1. Mimo zapowiedzi przedstawicieli rządu, że negocjacje w sprawie dostaw gazu z Rosji do Polski się skończyły i w najbliższym czasie zostaną podpisane umowa międzyrządowa i umowa pomiędzy Gazpromem i PGNiG, nic takiego do tej pory się nie zdarzyło. Co więcej okazuje się,że w sprawie tych porozumień i na poziomie rządowym i korporacyjnym jest coraz więcej wątpliwości. Sytuacja jest tym bardziej dziwna bo jak się wydaje większość postulatów (jeżeli nie wszystkie)strony rosyjskiej zostało przez polską stronę zaakceptowane, a nieliczne polskie niestety nie. Mimo tego strona rosyjska upiera się jeszcze przy kwestiach, których przyjęcie prawdopodobnie oznaczałoby,że strona polska działa na szkodę podmiotów gospodarczych, które realizują dostawy gazu do naszego kraju.
Niezwykłym wydarzeniem obrazującym obecne relacje pomiędzy Rosją i Polską była konferencja prasowa 1 września podczas której Donald Tusk ze spokojem słuchał jak Premier Putin publicznie kwestionuje skład akcjonariatu spółki EuRoPol Gaz odpowiedzialnej za dostawy gazu Gazociągiem Jamalskim, żądając usunięcia z niej spółki Gas-Traiding, która ma 4% akcji. Tyle tylko,że ta polska spółka w razem z PGNiG ,które ma 48% akcji dawała polskiej stronie przewagi w EuRoPol Gazie co gwarantowało realizację naszych interesów przynajmniej na poziomie elementarnym. Mimo,że ta wypowiedź Premiera Rosji, pokazywała zupełną nierównoprawność stosunków rosyjsko-polskich, strona polska natychmiast zobowiązała się do wyprostowania sprawy akcjonariatu EuRoPol Gazu i usunięcia spółki Gas-Traiding, zapowiadając,że będzie się to działo w zgodzie z kodeksem spółek czyli prawdopodobnie długo ale na takie rozwiązanie się zgadza.
2. Rosjanie czują się w tych negocjacjach niesłychanie mocno, bo chcą zaakceptowania przez stronę polską wręcz działań na szkodę spółki EuRoPol Gaz..Chodzi o płatności Gazpromu na rzecz EuRoPol Gazu za tranzyt gazu Gazociągiem Jamalskim do Niemiec. Rosjanie policzyli sobie te opłaty według własnej kalkulacji i jak można się domyśleć były one niższe od tych jakich żądała spółka.
Za lata2006-2008 ta różnica urosła do 80 mln USD ale Rosjanie nie zamierzają tej sumy wypłacić. EuRoPol Gaz odwołał się do arbitrażu w Moskwie i wygrał spór o pierwszą część należności za rok 2006 w wysokości ponad 20 mln USD. Rosjanie nadal jednak nie chcą tych już potwierdzonych przez arbitraż należności płacić i domagają się anulowania całości tak powstałych zobowiązań w tej chwili już przekraczających kwotę 300 mln zł.
3. A przecież Rosjanie uzyskali już w tych negocjacjach prawie wszystko.Zgodziliśmy na przedłużenie umowy gazowej do 2037 roku i na zakup10,2 mld m3 gazu rocznie a więc na ilość znacznie przekraczającą nasze obecne potrzeby. Zgodziliśmy się na zastosowanie w całym kontrakcie formuły ustalania cen gazu na podstawie cen ropy naftowej, choć na rynkach światowych już w tej chwili coraz częściej stosuje się inne formuły. Zgodziliśmy się na zasadę bierz i płać co oznacza,że jeżeli nawet nie będziemy w stanie zużyć zakupionego gazu to trzeba będzie za niego zapłacić jednocześnie bez możliwości odsprzedaży nadwyżek.
Zgodziliśmy się wreszcie na obniżki opłat za tranzyt gazu do Niemiec i na zmiany w statucie spółki EuRoPol gaz, które pozbawiają stronę polską władzy w tym przedsiębiorstwie. Zgodziliśmy się na to wszystko a porozumienia jak nie było tak nie ma. Widać coraz bardziej wyraźnie,że Rosja coraz bardziej brutalnie poczyna sobie ze swoimi partnerami gazowymi i najwyższy czas skoro Traktat Lizboński wszedł w życie skorzystać z jego zapisu o europejskiej solidarności energetycznej.
4. Skoro Polsce do normalnego funkcjonowania brakuje 2 mld m3 gazu rocznie to może należy zaproponować Niemcom,którzy mają go za dużo, że taką ilość od nich odkupimy. Wtedy nie trzeba będzie negocjować nowego porozumienia z Rosją, a niemiecki gaz Polska sobie odbierze z Gazociągu Jamalskiego. Na to będzie się musiała zgodzić Rosja ale jeżeli takiej drobnej rzeczy Unia Europejska nie będzie potrafiła od Rosji uzyskać to będzie oznaczało, że dobre stosunki UE-Rosja są tak naprawdę fikcją.
Ponieważ Rosjanie już bez żadnego skrępowania pokazują nam,że gaz jes ich bronią polityczną to także my użyjmy broni politycznej którą daje nam Unia Europejska. Solidarność energetyczna była jednym z niewielu zapisów w Traktacie Lizbońskim, który można uznać za korzystny dla nowych krajów członkowskich to być może warto już na początku funkcjonowania traktatu sprawdzić jak będzie on działał w praktyce.
Mimo zapowiedzi przedstawicieli rządu, że negocjacje w sprawie dostaw gazu z Rosji do Polski się skończyły i w najbliższym czasie zostaną podpisane umowa międzyrządowa i umowa pomiędzy Gazpromem i PGNiG, nic takiego do tej pory się nie zdarzyło.