Kto Nam „zwędził” polską szynkę? Przeminęło z dymem? Cz.III

Kto Nam „zwędził”  polską szynkę?  Przeminęło z dymem? Cz.III

1. Obowiązkowa terminologia prawna  dotycząca żywności/środków spożywczych w  bardzo dużym skrócie.
Zgodnie z Ustawą z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. 2006 nr 171 poz. 1225, z późn. zm.) oraz z Rozporządzeniem (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, str. 1—24 , z późn. zm.).

  • ​Żywność (środek spożywczy) -  to każda substancja lub produkt w rozumieniu art. 2 rozporządzenia nr 178/2002. Produkty niespełniające wymagań prawa żywnościowego nie mogą być oznakowane i wprowadzane do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jako żywność.  Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności.(Dz.U. L 31 z 1.2.2002, str. 1—24 , z późn. zm.) 

Najbardziej podoba mi się następujący zapis w Preambule tego  Rozporządzenia:

„(..) 19) Uważa się, że naukowa ocena ryzyka nie może, w pewnych przypadkach, samodzielnie dostarczyć wszystkich informacji, na których należy opierać decyzję w zakresie zarządzania ryzykiem oraz, że inne czynniki związane z rozpatrywaną sprawą powinny być brane pod uwagę w sposób prawnie uzasadniony, łącznie z czynnikami społecznymi, gospodarczymi, związanymi z tradycją, etycznymi i środowiskowymi oraz możliwością ich kontroli.”

Żródło:
http://eur-lex.europa.eu/Notic...
http://eur-lex.europa.eu/LexUr...
 
Czytamy dalej Art. 2 Rozporządzenia 178/2002, który  stwierdza, co następuje:

Definicja „żywności”
 
Do celów niniejszego rozporządzenia „żywność” (lub „środek spożywczy”) oznacza jakiekolwiek substancje lub produkty, przetworzone, częściowo przetworzone lub nieprzetworzone, przeznaczone do spożycia przez ludzi lub, których spożycia przez ludzi można się spodziewać.
 
„Środek spożywczy” obejmuje napoje, gumę do żucia i wszelkie substancje, łącznie z wodą, świadomie dodane do żywności podczas jej wytwarzania, przygotowania lub obróbki. Definicja ta obejmuje wodę zgodną z normami określonymi zgodnie z art. 6 dyrektywy 98/83/WE i bez uszczerbku dla wymogów dyrektyw 80/778/EWG i 98/83/WE.
 
„Środek spożywczy” nie obejmuje:
 
a) pasz;
b) zwierząt żywych, chyba że mają być one wprowadzone na rynek do spożycia przez ludzi;
c) roślin przed dokonaniem zbiorów;
d) produktów leczniczych w rozumieniu dyrektyw Rady 65/65/EWG (1) i 92/73/EWG ;
e) kosmetyków w rozumieniu dyrektywy Rady 76/768/EWG;
f) tytoniu i wyrobów tytoniowych w rozumieniu dyrektywy Rady 89/622/EWG ;
g) narkotyków lub substancji psychotropowych w rozumieniu Jedynej konwencji o środkach odurzających z 1961 r. oraz Konwencji o substancjach psychotropowych z 1971 r.;
h) pozostałości i kontaminantów.

  • Bezpieczeństwo żywności – ogół warunków, które muszą być spełniane, dotyczących w szczególności: 

- stosowanych substancji dodatkowych i aromatów,
- poziomów substancji zanieczyszczających,
- pozostałości pestycydów,
- warunków napromieniania żywności,
- cech organoleptycznych,
i działań, które muszą być podejmowane na wszystkich etapach produkcji lub obrotu żywnością,
w celu zapewnienia zdrowia i życia człowieka.

  • Prawo żywnościowe  -  prawo żywnościowe w rozumieniu art. 3 pkt 1 rozporządzenia nr 178/2002,Patrz  Rozporządzenie  nr 178/2002 Art. 3 pkt 1, „oznacza przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne regulujące sprawy żywności w ogólności, a ich bezpieczeństwo w szczególności, zarówno na poziomie Wspólnoty, jak i na poziomie krajowym; definicja ta obejmuje wszystkie etapy produkcji, przetwarzania i dystrybucji żywności oraz paszy produkowanej dla zwierząt hodowlanych lub używanej do żywienia zwierząt hodowlanych.

2. Wcześniej już napisałem, że jak nie zapomnę, to postaram się sprawdzić, w miarę moich możliwości,  skąd się wziął ten „straszny” dla polskiego przemysłu mięsnego  przepis unijny, dotyczący norm zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w  środkach spożywczych. I kto,  i dlaczego, nie zauważył go  w 2011 r.?

Przypomnę,  że chodzi  o Rozporządzenie  Komisji  (UE) nr  835/2011 z dnia 19 sierpnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 odnośnie do najwyższych dopuszczalnych poziomów wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środkach spożywczych (Dz.U. L 215 z 20.8.2011, str. 4-8). 
http://eur-lex.europa.eu/LexUr...
 
To rozporządzenie było  siódmym w kolejności  rozporządzeniem zmieniającym, których wszystkich  razem doliczyłem się 12 (słownie: dwanaście).

Jak już wiemy,  rozporządzeniem zmienianym jest  Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r., ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (Dz.U. L 364z 20.12.2006 z późn.zm.).

Wersja ogłoszona. Źródło:
http://eur-lex.europa.eu/LexUr...

Ostatnia wersja skonsolidowana -   z   03.12.2012 r. Źródło:
http://eur-lex.europa.eu/LexUr...

Czytając załącznik Rozporządzenia Komisji nr 835/2011,  czy też Sekcję nr 6 załącznika wersji skonsolidowanej z 03.12.2012 r. Rozporządzenia Komisji nr 1881/2006 dowiemy się, że  od 1.09.2014, wprowadzony zostanie  niższy  próg dla zawartości  benzo(a)piranu, z   5,0 mikrogramów/kg na 2,0.  

Przepis ten został wydany już prawie 3 lata temu.! Jak widzę, to  obecny Rząd/Ministerstwo Zdrowia/Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi   pracują razem w systemie/cyklu  3  letnim.

I praktycznie, wszyscy dyskutują  teraz tylko o jednej cyfrze 2,0 w przypadku „mięsa wędzonego i produktów mięsnych wędzonych”. Zabrano nam piątkę, a dano dwójkę!  Widocznie „zasłużyliśmy” na to! Zajrzyjmy zatem  do owej  Sekcji  nr 6 załącznika, a dowiemy się, że tych ograniczeń wejdzie trochę więcej, niż myślimy,  ale o tym już  nie mówi się wcale.
 
3. W dniu 25 sierpnia 2006 r. zostaje uchwalona Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia Dz.U. 2006 nr 171 poz. 1225. Tekst ogłoszony. Data wejścia w życie 28.10.2006 r.

Źródło: http://isap.sejm.gov.pl/Detail...

Sejm RP,  zatem zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej przyjął ustawę o bezpieczeństwie żywności i żywienia, która wykonała  w zakresie swojej regulacji wiele rozporządzeń Wspólnoty Europejskiej oraz  transpozycji wielu dyrektyw WE.

W tekście ogłoszonym (opracowanym na podstawie Dz.U. z 2006 r. Nr 171, poz. 1225), przeczytamy, m.in., że ustawa wykonuje także  te rozporządzenia,  które  dotyczą  tematów takich jak:  kryteria mikrobiologiczne dotyczące środków spożywczych i  najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych.

Zatem ustawa   wykonała  m.in.  obowiązujące wtedy   Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z dnia 8 marca 2001 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (Dz.Urz. WE L 77 z 16.03.2001, str. 1, z późn. zm.).

Ostatnia wersja skonsolidowana przed uchyleniem. Źródło:
http://eur-lex.europa.eu/LexUr...
 
Przy okazji wymieniam  także inne rozporządzenie, które jest w tym miejscu bardzo ważne tj.  Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych (Dz.Urz. UE L 338 z 22.12.2005, str.1, z późn. zm.), a które obowiązuje do dzisiaj i jeszcze o którym, na pewno usłyszymy.
 
Tekst skonsolidowany. Źródło:
http://eur-lex.europa.eu/LexUr...
 
4. W dniu 19.12.2006 r. Komisja Europejska niestety uchyliła  Rozporządzenie Komisji (WE) nr 466/2001 z dnia 8 marca 2001 r., które  zostało zastąpione przez  Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (Dz.U. L 364 z 20.12.2006, str. 5-24.,  z późn. zm.), które obowiązuje do dzisiaj (Data wejścia w życie: 09/01/2007; Wejście w życie Data publikacji. + 20 Patrz Art. 12 data wejścia w życie: 01/03/2007; Wdrożenie Patrz Art. 12).
 
Rozporządzenie zostało zmienione do tej pory przez:
 
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1126/2007 z dnia 28 września 2007 r. Dz.U. L 255 14  z 29.9.2007,
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 565/2008 z dnia 18 czerwca 2008 r. Dz.U. L 160 20  z 19.6.2008,
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 629/2008 z dnia 2 lipca 2008 r. Dz.U. L 173 6  z 3.7.2008,
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 105/2010 z dnia 5 lutego 2010 r.  Dz.U. L 35 7  z 6.2.2010,
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 165/2010 z dnia 26 lutego 2010 r. Dz.U.  L 50 8  z 27.2.2010,
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 420/2011 z dnia 29 kwietnia 2011 r. Dz.U. L 111 3 z  30.4.2011,
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 835/2011 z dnia 19 sierpnia 2011 r. Dz.U.  L 215 4 z 20.8.2011,
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1258/2011 z dnia 2 grudnia 2011 r.  Dz.U.L 320 15  z 3.12.2011,
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1259/2011 z dnia 2 grudnia 2011 r.  Dz.U. L 320 18 z  3.12.2011,
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 219/2012 z dnia 14 marca 2012 r. Dz.U. L 75 5  z 15.3.2012,
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 594/2012 z dnia 5 lipca 2012 r.  Dz.U. L 176 43 z  6.7.2012,
Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1058/2012 z dnia 12 listopada 2012 r. Dz.U.  L 313 14  z 13.11.2012

oraz sprostowane przez:

Sprostowanie Dz.U. L 95 z 31.3.2012, str. 14 (1259/2011).

Obowiązująca ostatnia wersja skonsolidowana z 3.12.2012 r. Źródło:
http://eur-lex.europa.eu/LexUr...
 
5. Zmiany  w Ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. 2006 nr 171 poz. 1225, z późn. zm.). Stan na dzień: 10.02.2014 r.

Tekst ujednolicony, opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914, Nr 182, poz. 1228, Nr 230, poz. 1511, z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 122, poz. 696, Nr 171, poz. 1016.  Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 czerwca 2010 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U. 2010 nr 136 poz. 914.  Data ogłoszenia 27.07.2010 r.).

Źródło:
http://isap.sejm.gov.pl/Detail...
http://isap.sejm.gov.pl/Detail...
 
Od początku obowiązywania ustawy do dzisiaj  wprowadzono 12 aktów, które ją  zmieniały. Ustawodawca  polski dopiero  w dniu 08.01.2010 r. uchwalił Ustawę z dnia 8 stycznia 2010 r. o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2010 nr 21 poz. 105.,

Akty zmienijące: Źródło:
http://isap.sejm.gov.pl/Relate...
 
Ustawa z dnia 08.01.2010 r. Źródło:
http://isap.sejm.gov.pl/Detail...
 
która wprowadziła zmianę w ustawie głównej  m.in. w  zakresie wprowadzenia  Rozporządzenia  Komisji (WE)   nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r.

Trzy lata trwało zatem „poprawienie/uaktualnienie”  polskiej ustawy  m.in. w zakresie tego, tak  ważnego   w tym momencie Rozporządzenia.
Należy  jednak stwierdzić, że wersja ogłoszona Rozporządzenia Komisji 1881/2011, w zakresie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA),  niewiele się różniła od wersji uchylonego Rozporządzenia Komisji 466/2001.

Myślę, że to mogło uśpić czujność wszystkich tzw. zainteresowanych, że przestali czytać na bieżąco przepisy unijne.

Pojawiło się Rozporządzenie Komisji (UE) nr 835/2011 z dnia 19 sierpnia 2011 r. Dz.U.  L 215 4 z 20.8.2011, którego nikt nie zauważył…

Taki mamy klimat w Polsce do czytania ze zrozumieniem przepisów unijnych!
Ale to nie jest żadne usprawiedliwienie! Bo mamy teraz to,  co mamy!
 
6.  Co mówi  ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia ?
 

Źródło: http://isap.sejm.gov.pl/Detail...
 
Ustawa określa wymagania i procedury niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa żywności i żywienia zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd do Spraw Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiającego procedury w sprawie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. WE L 31 z 01.02.2002, str. 1).
 
Ustawa określa:
 
- wymagania zdrowotne żywności – w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniach Unii Europejskiej,
- wymagania dotyczące przestrzegania zasad higieny:
--żywności – w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004, str. 1),
--materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością – w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu (WE) nr 1935/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz uchylającym dyrektywy 80/590/EWG i 89/109/EWG (Dz. Urz. UE L 338 z 13.11.2004, str. 4),
--właściwość organów w zakresie przeprowadzania urzędowych kontroli żywności na zasadach określonych w rozporządzeniu (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. Urz. UE L 191 z 30.04.2004, str. 1),
--wymagania dotyczące przeprowadzania urzędowych kontroli żywności - w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu nr 882/2004.
 
Ustawy nie stosuje się do:
 
- środków spożywczych produkowanych, przetwarzanych i przechowywanych w gospodarstwie domowym na potrzeby własne oraz do własnego spożycia w tym gospodarstwie,

- żywności pochodzenia zwierzęcego w zakresie uregulowanym w rozporządzeniu (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającym szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004, str. 55),  w rozporządzeniu (WE) nr 854/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiającym szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi (Dz. Urz. UE L 139 z 30.04.2004, str. 206) i w ustawie z dnia 16 grudnia 2005 r. o produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. z 2006 r. Nr 17, poz. 127, z późn. zm.),

- artykułów rolno-spożywczych w zakresie jakości handlowej tych artykułów określonej przepisami ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577, z późn. zm.).
 
Ustawy nie stosuje się do osób zbierających indywidualnie grzyby rosnące w warunkach naturalnych, objęte wykazem określonym na podstawie art. 44 pkt 1.

Dla nas najważniejszy jest teraz zapis następujący, który znajdziemy w  Art. 16  Ustawy. Środki spożywcze produkowane i wprowadzane do obrotu muszą spełniać wymagania:
 

- mikrobiologiczne określone w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 2073/2005 z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych (Dz. Urz. UE L 338 z 22.12.2005, str. 1, z późn. zm.),

- w zakresie najwyższych dopuszczalnych poziomów substancji zanieczyszczających określonych w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalającym najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (Dz. Urz. UE L 364 z 20.12.2006, str. 5, z późn. zm.).
 
Akty wykonawcze. Żródło:
http://isap.sejm.gov.pl/Relate...

Wśród  44 aktów wykonawczych znalazłem tylko cztery  obowiązujace  rozporządzenia  podpisane przez MRiRW od 28.10.2006 r. (czyli, od momentu wejścia w życie ustawy) i jedno  wspólne Rozporządzenie  Ministra Zdrowia, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Ministra Obrony Narodowej. Resztę aktów wykonawczych wydał Minister Zdrowia.

7. Wniosek jest jeden, no może dwa, trzy,  ale...  znalazłbym i więcej:

- Na podstawie wstępnej, powyższej analizy tego przypadku, nie można się zgodzić ze stwierdzeniami Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w tej sprawie, że „pojawiające się wątpliwości wynikają z tego, „iż na etapie rozpoczęcia konsultacji dotyczących rozporządzenia, czyli od 2005 zabrakło merytorycznej dyskusji”, „że w 2005 i 2006 roku Polska nie przedstawiła stosownych wyników badań zgodnie z zaleceniem KE. 18 krajów przedstawiło 10000 wyników, które świadczyły o tym, że poziom benzo(α)pirenu może być obniżony. Wyniki te były podstawą wydania rozporządzenia.”

- Obecne Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie czuwa nad bezpieczeństwem polskiego rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego.

- Dlaczego wypowiada się w tym temacie i w tej sprawie Pan Kalemba - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi,  skoro  zgodnie z zapisami  powyższej Ustawy  o bezpieczeństwie żywności i żywienia,  powinien wypowiadać się  przede wszystkim  Pan   Arłukowicz  -  Minister Zdrowia. Można powiedzieć wręcz, że w tym temacie,  Pan Kalemba nie powinien się wypowiadać, bez zgody Pana Arłukowicza! Czy doszło zatem w tej sprawie  do złamania przepisów Ustawy?

- (Brak słów!!!)
 
Cz. I. dalej w przygotowaniu.

Kto milczy, ten przyzwala! (Mikołaj Rej)

© Roman Andrzej Śniady, Wrocław, dnia  11.02.2014 r.