Polskie Termopile. Bitwa pod Zadwórzem

 17 sierpnia 1920 r w miała miejsce bitwa pod Zadwórzem. Heroiczna obrona Orląt Lwowskich przeszła do historii jako ,,Polskie Termopile". Młodzież z ochotniczego batalionu kpt. Bolesława Zajączkowskiego -zgrupowanie rotm Romana Abrahama, przeciwstawiła się przeważającym siłom bolszewickiej 1 Konnej Armii Siemiona Budionnego.

W pobliżu wsi Zadwórze 330 polskich ochotników przez kilkanaście godzin opóźniało podejście wojsk sowieckich do Lwowa. Polacy zdobyli po ciężkich walkach umocnione pobliskie wzgórze i śmiałą szarżą na bagnety zmusili baterię nieprzyjacielskiej artylerii do przerwania ostrzału i do wycofania się za wieś.Mimo ostrzeliwania przez artylerię i broń maszynową śmiertelny bój trwał 11 godzin. W tym czasie obrońcy odparli sześć szarż konnych. Batalion uległ dopiero po przybyciu nowych sił kawalerii bolszewickiej i po wyczerpaniu amunicji.

Orlęta lwowskie broniły się już tylko bagnetami, tocząc do wieczora krwawy bój. W nierównej walce poległo 318 polskich żołnierzy. Ostatni akt dramatu rozegrał się koło budki dróżnika kolejowego, gdzie bolszewicy zmasakrowali ostatnich 30 pozostałych przy życiu ochotników.Ponosząc wielkie straty, ostrzeliwani przez ciężką artylerię. Sowieci, rozwścieczeni oporem Orląt, rąbali ich szablami, rannych dobijali kolbami.
Zabitym odcinali głowy, ręce i nogi. Dowódca, kpt. Zajączkowski, popełnił samobójstwo, wraz z resztą ocalałych oficerów.Ciała pięciu poległych oficerów, które dało się zidentyfikować, zostały pochowane na cmentarzu Orląt we Lwowie.

Reszta bohaterów spoczęła na żołnierskim cmentarzu, w pobliżu usypanego na ich cześć kurhanu, gdzie umieszczono tablicę pamiątkową z napisem „Orlętom poległym w dniu 17 sierpnia 1920 r w walkach o całość ziem kresowych”.
Pod Zadwórzem zginął m.in. 19-letni Konstanty Zarugiewicz, polski Ormianin, uczeń 7 klasy, obrońca Lwowa 1918 r., Kawaler Krzyża Virtuti Militari i Krzyża Walecznych.

W 1925 r matka Konstantego, Jadwiga Zarugiewiczowa została poproszona, aby spośród ciał znalezionych na pobojowisku wskazać jedno, które przewieziono do Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie.
Opór ochotników pod Zadwórzem umożliwił innym oddziałom polskim wycofanie się i zajęcie pozycji obronnych pod Lwowem. Mała stacja kolejowa Zadwórze stała się symbolem bohaterskiej walki młodzieży lwowskiej. W okresie międzywojennym określana była jako „Polskie Termopile”.

CZEŚĆ I CHWAŁA BOHATEROM

Żródło :
https://pl.wikipedia.org/wiki/...
https://www.polskieradio.pl/39...
https://historykon.pl/17-sierp...