1.Wczoraj rząd przyjął projekt budżetu na 2010 rok z deficytem wynoszącym 52,2 mld zł a więc około 4% PKB. Rząd spodziewa się również,że deficyt sektora finansów publicznych wyniesie około 100 mld zł czyli prawie 8% PKB ale pod warunkiem ,że przychody z prywatyzacji nie będą mniejsze niż 28 mld zł. A więc dopiero realizacja programu wyprzedaży majątku narodowego na kwotę 36 mld zł w ciągu najbliższych 16miesięcy ( 8 mld zł jeszcze w tym roku i 28 mld zł w roku 2010)pozwoli na to aby deficyt finansów publicznych nie przekroczył 100mld zł w 2010 roku.
Sprawa konieczności osiągnięcia takich przychodów z prywatyzacji w 2010jest przedstawiana zarówno przez Premiera jak i Ministrów Finansów i Skarbu jako oczywistość ponieważ rozwiązuje problemy deficytu w2010 roku i daje możliwość nie podnoszenia podatków w roku wyborów prezydenckich. Dla urzędującego Premiera,który bardzo chce być Prezydentem jest to rozwiązanie bezcenne. Dlatego nie został odwołany Minister Skarbu,który taką prywatyzację przygotowuje i chce ją realizować.
Dla Polski wyprzedaż majątku na taką skalę w okresie dekoniunktury jest pomysłem fatalnym,co więcej własność sprzedaje się tylko raz. Zasadne jest więc pytanie co będziemy sprzedawali w roku 2011 ponieważ sytuacja budżetu także w tym roku będzie bardzo podobna do tej z roku 2010 (niski wzrost gospodarczy , niewiele wyższe niż w roku2010 wpływy podatkowe a więc w konsekwencji także wysoki deficyt).Nie ma na to pytanie nawet próby odpowiedzi, bo trzeba by przyznać,że na rok 2011 nie ma innego wyjścia tylko drastycznie podnieść podatki i to te pośrednie (VAT,akcyzę) bo one są najmniej dokuczliwe dla elektoratu Platformy Obywatelskiej
2.Ale,kto będzie teraz zajmował się rokiem 2011, skoro trzeba przygotować finansowanie deficytu na taką skalę a konsekwencji także znacznie wyższego długu publicznego.
W roku 2008 dług publiczny wyniósł 586 mld zł (44,8%PKB), w roku 2009 wyniesie on ok.680 mld zł (ok.50%PKB) a w roku 2010 ok 720 mld zł (ok.55%PKB).
To oznacza, że potrzeby pożyczkowe brutto (czyli kwota obligacji i bonów skarbowych,które trzeba wyemitować w roku 2010 aby obsłużyć tej wielkości dług ) wyniosą aż ok.204 mld zł czyli będą wyższe o około 40 mld zł od potrzeb tegorocznych. A więc resort finansów będzie musiał emitować obligacje i bony przeciętnie na 17 mld zł miesięcznie i ulokować je na rynku aby sfinansować deficyt finansów publicznych w roku 2010 i wykupić papiery wyemitowane wcześniej a których termin wykupu zapadnie także w tym roku.
Pożyczenie takich pieniędzy każdego miesiąca nie będzie zapewne łatwe i w związku z tym należy się spodziewać już w tym roku wzrostu oprocentowania obligacji skarbowych dwu i pięcioletnich o przynajmniej punkt procentowy co oznacza oczywiście wyraźny wzrost kosztów obsługi długu publicznego Ponieważ Skarb Państwa finansując dług publiczny lokuje dużą część papierów wartościowych na rynku krajowym to oznacza to,że konkuruje o pozyskanie kapitału z przedsiębiorcami. Banki szczególnie w warunkach kryzysu znacznie chętniej lokują swoje wolne środki finansowe w papierach skarbowych ze względu na pewność takiej lokaty a niechętnie pożyczają przedsiębiorcom bo takie kredyty są obarczone dużym ryzykiem.
Przy tak wysokich potrzebach pożyczkowych państwa może się więc okazać,że banki nie mają środków na zwiększanie akcji kredytowej dla przedsiębiorstw ponieważ na dużą skalę finansują dług publiczny. Gdyby tak się stało to wyjście polskiej gospodarki z kryzysu będzie jeszcze trudniejsze. Wzrost gospodarczy będzie miał charakter pełzający a powrót do wzrostów PKB rzędu 6-7% rocznie zajmie co najmniej kilka lat.
Ostatnie dwa lata zapaści w finansach publicznych mogą się więc przełożyć na spowolnienie wzrostu gospodarczego w Polsce przynajmniej przez najbliższe 5 lat co nie najlepiej wróży całej sferze społecznej ale także możliwościom rozwojowym naszego kraju.
Wczoraj rząd przyjął projekt budżetu na 2010 rok z deficytem wynoszącym 52,2 mld zł a więc około 4% PKB.