Postrach Niemców i Sowietów , zacięty wróg konfidentów i donosicieli
30 listopada 1913 r we wsi Jabłonka w ówczesnym powiecie brzozowskim (podkarpacie ) ur. się Romuald Adam Rajs Od najmłodszych lat zmagał się z doświadczeniem wojny ,pierwsza zabrała mu ojca.
Ten młody człowiek mimo wielu trudności potrafił osiągnąć cel, ukończył Szkołę Podoficerską Piechoty dla Małoletnich w Koninie. Niemal do końca swoich dni nie zdejmował munduru .Służył i dowodził najsłynniejszymi jednostkami polskiej partyzantki .
Rajs Romuald ,,Bury"(1913-49) -dowódca III Wileńskiej Brygady Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, dowódca Szwadronu V Wileńskiej Brygady AK -świetny dowódca ,niesamowicie odważny człowiek ,intensywnie zwalczał kolaborantów. Walczył z MO,KBW oraz bezpieką .
30 grudnia 1949 r. w Białymstoku w więzieniu zostaje zamordowany kpt. Romuald Rajs ,,Bury". Pokazowy proces ,,Burego" przeprowadzono we wrześniu 48r. w sali kina ,,Ton" w Białymstoku Miejsce pochówku kapitana Rajsa nadal nie jest znane.
Po śmierci stał się obiektem wielu działań mających na celu przedstawienie go jako zbrodniarza mordującego niewinnych Białorusinów . Prawda wyglądała jednak zupełnie inaczej Kpt. Rajs starał się zapewnić akcji odwetowej jak najmniej krwawy charakter. Akcja była wymierzona w ludność skomunizowaną .Kpt. Rajs był jednym z najodważniejszych dowódców polowych w polskim ruchu partyzanckim . Prawdą jest też że utrzymywał żelazną dyscyplinę wśród swoich ludzi ,ale nigdy nie było w tym okrucieństwa. Nigdy też nie czerpał korzyści finansowych ze swojej pozycji w strukturach organizacji . Walczył bezlitośnie z wrogiem tak jak i inni oficerowie podziemia. Przypomnę ,że ,,Bury" to podwójny Kawaler Orderu Virtuti Militari to on przeprowadził partyzantów przez umocnione i silnie bronione przez Niemców Wilno . Dzięki swoim zdolnościom przywódczym uratował życie wielu partyzantów.
15 września 1995r. Sąd oczyścił ,,Burego " i należy to traktować jako oficjalne stanowisko PP ,a nie ciągle pluć .
Cześć i Chwała Bohaterom
Opracowanie
Agnieszka Nagrodzka
https://twitter.com/AgaNagrodzka/status/1476632681152720900