Po co wymyślono ropę z łupków

Gdy wprowadzano i rozkręcano wydobycie ropy z łupków w mediach zaczęły się kotłować różne teorie. Jedni widzieli w tej technologii szansę na własną ropę, uniezależnienie się od wielkich dostawców typu Rosja czy Arabowie. Inni z kolei podkreślali zniszczenia ekologiczne do jakich prowadzi, przy czym oczywiście byli oskarżani (zwłaszcza tu w Polsce) o bycie agentami Rosji. No bo przecież dla wielu Rosja jest swoistą idee fixe, która sprawia że nasze lokalne problemy przenosi się w wymiar ogólnoświatowy. Jednak świat to nie tylko Rosja i kontrolowany przez nią kacykowy rząd Polski. W istocie Polska została już dawno zdegradowana w polityce międzynarodowej do roli takiej Rumunii by daleko nie szukać.
Mało kogo już interesuje nasz kraj i dlatego istroty łupków należy szukać zupełnie gdzie indziej. W globalnym a nie naszym podwórkowym wymiarze.
Po burzliwym w najróżniejsze wydarzenia roku 2014 można chyba już dojść do czego były potrzebne łupki. Wyjaśniło się kilka rzeczy. Przede wszystkim to że pozyskiwanie ropy z łupków jest opłacalne tylko wtedy gdy ropa jest droga. Istnieje wiele teorii na temat tego jaka jest granica opłacalności. Dużo zależy od lokalnych uwarunkowań. Np. podatków, licencji, kosztów nabycia ziemi itp. Ale też są koszty stałe związane z samą technologią, która wymaga ciągłych inwestycji. Bo największy problem leży w bardzo niskiej efektywności pojedynczej instalacji, studni wydobywczej. Rzecz w tym że po pierwszym roku, wydajności takiej studni spada o ok 60-70%! W kolejnym roku znów się obniża. Po trzech latach wydobywamy jakieś 15-20% tego co w pierwszym roku i na takim powoli już później obniżającym się poziomie pracuje dany odwiert.
To powoduje że by utrzymać wysokie wydobycie niezbędna jest ciągła budowa nowych odwiertów co nakręca koszty. Jest to przeciwieństwo klasycznego wydobycia. W Arabii Sudyjskiej czy Libii po początkowej inwestycji niektóre odwierty pracują nieprzerwanie już kilkadziesiąt lat! Podobno w Libii koszt wydobycia jednej baryłki ropy oscyluje wokół 1 dolara. A jaki jest koszt wydobycia baryłki ropy z łupków? Przynajmniej kilkadziesiat dolarów. Tak jak wspomniałem wiele zależy od lokalnych uwarunkowań ale wygląda na to że łupki są opłacalne tylko wtedy gdy rynkowa cena baryłki przekracza 80-100$.
Takie właśnie ceny były niedawno standardem i na tej bazie rozpoczęła się rewolucja łupkowa. Firmy łupkowe (i pewne inne siły) wykreowały w mediach odpowiedni wizerunek łupków. Przedstawiły  je jako technologię przyszłości w świecie coraz droższej ropy. To wszystko z zbiegło się z nieustanie rosnącą giełdą. Firmy łupkowe na bazie tej reklamy bardzo łatwo pozyskiwały na giełdzie środki na budowę odwiertów. Pieniądze były łatwe, zyski też były więc wszystko zaczęło się coraz bardziej nakręcać. Powstał klasyczny boom na łupki.
Nie byłby on jednak możliwy gdyby nie wysokie ceny ropy oraz wielka ilość łatwego pieniądza (także dzięki polityce FED) do lokowania w rentowne inwestycje. Firmy łupkowe wydawały się w sam raz. Akcje szybko rosły, były też wypuszczane obligacje. Firmy łupkowe miały nieustanny dopływ pieniędzy na kolejne odwierty, ciągłe zwiększanie wydobycia i zysków. Co ciekawe nic nie wskazywało na zmiany. Przeciwnie! Rosja-Ukraina. ISIS. Libia. Wszystkie te konflikty sugerowały że ropa tanieć nie będzie i nic tylko inwestować we wszelkie firmy związane z wydobyciem ropy.
A jednak! Ni stąd ni z owąd ceny zaczęły dość gwałtownie spadać. Nagle jakoś okazało się, jak to mówią w mediach, że podaż wyraźnie przewyższa popyt. Arabia Sudyjska oświadczyła że nie zamierza (tak jak to często w przeszłości czyniła) obniżać wydobycia i że nie straszna jest jej cena za baryłkę w wysokości 40$ czy nawet jak później oświadczono 20$. Dodała jednocześnie że nie chodzi w tym ani o uderzenie w Rosję, ani o uderzenie w łupki. Ot tak po prostu. Takie życie. Będą produkować na maksa bo to jest fajne.
Jednak Arabski minister od ropy nie dodał że mimo że np. w Iraku czy Libii fajnie nie jest to mimo to i tam odwierty ładnie pracują a w Libii udało się zwiększyć wydobycie do poziomu z czasów Kadafiiego. Nie dodał że że terroryści z ISIS czy Libii muszą sprzedawać ropę po niskich cenach by utrzymać przy życiu swoje lokalne satrapie.
Arabski minister nie dodał także że to co się dzieje w Libii czy Iraku jest pod ścisłą kontrolą USA, które doprowadziły do takiej a nie innej sytuacji w tamtych regionach. No i że sama Arabia Saudyjska jest absolutnie kluczowym sojusznikiem USA i aktywnie je wspiera w każdej sprawie dotyczącej świata arabskiego.
Gdyby USA wyraziły odpowiednie życzenie to Arabia z pewnością nie miałaby problemów z obniżeniem wydobycia i podniesienia ceny ropy. Gdyby USA podjęły pewnie niewnne kroki polegające np. na bombarodwaniu instalacji w Iraku czy Libii to także miałoby swój skutek.
Ale nie. Zamiast tego USA podjęły inną grę. Kilka lat temu. Rozkręciły rynek ropy z łupków. Dołożyły swoją kluczową cegiełkę, dzięki której nie byłba możliwa ta "nadmierna podaż".
W tym biznesie, w którym można zapanować nad wydobyciem ropy z krajów ogarniętych anarchią nie ma sentymentów ani przypadków. Wszyscy musieli sobie świetnie zdawać sprawę ze słabości technologii łupkowej. Że wystarczyć może niewiele by cena ropy spadła poniżej opłacalności wydobycia. Jednak z pełną premedytacją postawiono na rozkręcenie tego przemysłu. Po to właśnie by doprowadzić do "nadmiernej podaży" i spadku cen ropy. USA w obecnej chwili zadają brutalny cios łupkom. Cios, którego mogliby uniknąć. Gdyby tylko chcieli. Gdyby tylko szepnęli odpowiednie słówka Arabii Saudyjskiej czy rebeliantom z ISIS czy Libii.
Najwyraźniej jest jakiś cel na tyle istotny że warto było rzucić te miliardy dolarów w nierentowne łupki. Ale co znaczą dla USA te miliardy, które przecież FED codziennie rzuca na rynek? Praktycznie nic.
Ale cena ropy jest kluczowa dla gospodarki świata. A zwłaszcza np. dla Rosji, Wenezueli czy Iranu. Czy jednak tylko o te kraje chodzi? A może o coś jeszcze innego? Ciekawszego, do czego Rosja jest tylko pretekstem. Tak jak pretekstem była w 2008r. w konflikcie z Gruzją, który zapoczątkował wielki krach, który tak naprawdę zbytnio Rosji nie zaszkodził choć takiego szumu było wiele.
Wkrótce zapewne się dowiemy na czym polega właściwa rozgrywka. Jednak jedno zdaje się być pewne. Łupki były tylko narzędziem. Nie są rzeczywistą technologią potrzebną komukolwiek do szczęścia. Zwłaszcza Polsce.
Jeśli już mamy na wydawać te miliardy dolarów. To lepiej zainwestować je np. w polski węgiel i polskie firmy a nie zagraniczne koncerny, które poza iluzją niezależności od ropy niczego nam nie dadzą. Bo jak widać Polska jest uzależniona od potężniejszych sił niż rosyjska ropa. A ta będzie nas płynąć niezależnie od bardzo kosztownych łupków.