucie Badawczym.
Był członkiem zespołu informacyjnego przy prymasie Polski kard. Stefanie Wyszyńskim; od połowy lat 70. współpracował z tworzącą się opozycją polityczną.

W latach 1980-1981 był doradcą Komisji Krajowej NSZZ "Solidarność", był współautorem pierwszego projektu statutu NSZZ "Solidarność". Jako adwokat reprezentował "Solidarność" w postępowaniu rejestracyjnym.
W 1989 r. był współzałożycielem Zjednoczenia Chrześcijańsko-Narodowego i pierwszym prezesem tej partii, którą kierował przez pięć lat. Później został przewodniczącym Rady Naczelnej ugrupowania.
W 1991 r. w rządzie Jana Krzysztofa Bieleckiego został ministrem sprawiedliwości. W tym samym roku został wybrany do Sejmu z listy wyborczej Akcji Katolickiej. Był posłem na Sejm I kadencji i jego marszałkiem od listopada 1991 do października 1993.

Później, w latach 1997-2001, zasiadał w Senacie IV kadencji, wybrany z listy Akcji Wyborczej Solidarność. Przewodniczył m.in. komisji nadzwyczajnej ds. legislacji europejskiej.
W roku 1992 jego nazwisko znalazło się na tzw. ,,liście Macierewicza", która miała przedstawiać byłych tajnych współpracowników Służby Bezpieczeństwa. Zarzuty przeciwko Chrzanowskiemu nie potwierdziły się i w 2000 roku został prawomocnie uwolniony przez Sąd Lustracyjny z zarzutu, że był agentem SB.

Chrzanowski sam wystąpił do sądu o ustalenie, że nigdy nie był agentem służb specjalnych PRL. Po ogłoszeniu wyroku Sądu Lustracyjnego powiedział m.in., że była to dla niego życiowa sprawa oraz że warto było się poddać lustracji. W wywiadzie dla "Gazety Wyborczej" z marca 2000 r. Chrzanowski powiedział, że gdyby uznano, iż był agentem, byłoby to przekreślenie jego życia.
Prof. Chrzanowski był wieloletnim profesorem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i wykładowcą prawa. W 1982 r. rozpoczął pracę jako wykładowca na KUL, od 1987 r. jako profesor. W latach 1987-1990 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Prawa Kanonicznego.

Wiele razy podkreślał, że choć dokumenty Kościoła mówią wyraźnie, iż Kościół nie może wkraczać w bieżącą politykę, to "ma on prawo i obowiązek wyrażać oceny co do etyki postępowania życia publicznego".
Chrzanowski opowiadał się za jawnością w życiu publicznym. W 2007 r. mówił: "Przez ostatnich kilkanaście lat istniała w polskim życiu publicznym blokada co do mówienia o pewnych sprawach: rozliczenia przeszłości, lustracji, dekomunizacji, ujawnienia agentury".

W swoich wypowiedziach wielokrotnie apelował, aby etos "Solidarności" wpłynął na polskie życie parlamentarne. "Sejm i Senat z natury są terenem sporów. Ale chodzi o to, aby w sporach tych wszystkim przyświecała bezinteresowna troska o dobro wspólne, niezależnie od różnic w poglądach co do dróg do niego prowadzących" - powiedział prof. Chrzanowski w przemówieniu z okazji 25-tej rocznicy powstania.

W maju 2005 r. został odznaczony przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Orderem Orła Białego. W 2007 r. prezydent Lech Kaczyński powołał prof. Wiesława Chrzanowskiego do kapituły tego orderu.
Chrzanowski został również odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski (1993 r.). Był także Honorowym Obywatelem Warszawy oraz członkiem Komitetu Honorowego Obchodów 70. Rocznicy Wybuchu II Wojny Światowej.
Zmarł 29 kwietnia 2012 r. w Warszawie. Miał 89 lat. Pochowany został na warszawskich Powązkach.

CZEŚĆ JEGO PAMIĘCI.