Oto jeden z ostatnich rosyjskich dowcipów opowiedziany mi – po rosyjsku – przez byłego obywatela Związku Socjalistycznych Republik Sowieckich, obecnie parlamentarzystę Tadżykistanu ‒ niepodległego łabędzia, który wykluł się z brzydkiego, podległego kaczątka o nazwie Tadżycka SRS. Oto ów kawał: rosyjski oligarcha złapał złotą rybkę, wiadomo złota rybka wykupuje się trzema życzeniami. Znudzony Rosjanin, który i tak wszystko ma, macha ręką i mówi: „no, dobra, mam tylko jedno życzenie – żeby u mnie wszystko było”. Szast, prast, trzask i rybka mówi: „no, tak jak chciałeś, u Ciebie wszystko już było”. Gdyby ten dowcip opowiedział ktoś z Rosji, zostałby uznany za „antyoligarchiczny”. Jeżeli ktoś opowiada to z dawnej sowieckiej Azji, to ma jednak lekki posmak antyrosyjski. Prawdę mówiąc w oryginale brzmi lepiej niż w polskim tłumaczeniu.
Ale to nie koniec. Była jeszcze cała seria dowcipów, w mowie Puszkina, o złotej rybce. Na przykład taki, chyba filosemicki: złapał Żyd złotą rybkę ‒ i jak wiadomo trzy życzenia. Żyd mówi: „chciałbym mieć własną wyspę gdzieś na Oceanie Spokojnym i żeby na niej nigdy nie zachodziło słonce. Chciałbym też mieć dwa najnowsze Ferrari. I chciałbym jeszcze mieć tyle pieniędzy co wszyscy rosyjscy oligarchowie razem wzięci. I to byłoby moje pierwsze życzenie...”. Koniec.
Przywiozłem owe kawały z podróży. A podróże kształcą, zwłaszcza, gdy jedzie się do obszaru byłego Związku Sowieckiego. Choćby do Azji Środkowej. W tamtym regionie w niektórych krajach politycy mają swoje adresy mailowe na … rosyjskich domenach internetowych z charakterystycznym końcówką „ru” (do dziś przechowuję wizytówki z takimi właśnie adresami mailowymi wręczanymi przez polityków z Kirgistanu). Język rosyjski jest powszechnie znany wśród elit politycznych tych krajów, nierzadko wywodzące się z Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Byłem w regionie Azji postsowieckiej blisko 20 razy i nieraz na spotkaniach bilateralnych: „Unia Europejska ‒ jedna z dawnych republik Azji Centralnej” było tak, że przedstawiciel delegacji z Brukseli mówił po angielsku, a gospodarze po rosyjsku, choć według protokołu dyplomatycznego powinni na oficjalnych spotkaniach posługiwać językiem ojczystym. Młodzi już tej rosyjskiej „lingua franca” nie znają lub nie chcą jej używać, ale stary aktyw – jak najbardziej. Ale skoro jedni komunikują się po angielsku, a drudzy po rosyjsku, to potrzebny jest tłumacz i dlatego na takie spotkania nierzadko trafiają rodowici Rosjanie z biegłą znajomością mowy Szekspira.
Tak było i tym razem w Duszanbe, gdzie na troje zatrudnionych przez nas tłumaczy, dwóch było z Rosji, a trzecia z Litwy. Jeden z tych Rosjan mieszka w Luksemburgu, drugi natomiast w Moskwie. Ten z Wielkiego Księstwa Luksemburg ‒ spokojny, nie wadził nikomu. Człowiek spod Kremla ‒ dusza towarzystwa, pił i wznosił toasty. Patrząc na mnie badawczo powiedział, że w Moskwie jest taki oto toast: „za Was, za Nas, i za Specnaz...”. Gdy opowiedziałem ten toast posłowi z Łotwy, przedstawicielowi licznej tam rosyjskiej mniejszości, twarz mu jakoś dziwnie stężała. A przecież nie miałem żadnych niecnych intencji.
Co do dowcipów opowiadanych przez polityków, nigdy nie zapomnę jednego, który zrobił piorunujące, doprawdy, wrażenie. Opowiedział go polski polityk w Bundestagu. Rzecz miała miejsce pod koniec obiadu wydawanego na cześć delegacji polskiego parlamentu przez gospodarzy. Przy deserze ów pogodny poseł prawicy (tak, tak) poinformował, że w Polsce bardzo popularna jest seria kawałów, jak to przychodzi baba do lekarza. Niemcy zaśmiali się kurtuazyjnie. Jeden z tych dowcipów jest taki ‒ kontynuował były już zresztą ‒ poseł ‒ Przychodzi baba do lekarza i mówi „Heil Hitler!”. Niemcy zesztywnieli. Polityk z Polski mówił dalej w absolutnej ciszy. „Ależ, proszę pani, czasy się zmieniły”... „Czasy się zmieniły, ale Pan, Panie Sturmbannführer w ogóle nie”.
Obiad w Bundestagu skończył się błyskawicznie...
*tekst ukazał się w tygodniku "Wprost" (13.11.2017)
- Zaloguj lub zarejestruj się aby dodawać komentarze
- Odsłony: 1640