Niemcy kontra USA - narastający konflikt

Kanclerz Merkel ogłosiła, że nie należy ufać Ameryce. Nawołuje do zacieśnienia współpracy państw członkowskich Unii Europejskiej. Przez niemieckie gazety przetoczyła się fala artykułów atakujących w bardzo ostrym tonie Donalda Trumpa. Ofensywa polityczno medialna nie pozostawia wątpliwości, że stosunki polityczne Niemiec z USA stają się najgorsze od dziesięcioleci. Powodów jest wiele, te najważniejsze to po prostu radykalnie odmienne interesy i priorytety. Polska polityka zagraniczna będzie z powodu tego konfliktu miała wiele powodów do bólu głowy. Z jednej strony jesteśmy członkiem Unii Europejskiej, w której wiodącą rolę odgrywają Niemcy, z drugiej mamy swoje interesy, które wydają się bliższe amerykańskim. 

Poniżej lista głównych rozbieżności oraz próba odpowiedzi na pytanie co to oznacza dla Polski:

• Wydatki na obronność co najmniej 2% PKB.
  • USA: Stanowcze żądanie prezydenta Trumpa: wszystkie kraje NATO powinny przeznaczać na obroność nie mniej niż 2% PKB. Trump uważa, że obecnie skala wydatków z budżetu USA jest nieuczciwa wobec amerykańskich podatników. Z całą pewnością dodatkowy powód to możliwości zwiększenia eksportu amerykańskiej broni.
  • Niemcy: Obecnie wydatki na poziomie 1,2% PKB. Kanclerz Merkel rozważa zwiększenie do 2% w roku 2022. SPD jest zdecydowanie przeciw. Niemcy nie chcą angażować się w międzynarodowe konflikty, a niebezpieczeństwo ze strony Rosji uważają za niewielkie, przynajmniej dla siebie. Niemcy inwestują we współpracę gospodarczą z Rosją, tak aby konflikt militarny stał się nieopłacalny. Polska już wydaje 2% PKB na wojsko. Wobec zagrożenia ze wschodu, postulat amerykański zdecydowanie odpowiada naszym interesom obronnym.
  • Polska: Zagrożenie militarne ze strony Rosji jest może małe dla Niemiec, lecz dla Polski znajdującej się geograficznie bliżej Rosji - stosownie większe. 
• ​USA ma deficyt handlowy z Niemcami wynoszący 77 miliardów dolarów
  • USA: Trump grozi wprowadzeniem ceł na towary min. niemieckie sprzedawane w Ameryce.
  • Niemcy będą stanowczo sprzeciwiać się jakimkolwiek próbom dyskryminowania swoich wyrobów.
  • Polska: Polskie firmy są podwykonawcami niemieckich koncernów. Światowy eksport niemieckich produktów per saldo jest dla Polski korzystny.
• Ropa naftowa i gaz ziemny
  • USA: Plan Trumpa to powrót USA na światowe rynku handlu ropą i gazem, by stać się największym eksporterem. Potencjalnie milion nowych miejsc pracy i ogromne zyski. Lider technologii ropy i gazu z łupków.
  • Niemcy: Bliska współpraca z Rosją, którą może utrudnić plan amerykańskiej ekspansji eksportowej. Spowoduje on bowiem niskie ceny węglowodorów przez najbliższe dekady. Rosja ze zdewastowanymi dochodami z ropy i gazu przestanie być ogładalnym żródłem dochodu dla Niemiec.
  • Polsce zależy na niskich cenach węglowodorów z dwóch powodów: jesteśmy importerem oraz osłabienie pozycji Rosji.
• ​Gazy cieplarniane - traktat paryski
  • USA jest sceptyczne wobec porozumienia, uważając, że utrudni rozwój ich gospodarki.
  • Niemcy są światowym liderem w dziedzinie energii odnawialnej. Mają ogromne możliwości eksportu technologii oraz zarabiają na różnych "zielonych certyfikatach". Energia odnawialna to dla Niemiec przede wszystkim ogromny biznes.
  • Polska: Ochrona środowiska jest ważna, szczególnie gdy przypomnimy sobie coroczne problemu ze smogiem zimą. Problem w tym, że forsowany model przynosi głównie korzyści ekonomiczne dla Niemiec.
• ​"Uchodźcy" czyli zalew muzułmańskiej imigracji oraz terroryzm
  • USA: Administracja Trumpa nie ma bezpośredniego wpływu na decyzji zapadające w Unii Europejskiej, ale pośrednio sprzyja partiom prawicowym sprzeciwiającym się polityce otwartych drzwi.
  • Niemcy są głównym winowajcą fatalnej polityki otwarych drzwi oraz politycznej poprawności uniemożliwiającej radykalne działania aby zatrzymać rosnącą falę przemocy. 
  • Polska: do Polski nie dotarli "uchodźcy", ale będą trwały naciski na ich przyjęcie. Uległość może doprowadzić z biegiem lat do powstawania muzułmańskich gett, takich jakie są dziś w Niemczech, Francji i Szwecji. 
• ​Ideologia
  • USA: Administracja Trumpa nie zamierza ideologicznie wtrącać się do polityki wewnętrznej państw. 
  • Niemcy należą do najostrzejszych cenzorów polskiego rządu. Obawiają się, że PIS ograniczy ich wpływ na Polskę oraz może wprowadzić ustawodawstwo utrudniające, dziś pozbawiony barier, udział kapitału zagranicznego oraz uszczelni system podatkowy.
  • Polska: PIS rządzić będzie zapewne nie tylko do 2019, ale także drugą kadencję. Oznacza to jeszcze minimum 6 lat.

Nachalna medialna kampania uderzająca w Trumpa to przede wszystkim próba przekonania własnych wyborców, że Trump jest niedobry. Brak w niej pokazywania prawdziwych, jak najbardziej pragmatycznych powodów, skupia się za to na grze na emocjach. Można to zrozumieć, gdy reprezentowana jest niemiecka racja stanu. Tymczasem w Polsce nie brakuje gadających głów głoszących dokladnie to samo. Na ile świadomie ludzie ci reprezentują tu punkt widzenia oncego, choć z nami zaprzyjaźnionego kraju, a na ile są po prostu ideologicznie zaczadzeni, to zapewne indywidualna sprawa, różna dla każdego.

Niemcy realizują swoją strategię geopolityczną, nie ma sensu mieć do nich za to pretensji. Skala rozbieżności w celami administracji Donalda Trumpa jest tak potężna i dotycząca spraw fundamentalnych, iż drastyczne ochłodzenie stosunków Niemcy -USA wydaje się nieuniknione. Polityka rzadko bywa czarno biała, stąd wyzwanie dla polskiej polityki międzynarodowej. W których sprawach będziemy współpracowali bliżej z Niemcami, w których powinniśmy pójść na kompromis i co chcemy w zamian. Podobnie dot. USA. USA mogą widzieć Polskę jako kluczowego sojusznika w UE po Brexicie, czy Polska wie co chce za to uzyskać? Niemcy nie chcą zbyt bliskiej współpracy Polski z USA, czy Polska wie co chce dostać w zamian. 

Polityka zagraniczna prowadzona przez PO była skrajnie proniemiecka. To lekcja dla PISu, bo polityka skrajnie proamerykańska nie wydaje się być rozsądną alternatywą. Miejmy nadzieję, że ktoś się nad tym zastanawia. Poważnie zastanawia.