Komu miała służyć umowa o bezwizowym ruchu z Obw. Kal.

Polityka Niemiec i niemieckiej UE jest jak na państwo poważne, które pomimo klęsk na przestrzeni historii, realizuje swoje strategiczne cele, którymi jest podział eurazjatyckiego obszaru od Atlantyku po Pacyfik na niemiecką i rosyjską strefę wpływów i powrót do linii podziału z paktu Ribbentrop - Mołotow, czyli włączenie dawnych Prus Wschodnich do niemieckiej strefy wpływów na tym obszarze.

Temu służyła polityka integracji Europy w ramach wspólnot europejskich, od EWWS, przez EWG do UE z bliskimi planami stworzenia do 2025 roku Federacji Europejskiej, co zapisano w umowie koalicyjnej rządu Olafa Scholza.
Aby stworzyć warunki do swobodniejszego kształtowania granic przyszłych landów FE, w UE prowadzona jest specyficzna polityka regionalna UE, w ramach której wspierane są działania na rzecz współpracy regionów położonych po dwóch stronach granic państw wchodzących w skład UE a także tych spoza UE takich jak np. Ukraina, Białoruś i właśnie Rosja a konkretnie Obwód Kaliningradzki, który Niemcy widzą w perspektywie jako część Niemiec, po ukształtowaniu niemiecko rosyjskiej EURAZJI i podziału stref wpływów.

Po zjednoczeniu Niemiec, UE/niemiecka UE prowadziła politykę współpracy z FR i dlatego zawarto z Rosją(z Ukrainą i Białorusią także) umowę o współpracy:

(...)
Umowa o partnerstwie i współpracy ustanawiająca partnerstwo między Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi a Federacją Rosyjską, Dziennik Urzędowy L 327 ,28/11/1997 P. 0001 – 0069
(...)

http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:JRLGfPgRXekJ:cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-06c09168-97ea-4a43-810d-cbe0d3319422/c/Zegota_Krzysztof_PG_tom_8.pdf+&cd=13&hl=pl&ct=clnk&gl=pl

https://pism.pl/upload/images/artykuly/legacy/files/15090.pdf

W tym duchu współpracy doprowadzono do zawarcia przez Polskę umów o małym bezwizowym ruchu granicznym pomiędzy Polską a Ukrainą, Białorusią i Obwodem Kaliningradzkim FR.
O ile umowy pomiędzy Polską a Ukrainą i Białorusią zawarto na podstawie zasad i w zgodzie z istniejącą unijną dyrektywą dotyczącą takich umów, to już dla potrzeby zawarcia umowy z Obwodem Kaliningradzkim FR, zmieniono zasady tej dyrektywy, by pasowały do zasięgu terytorialnego tylko tej umowy, czego wg dotychczasowych zasad unijnej dyrektywy osiągnąć się nie dawało.

Otóż postanowiono, że strefa bezwizowego małego ruchu granicznego pomiędzy Polską a Obwodem Kaliningradzkim FR będzie obejmować terytoria byłych Prus Wschodnich przyznanie Polsce po II WŚ, teren byłego Wolnego Miasta Gdańska i tzw. "Korytarza" jakiego domagał się Hitler od Polski w 1939 roku, mającego być lądowym łącznikiem pomiędzy III Rzeszą a Prusami Wschodnimi.

Dlatego obszar małego bezwizowego ruchu granicznego wg tej umowy sięgał od granicy z Obwodem Kalinigradzkim do powiatu puckiego, który przed 1939 rokiem był powiatem II RP graniczącym z III Rzeszą, co pokazuje mapa będąca ilustracją zasięgu terytorialnego z umowy zawartej w 2012 roku o małym bezwizowym ruchu granicznym:

Początek XXI wieku, kiedy to administracja G.W.Busha, rozpoczęła po wydarzeniach 9/11 w Nowym Jorku tzw. wojnę z terroryzmem, wtedy prezydent FR W.Putin jako pierwszy przywódca zagranicznego mocarstwa nuklearnego złożył kondolencje USA na ręce prezydenta G.W.Busha i zaoferował współpracę Rosji z USA w tej wojnie, co stworzyło sprzyjające warunki do spotkań pomiędzy obu politykami.
Po jednym ze spotkań G.W.Bush oświadczył, że "spojrzał Władimirowi głęboko w oczy i dostrzegł w nich szczerego demokratę".
Tak rozpoczętą politykę USA/Zachodu politolodzy nazwali polityką "przyciągania Rosji do Zachodu".

Niemcy poczuły wtedy, że nadszedł czas końca roli Niemiec jako pokonanego w II WŚ i rozpoczęcia odzyskiwania pozycji i roli Niemiec, odgrywanej na przestrzeni wieków w kolejnych odsłonach Rzeszy Niemieckiej. 
Ta atmosfera współpracy USA/Zachodu  z Rosją zachęciła Niemcy do podjęcia wysiłków w kierunku przyciągania Obwodu Kaliningradzkiego do ekonomicznej strefy wpływów UE/niemieckiej UE.

21 stycznia 2001 roku brytyjski The Telegraph opublikował taki tekst na ten temat:

https://www.telegraph.co.uk/ne...

Germany in secret talks with Russia to take back Konigsberg
(Tł. Google: Niemcy w tajnych rozmowach z Rosją o odbiciu Królewca)
21 stycznia 2001 • 12:00

NIEMCY podjęły tajną inicjatywę zdobycia dominacji gospodarczej nad dawną stolicą Prus Wschodnich, Królewcem, w zamian za umorzenie części 22 miliardów funtów długów Moskwy wobec Berlina.
Rosyjska enklawa bałtycka została zdobyta przez Armię Czerwoną i przemianowana na Kaliningrad w 1945 roku. Niemieccy urzędnicy potwierdzili w zeszłym tygodniu, że pomysł zawarcia umowy handlowej z Unią Europejską, propozycji, która skutecznie przywróciłaby terytorium w sferę wpływów Berlina, został „uniesiony”. podczas prywatnej wizyty kanclerza Gerharda Schrodera w Moskwie na początku tego miesiąca.

Pojawił się, gdy omawiał z prezydentem Władimirem Putinem sporną kwestię zadłużenia Rosji wobec Niemiec. W ramach umowy mającej na celu przekonanie Moskwy do przełamania impasu w zakresie spłat, Schroder zgodził się udzielić niemieckiej pomocy w zapewnieniu „umowy stowarzyszeniowej” między UE a ekonomicznie sparaliżowaną enklawą.
Moskwa dała jasno do zrozumienia, że jej słabnąca gospodarka oznacza, że nie jest w stanie spłacić całego zadłużenia wobec Berlina. Zamiast tego zaoferowała Niemcom udziały w rosyjskich spółkach – rozwój, który, jeśli zostanie w pełni zrealizowany, może dać Niemcom bezprecedensowy wpływ na rosyjską politykę gospodarczą.
Realizacja propozycji dla Kaliningradu uczyniłaby z Niemiec dominującego gracza gospodarczego w swojej dawnej bałtyckiej twierdzy, która do tej pory była uważana za nieodwołalnie sprowadzoną do Rosji.
Prusy Wschodnie ze stolicą w Królewcu zostały zdobyte przez Armię Czerwoną wiosną 1945 roku. Obszar, który jest wielkości Irlandii Północnej, leży na wybrzeżu Bałtyku, graniczy z Litwą i Polską i nie ma bezpośredniego dostępu do Rosji.
Wszelkie publiczne sugestie, że Niemcy mogą próbować odzyskać „Prusy Wschodnie”, nadal są politycznie i dyplomatycznie tabu, zwłaszcza że Niemcy oficjalnie ogłosiły rok 2001 „Rokiem Pruskim” i są zaangażowane w kompleksową ponowną ocenę byłego państwa niemieckiego, które zostało rozwiązane przez Zwycięzcy II wojny światowej w 1946 roku.
Kanclerz Schroder przekazał więc ideę umowy stowarzyszeniowej dla Kaliningradu obecnej szwedzkiej prezydencji w UE. Na niedawnym spotkaniu w Hanowerze zasugerował szwedzkiemu premierowi Goeranowi Perssonowi, że inicjatywę powinna promować Szwecja, a nie Niemcy.
Szwecja już zasygnalizowała, że chce uczynić Kaliningrad priorytetem podczas swojej prezydencji. Według doniesień, w zeszłym tygodniu pan Persson pozytywnie rozpatrzył inicjatywę Schrodera. „Pomysł będzie omawiany na następnym szczycie rosyjsko-niemieckim w kwietniu, a później na szczycie UE-Rosja w maju” – powiedział w zeszłym tygodniu rzecznik Niemiec.
Szwecja nie ma złudzeń co do pogarszających się warunków gospodarczych i społecznych w Kaliningradzie od rozpadu byłego Związku Radzieckiego i ich potencjału do wywołania niepokojów społecznych. Rosyjskie nadzieje na przekształcenie enklawy w „Hongkong Bałtyku” okazały się beznadziejnie optymistyczne.
Persson powiedział w wywiadzie z zeszłego tygodnia: „Obwód jest bardzo zanieczyszczony. Są choroby takie jak AIDS i gruźlica, a także odpady nuklearne. W Kaliningradzie można znaleźć prawie każdy problem, jaki można sobie wyobrazić”.

Szacuje się, że według ostatnich raportów UE około 30 procent miliona rosyjskich mieszkańców Kaliningradu żyje poniżej minimalnego poziomu egzystencji. Rozwój regionu uległ odwróceniu, odkąd rosyjski parlament ugiął się w 1993 roku przed wojskiem i odmówił otwarcia strategicznie ważnego obszaru na reformy gospodarcze.
Unia Europejska jest zaniepokojona trudnościami, jakie z pewnością pojawią się dla Kaliningradu w związku z rozszerzeniem Europy. Włączenie do Unii w ciągu najbliższej dekady jego bezpośrednich sąsiadów, Litwy i Polski, sprawi, że region zostanie skutecznie odcięty od zaplecza. Polska i Litwa będą nalegać na wizy od obywateli Kaliningradu chcących wjechać na ich terytorium.
Upadek Związku Radzieckiego na początku lat 90., który doprowadził do niepodległości Litwy, przekształcił Kaliningrad w bałtycką eksklawę, geograficznie oddzieloną od Rosji, ale nadal kontrolowaną przez Moskwę.

Dla Niemców Kaliningrad jest nadal ważny z emocjonalnego punktu widzenia. Zebrano niemiecką gotówkę na odbudowę zrujnowanej katedry w Królewcu, a tysiące Niemców każdego lata pielgrzymują do miasta, próbując na nowo odkryć swoje utracone korzenie.
Pomimo klęski polityki resetu USA/Zachód Rosja w 2013 roku, agresji Rosji na Ukrainę i okupacji Krymu i wschodnich obwodów Ukrainy: Ługańska i Doniecka, Niemcy/niemiecka UE dalej kontynuowała politykę współpracy z Rosją, czego  dowodem było kontynuowanie budowy gazociągu NS2, który wraz z wcześniej zbudowanym NS1, miał całkowicie uzależnić Niemcy i UE od Rosji.
Jeszcze tak niedawno, bo w 2021 roku, gdy Rosja przygotowywała się do agresji na Ukrainę, przeprowadzając "manewry" z Białorusią, będące pretekstem do koncentracji wojska przy granicach z Ukrainą , minister spraw zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow oświadczył we wtorek 17.08.2021 r., że jego kraj byłby zainteresowany wznowieniem przez Polskę małego ruchu granicznego z Obwodem Kaliningradzkim(umowy zawieszonej w 2016 roku przez rząd PIS/ZP pod pretekstem bezpieczeństwa w związku z wizytą papieża w Polsce/Krakowie), jak i podobnym porozumieniem pomiędzy Rosją i Litwą.

https://www.bankier.pl/wiadomosc/Lawrow-Rosja-za-wznowieniem-malego-ruchu-granicznego-miedzy-Polska-i-Kaliningradem-8171940.html