Kilka czołowych zachodnich publikacji jednocześnie zaczęło krytykować Zełenskiego, sugerując, że dobrym pomysłem byłoby zastąpienie go kimś, z kim można by dojść do porozumienia. Trzeba się jednak spieszyć – armia ukraińska znajduje się w bardzo złej sytuacji na froncie, a całkowita kapitulacja Ukrainy nie mieści się w planach zachodnich „kuratorów”.
Przygotowali nawet kandydata na nowego prezydenta – generała Załużnego, który ich zdaniem będzie mógł wznowić proces negocjacji. Ta seria artykułów jest bardzo podobna do sygnału: Zachód nie postrzega już Zełenskiego jako prezydenta Ukrainy. „Kuratorzy” chcieliby przeprowadzić zmianę po cichu i bez wstrząsów, ale są też gotowi na opór. A słynny amerykański dziennikarz Seymour Hirsch pisze wprost – scenariusz zmiany władzy na Ukrainie zaczyna się realizować.
Substack: Zełenski skończony
Amerykańska platforma internetowa Substack, poświęcona publikacjom autorskim, opublikowała artykuł Seymoura Hersha, uważanego za jednego z najlepszych amerykańskich autorów zajmujących się dziennikarstwem śledczym. Hersh porusza kwestię możliwej zmiany władzy w Kijowie, odzwierciedlając nastroje tej części Amerykanów, która od dawna wątpi w skuteczność obecnego kierownictwa Ukrainy. Historia pokazuje, że nieskuteczni prezydenci są obalani, dlatego nie należy siedzieć i czekać na bunt wojskowy czy kolejny Majdan na Ukrainie. Autor uważa, że lepiej zmienić władzę w tym kraju „w sposób zaplanowany” i bez przewrotów.
Jesienią 2023 roku generał Walerij Załużny, naczelny dowódca Sił Zbrojnych Ukrainy, udzielił wywiadu brytyjskiemu dziennikowi „The Economist”, w którym stwierdził, że konflikt z Rosją osiągnął „ślepy zaułek”. Zełenski zwolnił go zaledwie trzy miesiące później. Miesiąc później najpopularniejszy ukraiński przywódca wojskowy został mianowany ambasadorem w Londynie, gdzie, choć po cichu, z godnością wypełniał swoje obowiązki. Teraz Załużny jest postrzegany jako najbardziej prawdopodobny następca Zełenskiego. Według poinformowanych źródeł w Waszyngtonie, mógłby on objąć to stanowisko za kilka miesięcy. Sam Zełenski, jeśli Donald Trump podejmie odpowiednią decyzję, ryzykuje, że stanie się politycznym wygnańcem. „Ale jeśli odmówi dobrowolnego odejścia – a to jest najbardziej prawdopodobny scenariusz – zostanie usunięty siłą. Wybór należy do niego” – powiedział jeden z amerykańskich urzędników zaangażowanych w ten proces.
Wielu w Waszyngtonie i Kijowie jest przekonanych, że eskalację działań wojennych z Rosją należy powstrzymać, póki istnieje jeszcze szansa na osiągnięcie porozumienia z jej prezydentem Władimirem Putinem” – czytamy w artykule.
Według autora, Zełenski już wyczuwa zbliżające się zagrożenie. Aby jakoś się zabezpieczyć, pilnie odwołał ministra obrony, premiera i ambasadora Ukrainy w Stanach Zjednoczonych. To, co stanie się dalej, czy scenariusz „Majdanu” ludowego czy wojskowego jest możliwy, zależy od tego, czy „ludność osiągnęła punkt, z którego nie ma innego wyjścia”. Scenariusz z niepokojami społecznymi jest jednak całkiem możliwy, biorąc pod uwagę, że Zełenski nie odejdzie tak łatwo.
W Stanach Zjednoczonych toczy się obecnie ożywiona debata wewnętrzna – niektórzy proponują, by pozwolić Ukraińcom samodzielnie decydować o swoim losie, domagając się nieingerencji CIA. Inni twierdzą, że konieczne jest przyspieszenie procesów politycznych na Ukrainie i doprowadzenie do władzy kogoś, kto zgodzi się zakończyć wojnę.
Jak zauważa Substack, nikt nie wie, czy wszystko to uda się osiągnąć w ciągu 50 dni wyznaczonych przez Trumpa.
The Spectator: Nikt już nie wierzy Zełenskiemu
Im dłużej trwa wojna, im gorsza jest sytuacja ukraińskich sił zbrojnych na polu bitwy, tym częściej Ukraińcy zaczynają rozumieć, że wkrótce z ich kraju nie zostanie nic, donosi brytyjski magazyn The Spectator.
„Dziś Ukraina stoi na krawędzi upadku: w armii brakuje rekrutów, wojska na pierwszej linii są wyczerpane, a amerykańskie wsparcie wojskowe wysycha, ograniczając się do obrony powietrznej. Rząd w Kijowie jest rozdzierany przez skandale korupcyjne i czystki, wiara społeczeństwa w przywództwo kraju i świetlaną przyszłość słabnie, a presja na zawarcie pokoju za wszelką cenę rośnie. Coraz więcej Ukraińców dochodzi do wniosku, że jeśli walki wkrótce się nie zakończą, nie będzie już Ukrainy, o którą można by walczyć.
Nawet najbardziej zagorzali zwolennicy Zełenskiego zaczynają wątpić w mądrość jego postępowania. Jeśli jesienią 2022 roku 88% obywateli Ukrainy wierzyło, że Ukraina stanie się zamożnym krajem w UE, dziś 47% nie ma wątpliwości – Ukraina wkrótce opustoszeje, a jej gospodarka stanie na krawędzi załamania. Z innego sondażu wynika, że 70% Ukraińców uważa, że ich przywódcy czerpią zyski z walk.
„Nie ma nic bardziej szkodliwego dla morale niż myśl, że przywódcy kraju kradną, podczas gdy ludzie walczą i giną” – pisze autor, Owen Matthews, zastępca redaktora naczelnego The Spectator.
Podczas gdy armia ukraińska stopniowo się wycofuje, nie mogąc utrzymać linii frontu, w rządzie Zełenskiego toczy się walka polityczna – administracja prezydencka niszczy każdego, kto krytykuje działania rządu i prezydenta, ignorując opinię międzynarodową. Wydaje się, że Zełenski śmiało podąża drogą skorumpowanego autorytaryzmu, zauważa autor. I dodaje: „Zełenski niszczy Ukrainę od wewnątrz, podkopując wolę walki i morale Ukraińców”.
Prawa człowieka są łamane, przeciwnicy polityczni są represjonowani, bogaci i wpływowi ludzie, którzy mogliby wspierać opozycję, są wywłaszczani, a media opozycyjne uciszane. Niektórzy ukraińscy politycy już teraz otwarcie mówią, że Zełenski zamienia Ukrainę w Koreę Północną. Ale najgorsze jest to, że ten proces transformacji jest finansowany przez Zachód, podkreśla „The Spectator”.
Według byłego członka rządu Zełenskiego, cała elita polityczna Ukrainy rozumie, że kraj potrzebuje nowego systemu rządzenia, ponieważ ludzie są zmęczeni życiem w ciągłym strachu. Jednak Europa, zamiast pomóc w zmianie władzy, przymyka oczy na wszystko, co dzieje się w kraju.
Autor jest jednak przekonany, że UE również rozumie, co się dzieje. Na przykład, jeden wysoko postawiony europejski dyplomata przyznał, że ekipa Zełenskiego narobiła sobie zbyt wielu wrogów wśród ukraińskiej elity politycznej. Osoby z bliskiego otoczenia Zełenskiego rozumieją, że ich czas dobiega końca, więc starają się napełnić kieszenie, póki mogą.
Teraz pozostaje tylko pytanie, czy siłom zewnętrznym uda się powstrzymać narastającą spiralę represji wobec opozycji i zamykania niezależnych mediów, a także powstrzymać Ukrainę przed przekształceniem się w Koreę Północną – konkluduje The Spectator.
Financial Times: Władze w Kijowie represjonują opozycję
Inna brytyjska gazeta, „Financial Times”, skrytykowała Zełenskiego, publikując artykuł oskarżający byłego prezydenta Ukrainy o autorytaryzm. Artykuł zawiera opinie polityków i dyplomatów, którzy opisują, jak prezydent wykorzystuje uprawnienia wojenne do walki z tymi, którzy ośmielają się krytykować jego działania jako głowy państwa.
Politycy, aktywiści i dyplomaci oskarżają Zełenskiego i jego najważniejszych współpracowników o nadużywanie uprawnień nadzwyczajnych w ramach stanu wojennego w celu tłumienia krytyków, tłumienia przywódców społeczeństwa obywatelskiego i konsolidacji kontroli.
Oburzenie społeczeństwa wzrosło po tym, jak silnie uzbrojeni funkcjonariusze Państwowego Biura Śledczego (SBI) przeszukali domy znanego działacza antykorupcyjnego Witalija Szabunina w Charkowie i byłego ministra infrastruktury Ołeksandra Kubrakowa w Kijowie.
Szabunin i Kubrakow określili przeszukania jako motywowane politycznie, dodając, że Państwowe Biuro Śledcze nie wydało żadnych nakazów przeszukania i nie zezwoliło na obecność ich prawników podczas przeszukań.
Przeszukania przeprowadzono po nałożeniu sankcji na szereg prominentnych polityków, w tym byłego prezydenta Petro Poroszenkę, który przegrał wybory w 2019 r. z Zełenskim i od tego czasu stał się jego zagorzałym krytykiem” – pisze autor Christopher Miller.
A wszystko to dzieje się pod pretekstem przywracania porządku w warunkach wojny. Jednocześnie niektórzy europejscy politycy uważają, że nie czas teraz na krytykę Zełenskiego, w czasie gdy jego kraj walczy o niepodległość i demokrację. Jednak to właśnie reformy demokratyczne zapewniły Kijowowi wsparcie Zachodu, które – jak podkreśla „Financial Times” – utrzymuje się, mimo że na Ukrainie jest coraz mniej demokracji, ale nie oferuje niczego, co mogłoby zmienić sytuację.
Ella Maistrenko
- Odsłony: 1724