Dzisiaj odbyło się posiedzenie Zespołu Parlamentarnego TAK dla Rozwoju - CPK - Atom - Porty. Poniżej link do transmisji:
https://x.com/i/broadcasts/1rmGPyArvAMJN
Raport realizacji Programu CPK - link do pobrania pełnego tekstu poniżej
Raport realizacji programu CPK obejmuje okres od stycznia 2024 r. do czerwca 2025 r. Jest owocem pracy członków Stowarzyszenia Tak dla CPK.
https://www.takdlacpk.org/raport-realizacja-cpk-q2-25
Celem Stowarzyszenia Tak dla CPK jest wsparcie budowy Centralnego Portu
Komunikacyjnego. W tym celu monitorujemy postępy realizacji Programu CPK,
zapewniając przejrzystość działań inwestycyjnych i wydatkowania środków publicznych
oraz sprawujemy społeczną kontrolę działań spółki celowej Centralny Port
Komunikacyjny sp. z o.o. (dalej: „Spółka” lub „Spółka CPK”), władz publicznych i innych
inwestorów.
Z przykrością stwierdzamy, że istotna część wypowiedzi przedstawicieli władzy
publicznej w przedmiocie CPK jest niezgodna ze stanem rzeczywistym (na co
regularnie wykazują niezależne serwisy fact-checkingowe). Dlatego czujemy się
w obowiązku zapewnić opinii publicznej dostęp do najważniejszych informacji
o kierunku i postępach prac. W tym celu Stowarzyszenie przygotowało raport
podsumowujący realizację Programu CPK w okresie od powołania nowego
Pełnomocnika Rządu ds. CPK. Oto najważniejsze ustalenia.
• Pełnomocnik Rządu ds. CPK oraz Spółka CPK nie realizowali swoich
zobowiązań wynikających z ustawy o CPK oraz wydawanych na jej podstawie
dokumentów rządowych (Program Wieloletni CPK, Dokument Wdrażający).
Kierownictwo CPK nie realizowało nawet swoich własnych zapowiedzi (jak np.
zakończenie odbiorów projektu budowlanego do końca roku 2024). Spółka CPK
nie realizowała również celów deklarowanych w rocznym sprawozdaniu
składanym do Krajowego Rejestru Sądowego przyjętych przez nowy zarząd Spółki.
• Minister Infrastruktury, Pełnomocnik Rządu ds. CPK oraz Spółka CPK
podejmowali decyzje niezgodne z rozstrzygnięciami zawartymi w oficjalnych
dokumentach rządowych obowiązujących w dacie podejmowania tych decyzji.
Tak należy ocenić decyzję Ministra Infrastruktury o zatwierdzeniu planu
generalnego dla lotniska w Modlinie, decyzję Pełnomocnika Rządu ds. CPK
w sprawie podniesienia prędkości eksploatacyjnej do 320 km/godz. czy też
decyzję Spółki CPK o rezygnacji z udziału inwestora prywatnego w projekcie
lotniskowym na rzecz fikcyjnego wyboru spółki Polskie Porty Lotnicze S.A.
• Radykalne ograniczenie projektów kolejowych w nowym Programie Wieloletnim,
skutkujące przeszło dwukrotną redukcją (o 778 km) linii kolejowych, dla których
mają zostać wszczęte postępowania środowiskowe, jak również zapowiedź
ponownej oceny przydatności poszczególnych linii (w tym linii wpisanych na listę
europejskich korytarzy transportowych) naruszają zobowiązania
Rzeczypospolitej wynikające z prawa europejskiego, prowadzą do
ograniczenia obsługi średnich miast oraz upośledzają zdolności obronne
Polski7
• Jednocześnie niektóre decyzje o daleko idących skutkach gospodarczych
zawarte w nowym Programie Wieloletnim zostały podjęte bez jakiegokolwiek
uzasadnienia, czego przykładem jest wykreślenie z nowego Programu
Wieloletniego projektu zmierzającego do budowy sieci publicznych terminali
intermodalnych. Należy zgłosić wątpliwość, czy decyzja ta była oparta na
jakichkolwiek przesłankach merytorycznych.
• Podniesienie założonej prędkości eksploatacyjnej z 250 km/h do 350 km/h
powoduje skrajnie negatywne skutki społeczne oraz gospodarcze,
w szczególności ze względu na podwyższenie kosztów funkcjonowania systemu,
wykluczenie lub ograniczenie obsługi średnich miast, wzrost negatywnych
skutków środowiskowych (zużycie energii, oddziaływanie akustyczne). Powoduje
to również ograniczenie możliwości skorzystania z nowej infrastruktury przez
pociągi międzyregionalne, obniżenie przepustowości sieci, utratę możliwości
wykorzystania linii KDP dla transportu intermodalnego oraz wykluczenie polskich
producentów taboru z udziału w szansie rozwojowej, jaką jest wprowadzenie
do Polski systemu Kolei Dużych Prędkości. Niewielkie korzyści czasowe
uzyskiwane przez wybrane składy kolejowe nie uzasadniają – w ocenie
Stowarzyszenia – wprowadzanych negatywnych zmian (nie popartych zresztą
żadnymi dodatkowymi analizami).
• Niektóre z rozstrzygnięć podjętych w okresie objętym raportem budzą istotne
zastrzeżenia z punktu widzenia gospodarności wydatkowania środków
publicznych. Tak należy ocenić blisko półroczne wstrzymanie prac nad realizacją
programu CPK, rozbudowę lotniska Chopina, która nie ma możliwości zwrócenia
się przed otwarciem lotniska CPK, rozbudowę lotniska w Modlinie, jak również
dążenie do podwyższenia prędkości eksploatacyjnej na odcinku Warszawa – CPK
do 320 km/h (prędkości, która nie jest możliwa do osiągnięcia na tym odcinku).
• Zaniechania w zakresie organizacji procesu inwestycyjnego oraz administracyjnej
obsługi tego procesu doprowadziły do sytuacji, w której program CPK jest
opóźniony, a opóźnienie w jego realizacji narasta z każdym dniem.
W przypadku Podprogramu Lotniskowego opóźnienia narastają wraz
z opóźnianiem się złożenia wniosku o pozwolenie na budowę dla prac
terminalowych (co wynika z braku tytułu prawnego do nieruchomości oraz braku
odebranego projektu budowlanego). W przypadku Podprogramu Kolejowego
opóźnienia wynikają po części z wadliwego zarządzania (przykład: postępowanie
przetargowe dotyczące drążenia tunelu w Łodzi), po części z prób wdrożenia
nowych koncepcji forsowanych przez kierownictwo CPK, takich jak podniesienie
prędkości eksploatacyjnej8
Obecne kierownictwo CPK ukrywa jednocześnie informacje o skali
narastającego opóźnienia programu, odstępując od publikacji Dokumentu
Wdrażającego (dokumentu wykonawczego do Programu CPK) oraz utajniając
wszelkie informacje na temat obowiązującego harmonogramu prac.
W związku z powyższymi ustaleniami Stowarzyszenie Tak dla CPK wzywa do:
• niezwłocznej publikacji obowiązującego Dokumentu Wdrażającego oraz
harmonogramów bazowych Podprogramu Lotniskowego oraz Kolejowego;
• niezwłocznego podjęcia działań zmierzających do uzyskania prawa do
dysponowania gruntami na cele budowlane, w celu złożenia wniosku
o pozwolenie na budowę w stosunku do prac fundamentowych pod terminalem
CPK;
• rezygnacji z szeroko zakrojonej rozbudowy Lotniska Chopina oraz Lotniska
Warszawa Modlin oraz skorzystania z dopuszczonej w prawie europejskim
instytucji Administracyjnego Podziału Ruchu;
• wznowienia przygotowań dokumentacji projektowych dla linii położonych na sieci
TEN-T, przywrócenia prac zmierzających do objęcia postępowaniami
środowiskowymi na 778 km linii kolejowych, które zostały wykreślone z nowej
wersji Programu Wieloletniego CPK;
• przywrócenia prędkości eksploatacyjnej 250 km/h jako podstawowego
parametru sieci KDP w Polsce;
• przywrócenia projektu Sieci Terminali Intermodalnych, wykreślonego z obecnej
treści Programu Wieloletniego.
Szersze omówienie przedstawionych wyżej ustaleń oraz rekomendacji jest
przedstawione w dalszych częściach niniejszego raportu.
[...]
