Kompleksy i błędy w polityce zagranicznej czyli BeKa x 4

Tak naprawdę nie znam odpowiedzi na pytanie czy polityka zagraniczna Bronisława Komorowskiego jest realizacją świadomego planu czy też wypadkową braku profesjonalizmu jego zaplecza i braku wizji jego samego, połączonej z rożnymi kompleksami (znajomość języków) okraszonymi brakiem wiary we własny naród i własne państwo. Niektórzy ludzie z naszego obozu mają gotową odpowiedź, że polityka międzynarodowa w wykonaniu Pałacu Namiestnikowskiego to przemyślane „granie” na Rosję, w odróżnieniu od „gry na Niemcy” Donalda Tuska. Jak to się jednak ma do tego, co mówią ci sami ludzie o wyraźnym przeorientowaniu się Komorowskiego na USA, co miało dokonać się w ostatnim czasie? Skądinąd pytanie, na ile jest to czasowa „zmiana wajchy”, a na ile stała, wynikająca z uznania, że to jednak Waszyngton, a nie Moskwa będzie w większym stopniu rozdawać karty w naszym regionie?

Wymienię kilka elementów, które oddają istotę polityki zagranicznej w wykonaniu „Pierwszego Obywatela” ‒ a może raczej brak tej polityki.

1. Nieznajomość tematyki, zagubienie. Jeżeli Bronisław Komorowski mówi o Norwegii jako członku Unii Europejskiej, to pokazuje to kompletny brak przygotowania do pełnienia funkcji prezydenta.

2. Brak ogłady i dyplomacji. Człowiek, który wyśmiewa urodę duńskich kobiet czy opowiada głodne kawałki osłupiałemu Obamie o „bigosowaniu”, o mężczyznach, którzy zostawiają swoje kobiety w domu i idą na polowanie może być, owszem, felietonistą, choć raczej podrzędnego pisemka satyrycznego. Powszechna niechęć, także prawicowych mediów europejskich, do trzykrotnego premiera Włoch Silvio Berlusconiego brała się nie tyle z tego, że był on „antylewicowy”, lecz z tego, że był po prostu przaśny oraz wypowiadał się i zachowywał trochę jak cham wpuszczony do salonu. Kontrowersyjne czy seksistowskie teksty mogą przynieść nawet chwilową popularność wyborczą, ale powagi na arenie międzynarodowej na pewno nie budują.

3. Nietrafione miłości. W polityce międzynarodowej nie dajmy się przywiązywać do niczego poza interesem własnego kraju. Rozumiem, że między prezydentami Polski i Ukrainy: Komorowskim i Janukowyczem była szczególna „chemia”, ale fakt, że obaj panowie spotkali się w sumie 29 razy (!) był przykładem „ulicy jednokierunkowej”: Uwiarygodniło to Wiktora Janukowycza, a ośmieszało, niestety, Polskę.

4. Tylko Wschód. Urzędujący prezydent zupełnie nie czuje Zachodu, stąd opłakana w skutkach wizyta u Obamy i nie przynoszące żadnych politycznych fruktów dla Polski relacje z Hollande'em. NATO też jest tylko od wielkiego dzwonu ‒ i to bez żadnej koncepcji, co zrobić z Paktem Północnoatlantyckim, który ‒ delikatnie mówiąc ‒ nie nadążą za rozwojem sytuacji międzynarodowej. Komorowski dobrze czuje się tylko na Wschodzie. Szeroko rozumianym. Tyle, że w praktyce jeździ tam, aby powiększyć statystykę podróży zagranicznych, ale są to przebiegi z „pustą taczką”. Na północnym Wschodzie po „miodowych miesiącach” z prezydent Litwy Dalią Grybauskaite nastąpił okres „epoki polodowcowej” – i to akurat wtedy, gdy jak najbliższe relacje Warszawy i Wilna w kontekście agresji Rosji na Ukrainę były szczególnie potrzebne. Na Kaukazie Gruzja i Azerbejdżan leżą w praktyce odłogiem, ale Komorowski był np. w Armenii, lecz jego wizyta tam (jedna oficjalna, jedna nieoficjalna, gdy jako p.o prezydenta miał tam międzylądowanie w drodze do Chin), a także rewizyta prezydenta Serża Sarkisjana w Warszawie w maju 2013 nie przełożyły się w żaden sposób na istotne zwiększenie naszych relacji ekonomicznych z tym krajem. Jednostronna miłość polityczna do eksprezydenta Wiktora Janukowycza objawiła się międzynarodową kompromitacją, gdy po Euro 2012 na szczyt krajów naszego regionu w Odessie Komorowski chciał jechać sam, mimo że cały Zachód już bojkotował „Janukę” ze względu na przetrzymywanie w więzieniu Tymoszenko.

Dla Komorowskiego polityka zagraniczna to w praktyce tabula rasa. Pod tym względem pasują do siebie z Tuskiem jak bracia syjamscy.

*felieton ukazał się w kwietniowym numerze „Nowego Państwa”