1. Po ostatniej wizycie Prezydenta Miedwiediewa w Polsce większość komentatorów oceniła, że w naszych stosunkach z Rosją nastąpiło wyraźnie ocieplenie. Wygląda na to,że to ocieplenie będzie nas jednak sporo kosztować.
Trudno wręcz wycenić koszty polityczne jakie ponosimy. Załamał się unijny program Partnerstwa Wschodniego, który tworzyliśmy z mozołem razem ze Szwecją i na realizację którego udało się nawet wytargować w budżecie UE ponad 0,5 mld zł Kraje nadbałtyckie już wprost formułują zastrzeżenia, że dobre relacje z nimi zostały złożone na ołtarzu poprawy naszych relacji z Rosją. O popieraniu prozachodnich aspiracji Ukrainy i Gruzji nawet nie wypada wspominać bo Rosja mogłaby się naprawdę zdenerwować.
2. Coraz bardziej jednak widać, że ponosimy również koszty ekonomiczne tego ocieplenia, a Rosjanie zaczynają się zachowywać zgodnie z powiedzeniem „daj palec , a wezmę i rękę”. Pierwszym sygnałem ponoszenia nie tylko kosztów politycznych ale także i ekonomicznych była nowa umowa gazowa z Rosją. Zgodziliśmy się na wszystkie żądania Rosjan, a wynegocjowane ceny jakie płacimy za gaz należą do najwyższych w Europie.
Co więcej tak zbliżyliśmy się w relacjach z Rosją, że interweniującą w sprawie tej umowy Komisję Europejską potraktowaliśmy jak intruza nie chcąc przez wiele tygodni udostępnić jej szczegółów zawartego kontraktu.
3. 4 lata temu płocki Orlen nabył od Litwinów rafinerię Możejki walcząc z ze znacznie silniejszymi rosyjskimi koncernami naftowymi. Było to możliwe w związku z politycznym porozumieniem rządu litewskiego i polskiego. Obydwa rządy bały się bowiem inwestorów rosyjskich i negatywnych skutków ich działań dla rynku paliw w obydwu krajach. Na zakup Możejek Orlen wydał 2,8 mld USD i dołożył kolejne 0,7 mld USD na modernizację tego zakładu i prawie natychmiast okazało się,że Rosjanie przestają dostarczać do zakładów ropę naftową swoim ropociągiem, który uległ awarii. Awarii nie udało się usunąć przez kolejne 4 lata, a ropę do Możejek Orlen dostarcza statkami ,a później koleją co znacząco podraża koszty wytwarzania.
W licznych kontaktach naszego Prezydenta i Premiera z ich odpowiednikami w Rosji nigdy sprawa przywrócenia dostaw ropy do Możejek nie została stanowczo postawiona. Nie przenieśliśmy tej sprawy na forum UE, która właśnie niedawno wyrażała zgodę na przystąpienie Rosji do Światowej Organizacji Handlu.
A WTO to przejrzyste procedury handlowe i nie stosowanie dyskryminacji w tych transakcjach. Kraj należący do tej organizacji nie może traktować parterów handlowych po uważaniu. Wygląda na to, że brakiem zdecydowanych działań w sprawie Możejek doprowadzimy do konieczności ich sprzedania właśnie któremuś z koncernów rosyjskich i to za znacznie niższą cenę niż sami zapłaciliśmy, o kosztach modernizacji nie wspominając.
4. Ba Rosjanie idą za ciosem. Prezydent Miedwiediew wyraził zainteresowanie nabyciem przez rosyjskie koncerny naftowe pakietu kontrolnego rafinerii Lotos, który rząd Tuska chce sprzedawać. Chodzi o 53% akcji jakie w tej spółce ma jeszcze Skarb Państwa ,choć firma ta kończy właśnie wart kilka miliardów złotych, ogromny program modernizacyjny, który podwoi jej zdolności przetwórcze.
Jeżeli Rosjanie nabędą Lotos z takimi możliwościami przetwórczymi to poważne kłopoty może mieć płocki Orlen,który przecież nie własnych zasobów ropy naftowej. Rosjanie stosując odpowiednią politykę cenową mogą spowodować bardzo trudne warunki konkurencji dla polskiej firmy.
Poprawa stosunków z Rosjanami to dobra rzecz, tyle tylko czy nie za dużo będzie to wszystko nas kosztowało?